مهريه حضرت زهرا (س) صرف چه چيزي شد؟ ; انفاق حتي در شب عروسي

صدای شیعه: يکي از فرخنده‌ترين و مبارک‌ترين ازدواج‌ها که مي‌توان از آن الگوگيري کرد، پيوند آسماني امام علي (ع) و حضرت زهرا (س) است؛ چرا که هر دو آن بزرگواران معصوم و مبري از گناه و داراي مقام عصمت و ولايت کبرا بودند و در طول تاريخ اسلام هيچ زماني و مکاني براي هيچ پيوندي اين خصيصه يافت نمي شود که زوج و زوجه هر دو معصوم باشند. بدين سبب اين پيوند فرخنده با تمام ظرايف و حاشيه هاي خود مي تواند الگويي کامل براي زنان و مردان مسلمان باشد.

 

حضرت زهرا (س) دردانه پيامبر به سن 9 سالگي رسيده بودند. اکابر و بزرگان قريش ايشان را از پيامبر خواستگاري کردند، اما حضرت به هيچ کدام جواب مثبت نمي‌دادند و مي‌فرمودند: «براي اين امر منتظر دستور پروردگار هستم»؛ چرا که نسل پيامبر از حضرت زهرا ادامه پيدا مي‌کرد و همسر ايشان پدر امام امت و فرزندان رسول خدا مي‌شدند، پس براي چنين امر مهمي دستور خداوند لازم بود.

خداوند و پيامبرش به ابوبکر و عمر جواب رد دادند

از جمله اشخاصي که از حضرت زهرا (س) خواستگاري کردند، ابوبکر و عمر دو خليفه اول بودند که پاسخ پيامبر به آنها منفي بود و مي‌فرمود: «من در انتظار فرمان خداوند هستم.»

بهترين و محبوب ترين بندگان نزد حضرت حق همسر زهراست

در جلاءالعيون علامه مجلسي به سند معتبر از امام موسي کاظم (ع) روايت شده است که روزي حضرت رسول (ص) نشسته بودند. ناگاه ملکي بر آن حضرت داخل شد و گفت: «نام من محمود است و حق تعالي مرا فرستاده است که نور را با نور جفت گردانيم.» حضرت پرسيدند: «که را با که؟» ملک گفت: «فاطمه را با علي» و به پيامبر بشارت داد که دو پسر از ايشان متولد مي‌شود که بهترين جوانان اهل بيت(ع) باشند.

بعد از فرود آمدن ملائکه و رساندن دستور خداوند به پيامبر، امام علي (ع) به نزد ايشان رفت و درخواست کردند که فاطمه زهرا را براي خويش عقد کنند. پيامبر (ص) در جواب امام علي (ع) فرمود: «قبل از تو مردان ديگري نيز چنين خواسته اي داشتند، ولي هر گاه تقاضاي آنها را با فاطمه در ميان گذاشتم در چهره او علامت عدم رضايت را مشاهده مي‌کردم حال تو نيز بايد صبر کني تا نزد او بروم و خواسته تو را با او در ميان بگذارم».

پيامبر به حضرت زهرا (س) فرمود: «تو قرابت علي (ع) با ما را مي‌شناسي و فضل و برتري او را بر ديگران مي‌داني و چگونگي اسلام و ايمان او را ديده اي و نيز مي‌داني که من از خداي خود خواسته ام که تو را براي بهترين و محبوب ترين بندگانش تجويز کند. همانا درباره ازدواج با تو گفت و گويي با من داشته نظر خودت دراين باره چيست؟»

فاطمه هنگامي که اين سخن را شنيد چيزي نگفت و سکوت کرد و از خجالت چهره برگردانيد. رسول خدا برخاست در حالي که با خود ذکر « الله اکبر» زمزمه مي‌کرد. همانا سکوت فاطمه نشانه رضايت اوست.

با دقت و تامل در احاديث وارده مي‌توان دريافت با آنکه ازدواج آن دو بزرگوار دستور خداوند بوده است، اما رسول اکرم در به جا آوردن شرايط، تمام جوانب را رعايت کرده‌اند. رضايت دختر را لحاظ کرده از ايشان در مورد ازدواج سلب اختيار نکردند هر چند به گفته امام صادق (ع) اگر خداوند اميرالمومنين (ع) را خلق نمي‌کرد در تمام زمين انساني که کفو و شايسته همسري با حضرت فاطمه (س) باشد، يافت نمي‌شد.

مهريه حضرت زهرا (س) صرف جهيزيه، تدارکات عروسي و وليمه شد

دومين امري که مي‌توان از اين پيوند آسماني آموخت آن است که تزويج بايد بر اساس کفويت و هم شاني طرفين باشد؛ چرا که در زندگي آرامش و راحتي تا اندازه بسياري در گرو هم کفوي زوجين است.

هنگامي که فرمان خداوند براي ازدواج حضرت علي (ع) و فاطمه زهرا (س) رسيد و اميرالمومنين نيز از دردانه پيامبر (ص) خواستگاري کردند و پاسخ آري شنيدند، پيامبر از حضرت علي (ع) درباره مهر سوال کردند، امام علي (ع) از مال دنيا شمشير و زره و شتري داشتند. پيامبر فرمودند: «شمشير را براي جهاد با خدا نياز داري، شتر را براي امرار معاش و کسب روزي اما زره را بفروش.»

قيمت زره 500 درهم شد که به عنوان مهريه حضرت زهرا قرار گرفت. حضرت ختمي مرتبت از همان مبلغ مهر براي حضرت زهرا (س) وسيله زندگي و يا به اصطلاح جهزيه تهيه کردند که شامل وسايل بسيار ساده و ضروري زندگي بود و از باقيمانده همان پول طعام و وليمه عروسي فراهم کردند.

ساده زيستي همراه با کرامات اخلاقي

ساده زيستي پيامبر در زندگي الگويي براي همه مسلمانان است؛ چرا که در زندگي اجتماعي کنوني با فاصله گرفتن از الگوهاي اسلامي جامعه دچار مشکلات بسيار طاقت فرسا و هزينه برداري شده است.

اگر تجملات دنيا شايسته انسان‌هاي بزرگ بود و امري مفيد و با ارزش به حساب مي‌آمد، حضرت زهرا (س) در استفاده از آن از همه اولي‌تر بود که پيامبر به ايشان سيده زنان جهان لقب دادند، اما با تامل کردن در زندگي ايشان متوجه مي‌شويم نه تنها زندگي آن بزرگواران خالي از تجملات بود، بلکه با ساده زيستي عميقي همراه بوده است.

نکته قابل توجه اين است که ساده زيستي ايشان همواره با اخلاق و کرامات انساني همراه بوده است، چنان چه در زندگاني مشترک اين دو معصوم مي‌توان يافت امام علي (ع) مي‌فرمايند: «به خداوند سوگند من فاطمه را غضبناک و ناراحت ننمودم تا از دنيا رحلت نمود فاطمه هم مرا خشمناک نکرد و از من نافرماني نکرد و هرگاه من محزون و اندوهناک مي‌شدم براي رفع غم و اندوه خود به فاطمه نظر مي‌کرد.» مسلماناني که ادعاي دين مداري در زندگي خود را دارند بايد تلاش کنند که فاصله زندگي واقعي خود از الگوهاي اسلامي را کمتر کنند.

انفاق حتي در شب عروسي

پيامبر صلى اللَّه عليه و آله و سلم در عروسى زهرا (س) يک دست پيراهن نو به ايشان داده بودند تا در شب عروسى بپوشد، هنگامى که فاطمه به خانه ‏زفاف رفت، بر سجاده عبادت خود نشسته بود و با خدا مناجات مى‌‏کرد ناگاه مستمندى به در خانه فاطمه آمد و با صداى بلند گفت: «از در خانه‏ نبوت يک پيراهن کهنه مى‌‏خواهم».

فاطمه (س) در آن وقت دو پيراهن داشت، يکى کهنه و ديگرى نو، خواست پيراهن کهنه را طبق تقاضاى فقير، به او بدهد، ناگاه به ياد آيه 92 سوره آل‏ عمران افتاد که مى‌فرمايد: «هرگز به حقيقت نيکوکارى نمى‌‏رسيد مگر آنچه را دوست داريد انفاق کنيد». حضرت زهرا (س) که مى‌‏دانست پيراهن نو را بيشتر دوست دارد، به اين آيه عمل کرد و پيراهن نو را به فقير داد.

فرداى آن شب هنگامى که پيامبر صلى اللَّه عليه و آله و سلم پيراهن کهنه را در تن او ديد پرسيد: چرا پيراهن نو را نپوشيده‌‏اى؟ حضرت زهرا (س) عرض کرد: آن را به فقير دادم. پيامبر صلى اللَّه عليه و آله و سلم فرمود: اگر پيراهن نو را براى شوهرت مى‌‏پوشيدى بهتر و مناسب تر بود.

فاطمه (س) عرض کرد: اين روش را از شما آموخته‌‌ام، در آن هنگام که مادرم خديجه همسر شما گرديد، همه اموال خود را در راه شما به تهی‏دستان بخشيد، کار به جايى رسيد که فقيرى به در خانه‏ شما آمد و تقاضاى لباس کرد، در خانه لباسى وجود نداشت، شما پيراهن خود را از تن بيرون آورده و به او دادى، از اين رو اين آيه (29/ اسراء) نازل شد: «و بيش از حد دستت را مگشا تا مورد سرزنش قرار گيرى و از کار فرو مانى».

پيامبر صلى اللَّه عليه و آله و سلم تحت تأثير محبت‌ها و خلوص دخترش زهرا (س) قرار گرفت، قطره‏ هاى اشک از چشمانش سرازير شد و فاطمه (س) را به نشانه محبت به سينه‌ اش چسبانيد.
خبرگزاری دانشجو