شعری در وصف حضرت عباس(ع) با تلمیح و استعاره
صدای شیعه: پنجمین همایش سراسری شعر «72 خط اشک» با موضوع «شعر عاشورایی» در سه بخش دانشجویان، کارمندان دانشگاهها و اساتید دانشگاههای کشور در اصفهان برگزار شد.
مراسم اختتامیه این همایش روز یکشنبه 1 آذر برگزار شد. داوران این همایش سعید بیابانکی، علیرضا قزوه و حسینی بودند.
این غزل پیشتر و در دهه نخست محرم منتشر شده بود. این شعر درباره حضرت عباسعلیهسلام است و از ویژگیهایش تصویرگرا بودن است.
در بخش اساتید مقام نخست این همایش را هادی مومنی با شعری در وصف حضرت عباسعلیهسلام به خود اختصاص داد.
تلمیح از حوادثی مانند داستان ید بیضا، شق القمر، مهریه حضرت زهرا(س)، نماز جماعت حضرت علی علیهسلام، نماز جماعت ظهر عاشورا و طوفان حضرت نوح(ع) از نقاط قوت این اثر است.
هادی مومنی در شعرش استفادههای به جایی از استعاره داشته است. با زاویه دیدی متفاوت و جزئینگر به داستان حضرت عباسعلیهسلام نگاه کرد.
جالب این که شاعر داستان رشادت حضرت عباسعلیهسلام در کنار فرات را روایت میکند اما در شعرش به طور مستقیم نامی از او نمیبرد. در این شعر، دریا و ماه استعاره از حضرت عباسعلیهسلام هستند.
استفاده از زبان امروز و عناصر شعر امروز مانند «عکسی تمام چهره و زیبا گرفته بود» از نکات قابل تامل این شعر است.
مومنی در غزلش ردیف «گرفته بود» را آورده که در برخی بیتها از لحن خوانشی دیگرگونه بهره برده است که این کار زبانی امروز به شعر میدهد و ردیف را برجسته میکند. این کار در بیت «با ذوالفقار رفت و دل نیل را شکافت / گویا دعای حضرت موسی گرفته بود» بیش از همه به چشم میخورد و در خوانش ردیف این بیت لحن و معنی تغییر میکند. این کار نوع ساختار شکنی در حوزه ردیف ادبیات کلاسیک است.
در نهایت مصرع بیت پایانی این شعر شاید زیباترین بیت آن است که وفای حضرت عباسعلیهسلام را به زیباترین شکل نشان میدهد. این بیت روایت دستی بریده است که از شدت وفا حتی با بریده شدن هم علمش را رها نمیکند.
هادی مومنی شاعری است که در عین جوانی به گونهای پخته و حرفهای، محور افقی خیال با قرینهیابی و ایهامهای متناسب را به شکلی چشمگیر رعایت کرده است. مومنی در عین حال محور عمودی خیال را نیز حفظ کرده و به گونهای روایی غیر خطی، ارجاعات برون متنی زیادی را از حوادث تاریخی مذهبی در خدمت این روایت قرار داده است. همچنین با ارجاعات درون متنی تصویری جزئی نگر از واقعه حضور حضرت عباسعلیهسلام در کنار فرات ارائه میکند.
هادی مومنی مدیر گروه رشته مهندسی عمران دانشگاه آزاد سلسله در استان لرستان است.
مومنی در سالهای گذشته جوایز بسیاری در همایشهای مختلف کسب کرده است که از میان آنها میتوان به مواردی مانند شاعر برتر همایش بینالمللی شعر کردی رضوی، نامزد دریافت نخل بلورین از هشتمین جشنواره بینالمللی شعر فجر، شاعر برگزیده همایش منطقهای شعر «تمدار بیک»، شاعر برگزیده همایش منطقهای شعر لکی، شاعر برگزیده همایش شعر دفاع مقدس، شاعر برگزیده همایش شعر منطقهای «گلاریژان» و برگزیده شدن در چندین همایش منطقهای دیگر اشاره کرد.
در ادامه شعرِ هادی مومنی در وصف حضرت عباسعلیهسلام را میتوانید بخوانید:
شطّی که نقش ماه در آن جا گرفته بود
آیینه در مقابل دریا گرفته بود
مبهوت و مات و بیحرکت مانده بود رود
چون از خدا مجال تماشا گرفته بود
دریا عمود آمده بود و فرات از او
عکسی تمام چهره و زیبا گرفته بود
مهرش نشست بر دل رودی که قطره هاش
امواج عشق در سرشان پا گرفته بود
هر موجی از فرات به قدقامت ایستاد
کار نماز علقمه بالا گرفته بود
با دیدن نماز جماعت دلش شکست
دریا دلش بهانهٔ مولا گرفته بود
میخواست باز تازه کند بیعتی که از
دامان مهر حضرت زهرا گرفته بود
دستی کشید بر سر آب و بلند شد
طوفان نوح او همه جا را گرفته بود
با ذوالفقار رفت و دل نیل را شکافت
گویا دعای حضرت موسی گرفته بود
شقّ الیدِ قمر هنر شست دست اوست
دستی که سبقت از ید بیضا گرفته بود
دستی بریده بود که بیعت نمیشکست
از شدّت وفا علمش را گرفته بود
منبع: تسنیم
انتهای پیام