پیوند بی بی سی فارسی با فرقه ضاله بهائیت

صدای شیعه: واحد پژوهش خبری سازمان صدا و سیما به تازگی تحقیقی با عنوان « پیوند بی بی سی فارسی با فرقه ضاله بهائی » به ترتیب ذیل انجام داده است.

چکیده پژوهش:

ـ حسن بالیوزی اولین مدیر بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی در ایران، پسر علی‌محمد خان موقرالدوله (1339- 1282 ق.) از اعضای خاندان افنان (خویشان علی‌محمد باب، بنیان‌گذار فرقه بابیه) و از رهبران طراز اوّل بهائیت بود.
ـ پایان حضور حسن موقر بالیوزی در بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی، به معنای پایان حضور بهائیان در این شبکه و تأثیر پذیری سیاست‌های آن از اعضای این فرقه نبود، بلکه نفوذ و کادر سازی بهائیان در شبکه سلطنتی انگلستان بعد از بازنشستگی بالیوزی نیز گسترش پیدا کرد و تا امروز نیز در بخش های مختلف این شبکه از سایت اینترنتی تا شبکه تلویزیونی ادامه دارد.
ـ اما یکی دیگر از بهائیانی که نفوذ فراوانی در شبکه سلطنتی انگلستان دارد و سایت اینترنتی و شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی نیز با تلاش‌های وی تأسیس شد، بهروز آفاق است.
ـ بی بی سی فارسی در بیشتر مواقع و به طور مکرر مستندها و مصاحبه هایی از رهبران بهایی تولید می کند. موضوع بهایت در صدر موضوعات بی بی سی است و در موارد زیادی گفته می شود که بخشی از بودجه بی بی سی فارسی از بیت العدل بهائیان در حیفای اسرائیل تامین شود.
ـ رزیتا لطفی از 25 ژانویه 2016(5 بهمن 1394) به عنوان جانشین صادق صبا انتخاب شد و ریاست بخش فارسی بی‌بی‌سی را برعهده گرفت. رزیتا لطفی مانند دیگر مدیران ارشد و کارکنان بی‌بی‌سی فارسی با فرقه بهائیت ارتباط نزدیکی دارد.داشتن ارتباط با فرقه بهائیت یکی از شاخصه‌های اصلی برای ارتقاء رتبه در شبکه بی بی سی فارسی است.
ـ پرگار یکی از برنامه‌های تلویزیون فارسی بی‌بی‌سی است که به شکل میزگرد تهیه می‌شود و از اردیبهشت 1389 در حال پخش است. سردبیری و اجرای این برنامه را داریوش کریمی بر عهده دارد. بهایی بودن او در مواردی بسیار برجسته می شود که در برنامه پرگار تحت نظر خود به دنبال القای مطلوب بودن جدایی دین سیاست حرکت می کند.

مقدمه

ادعای مجامع غربی طی سال های اخیر، در رابطه با تضییع حقوق بهائیان در ایران به یکی از اصلی‎ترین کانون‎‎های هجمه حقوق بشری به جمهوری اسلامی تبدیل شده است. در میان هجمه‎ای که از جانب برخی سازمان‎ها و نهاد‎های موجود در این زمینه صورت می‎گیرد، برخی فعالیت‎‎های رسانه‎ای نیز به‌منظور آماده‎سازی افکار عمومی در همراهی با این سیاست‎‎ها انجام می‌شود که محور این فعالیت‎‎های رسانه‎ای شبکه دولتی انگلیس و مخصوصا بخش فارسی آن است. در این راستا و به‌منظور فهم ریشه حمایت‎‎های شبکه بی‎بی‎سی فارسی باید مروری بر تاریخچه و زمینه‎‎های تاسیس این شبکه در ایران داشته باشیم و به تبارشناسی موسسان این شبکه بپردازیم.
اگرچه از پشت پرده راه اندازان و سیاستگذاران این شبکه فارسی زبان اطلاعات دقیقی در دست نیست، اما نگاهی به پرونده نسخه رادیویی وابسته به این بنگاه می تواند رمز گشایی از آنچه ناگفته است در پی داشته باشد. پشت پرده هایی که با توجه به تمرکز موسسان فرقه ضاله بهائیت در سرزمین فلسطین اشغالی، از ارتباط وثیق بی بی سی فارسی ،رژیم صهیونیستی و ضد انقلاب پرده بردارد. این نوشتار قصد دارد به این سوال پاسخ بدهد که با توجه به تصدی امور بخش فارسی بی‌بی‌سی از بدو تاسیس آن توسط یکی از رهبران بهائیت، تاثیر بهائیت در بی‌بی‌سی فارسی تا چه حدی است و آیا این رسانه را می‌توان تریبون فارسی‌زبان بهائیان دانست؟ در این خصوص بررسی پیشینه پایه گذاران رادیو و تلویزیون بی بی سی فارسی و برخی کارکنان به ویژه رئیس فعلی بی بی سی فارسی و سردبیر برنامه پرگار به خوبی عمق تسلط بهائیان بر این شبکه را نشان می دهد.

ـ تاریخچه شکل‌گیری و روند فعالیت بی.بی.سی فارسی

بی.بی.سی فارسی، زمینه ساز ورود متفقین به ایران، برهمین اساس از جمله برنامه های خارجی، برنامه به زبان فارسی بود که در شهریور 1320، مقارن با حمله ی متفقین به ایران تأسیس شد و هدف آن آماده کردن ذهن ایرانیان به برکناری رضا شاه و تحول اوضاع سیاسی کشور بود.
در دوران جنگ جهانی دوم، بخش فارسی رادیو بی.بی.سی صرفا به انتشار اعلامیه های جنگی و گفتارهایی در توجیه سیاست های زمان جنگ دولت بریتانیا می پرداخت و در واقع بلندگوی تبلیغاتی آن دولت بود.
در دوران نهضت ملی شدن نفت نیز رادیو بی.بی.سی باز همین سیاست را ادامه می داد و از هیچ گونه دشمنی نسبت به حکومت ملی دکتر مصدق و نفاق افکنی در میان ایرانیان و تحریک مخالفان دولت فروگذار نمی کرد. ایستادگی بی.بی.سی در برابر نهضت مردمی ملی کردن نفت به خوبی نشان می دهد که آنچه در اولویت اول کاری بی.بی.سی قرار دارد منافع بریتانیاست نه چیز دیگر!از آن پس تا سالیان دراز، بی.بی.سی ستایشگر رژیم خودکامه شاه بود و آن چنان در این راه پیش رفت که در مهر 1350 به مناسبت جشن های دو هزار و پانصد ساله ی شاهنشاهی یک مسابقه ی شعر در بزرگداشت نظام شاهنشاهی ایران ترتیب داد که به برنده آن یک بلیط دو سره ی سفر به لندن تعلق می گرفت «تا شخصا منظومه خود را در برابر میکروفون رادیو بی.بی.سی بخواند. »
بی.بی.سی و انقلاب اسلامی: از اواخر سال 1355 مقارن با زمامداری کارتر و تغییر راهبرد سیاست خارجه امریکا و مجبور کردن شاه ایران به اعلام فضای باز سیاسی، لحن بی.بی.سی تغییر کرد و ابتدا با ملایمت و سپس با شدت بیشتر به انتقاد از کارهای رژیم خودکامه ی شاه پرداخت و در گفتارهای خود خواستار برقراری دموکراسی و رعایت حقوق بشر در ایران شد.

 

ـ روش‌ دولت انگلیس علیه کشورهای مستقل

یکی از روش‌های بسیار مرسوم که همواره از سوی دولت انگلیس و طبعاً در «بی.بی.سی» علیه کشورهای مستقل دنبال شده، «تفرقه بینداز و حکومت کن» در سطوح اجتماعی و سیاسی است. انگلیس استاد بلامنازع افروختن آتش تفرقه میان ادیان، ملت‌ها و کشورهای مستقل است تا بدین ترتیب، منافع و اهداف خود را پیگیری کند. اتفاقاً اشراف میرزا تقی خان امیرکبیر به همین موضوع بود که دستور برخورد شدید و جدی با بابی‌ها و بهایی‌ها را صادر کرد تا از شعله‌ور شدن آتش تفرقه به واسطه این بدعت‌ها جلوگیری کند. به هر حال، ایجاد فرقه‌های وهابیت در عربستان و بهائیت در ایران، از سیاست‌هایی بوده که بنا بر تفرقه‌افکنی انگلیسی‌ها در میان مسلمانان انجام شده است.

ـ بهائیان؛ پایه گذار رادیو بی‌بی‌سی در ایران

در حالی که شبکه بی‌بی‌سی یکی از ابزارهای پیشبرد منافع دولت انگلستان در سراسر جهان محسوب می‌شد، در ایران نیز این شبکه توسط افراد دست نشانده انگلستان راه‌اندازی شد و مصداق دیگری از پیوند فرقه ضاله بهائیت و دولت انگلیس را نمایان کرد. حسن موقر بالیوزی (1908 -1980 م) که از او به عنوان اولین مدیر و سخنگوی بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی یاد می‌شود از سران و مورخان طراز اول بهائی و از خویشاوندان باب (افنان) بود و نخستین کسی بود که در ابتدای تاسیس بی‌بی‌سی فارسی از آن رادیو برای مخاطبان سخن گفت. وی به عنوان اولین گوینده بخش فارسی رادیو بی بی سی افتتاح رادیو را با این جملات شروع می‌کند: «در این هنگام که خبر فرستی به‌وسیله رادیو به زبان فارسی از بریتانیای کبیر آغاز می‌شود بنگاه رادیوی انگلستان به تمام گوش دهندگان ایرانی و فارسی زبانان در هر جای جهان که باشند درود می‌گوید.»

 

ـ حسن موقر بالیوزی اولین مدیر بخش فارسی رادیو بی بی سی

حسن بالیوزی اولین مدیر بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی در ایران، پسر علی‌محمد خان موقرالدوله (1339- 1282 ق.) از اعضای خاندان افنان (خویشان علی‌محمد باب، بنیان‌گذار فرقه بابیه) و از رهبران طراز اوّل بهائیت بود. به‌نوشته میرزا اسدالله فاضل مازندرانی، مورخ بهائی، علی محمدخان موقرالدوله پسر حاج محمدعلی بود و عمویش، حاج میرزا عبدالله، «کارگزار محب» بود. فیضی، مورخ دیگر بهائی، در تاریخ خاندان افنان، موقرالدوله را حاصل وصلت فاطمه سلطان بیگم، دختر حاج میرزا ابوالقاسم سقاخانه‌ای، با تاجری بوشهری، به‌نام آقا محمدحسن تاجر بوشهری بن حاج عباس بن حاج عبدالرسول، معرفی می‌کند. پدر موقر الدوله به میرزا محمد حسن تاجر شیرازی نیز معروف بود که بهاء او را از «افنان» محسوب کرده است. وی مدتی کنسول انگلیس در بندر بوشهر بود و پس از خلع محمدعلی شاه و اقتدار مطلقه عوامل بریتانیا در حکومت قاجار، در سال‌های 1911- 1915 میلادی حاکم بوشهر شد. موقرالدوله در این سال‌ها که مصادف است با شهادت شیخ زکریا نصیرالاسلام (1913)، فعالیت‌های تخریبی و نفوذی بهائیان فارس را هدایت می‌کرد. میرزا هادی شیرازی، داماد عباس افندی و پدر شوقی، پسر دایی علی‌محمد خان موقر الدوله بود و موقرالدوله سالیان مدید گرداننده اصلی تشکیلات بهائیان ایران به‌شمار می‌رفت. او در دولت کودتای 3 حوت 1299 وزیر فوائد عامه و تجارت و فلاحت در کابینه کودتای سید ضیاءالدین طباطبایی شد ولی اندکی بعد، در اوایل سال 1300 ش. درگذشت.
حسن بالیوزی در 16 شهریور 1287 ش./ 7 سپتامبر 1908 م. در شیراز به دنیا آمد. مادرش، منور خانم، نیز از تبار میرزا ابوالقاسم سقاخانه‌ای، برادر زن باب بود. بالیوزی در سال 1300 ش. پس از مرگ پدر، «موقرالدوله» لقب گرفت. تحصیلاتش را در بیروت و انگلستان به پایان برد و در بخش مهمی از عمر خود ساکن لندن و در سال‌های 1937- 1960 رئیس محفل ملّی روحانی بریتانیا بود. شوقی افندی، رهبر بهائیان، اندکی پیش از مرگ در لندن (1957)، بالیوزی را که خویشاوند نزدیکش بود، به‌عنوان یکی از «ایادی امرالله» منصوب کرد. وی سازمان‌دهنده اوّلین کنگره جهانی بهائیان بود که در 8 اردیبهشت 1342، با شرکت پانزده هزار نفر، در لندن برگزار شد و از ایران هزاران زن و مرد بهائی، با تسهیلات ویژه‌ای که دولت امیر اسدالله علم فراهم آورد، به این کنگره اعزام شدند که این امر اعتراض شدید امام خمینی (ره) را نیز برانگیخت.
حسن بالیوزی در 23 بهمن 1359/ 12 فوریه 1980 در لندن درگذشت. او مؤلف بیوگرافی عبدالبهاء به انگلیسی است و در اواخر عمر، زندگی نامه خدیجه بیگم- زن باب- را می‌نوشت که ناتمام ماند. پسرش، رابرت بالیوزی، در سال بعد این کتاب را تکمیل و با نام خدیجه بیگم، حرم حضرت اعلی منتشر کرد.

ـ ادامه فعالیت بهائیان در بی‌بی‌سی بعد از بالیوزی

پایان حضور حسن موقر بالیوزی در بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی، به معنای پایان حضور بهائیان در این شبکه و تأثیر پذیری سیاست‌های آن از اعضای این فرقه نبود، بلکه نفوذ و کادر سازی بهائیان در شبکه سلطنتی انگلستان بعد از بازنشستگی بالیوزی نیز گسترش پیدا کرد و تا امروز نیز در بخش های مختلف این شبکه از سایت اینترنتی تا شبکه تلویزیونی ادامه دارد. تا جاییکه بعد از بالیوزی "دهقان" جایگزین وی می شود و پیشرفت و نفوذ روزافزون افراد بهایی در بدنه این شبکه شرایط را برای عناصری همچون "شاداب وجدی" ، "لطفعلی خنجی" ، "باقر معین" و... که همه بهائی بودند به گونه‌ای فراهم می‌کند تا این افراد در نقش گوینده و تهیه کننده به بالاترین مقامات اجرایی رادیو بی بی سی فارسی برسند؛ و از هر فرصتی برای تبلیغ و معرفی این فرقه ضاله استفاده کنند.

ـ سرمایه‌دار معروف بهائی در بی‌بی‌سی

اما یکی دیگر از بهائیانی که نفوذ فراوانی در شبکه سلطنتی انگلستان دارد و سایت اینترنتی و شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی نیز با تلاش‌های وی تأسیس شد، بهروز آفاق است. وی از سرمایه داران بهائی است که از سال 1978 در انگلستان زندگی می‌کند و کار خود را در سرویس جهانی بی‌بی‌سی از سال 1983 به عنوان یک تولید کنند آغاز کرد. نقش آفاق در راه‌اندازی بی بی سی در آسیای میانه در سال 1994 و خدمات بی شمار او موجب انتخاب او به عنوان سردبیری منطقه اوراسیا در سال 1999 شد. وی در مارس 2003 به عنوان رئیس منطقه اوراسیا انتخاب شد و در نهایت در آوریل 2006 به ریاست منطقه آسیا و اقیانوسیه سرویس جهانی بی‌بی‌سی منصوب شد که مسئولیت شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی و سرویس‌های چندرسانه‌ای بی بی سی به زبان‌های آذری، اردو، ازبکی، اندونزیایی، برمه‌ای، بنگالی، پشتو، تامیل، چینی، سریلانکایی، قرقیزی و هندی را بر عهده اوست. آفاق در سال 2009 نیز مسئول راه اندازی تلویزیون فارسی بی بی سی شده بود.

حضور آفاق به عنوان مسئول آسیا و اقیانوسیه بخش خارجی شبکه سلطنتی انگلیس شرایط را برای نفوذ و تأثیرپذیری هرچه بیشتر این شبکه از بهائیان فراهم کرد و حتی تلاش هایی نیز برای بهائی کردن برخی از کارمندان بی‌بی‌سی فارسی صورت گرفت که در یک نمونه می‌توان به بهائی شدن سینا مطلبی از سردبیران شبکه بی بی سی و همسرش فرناز قاضی زاده مجری این شبکه اشاره کرد.

ـ فرقه ضاله بهائیت،یکی از منابع مالی بی بی سی

مسوولان بی بی سی علاوه بر جذب کمک های دولتی از مالیات دهندگان انگلیسی، از کمک های بنیادهای صهیونیستی، بهایی، سلطنت طلب وافرادی مانند فرح پهلوی، اشرف پهلوی و...نیز تامین می شوند و اخیرا چند فقره کلاهبرداری و جذب پول باهدف تبلیغ برای خاندان پهلوی نیز مورد توجه بی بی سی فارسی بوده است.علاوه بر کمک های ویژه، شایعاتی مبنی بر کمک 1 میلیون پوندی مرکز بهائیت در اسرائیل قوت گرفته است. دلیل آن هم کمک 750 هزار یورویی چند خانواده ثروتمند بهایی و همچنین اعانه300 هزار پوندی انجمن یهودیان ایرانی مقیم لندن به شبکه بی بی سی فارسی ذکر شده است.

ـ فرقه ضاله بهائیت در صدر موضوعات مورد توجه شبکه بی بی سی

بی بی سی فارسی در بیشتر مواقع و به طور مکرر مستندها و مصاحبه هایی از رهبران بهایی تولید می کند. موضوع بهایت در صدر موضوعات بی بی سی است و در موارد زیادی گفته می شود که بخشی از بودجه بی بی سی فارسی از بیت العدل بهائیان در حیفای اسرائیل تامین شود.
اما این مستندها و مصاحبه ها به گونه ای تهیه و تنظیم می شود که از اختلافات موجود در بین فرقه بهائیان و وجود کلاهبرداری و فساد مالی و اداری در بین اعضای شورای رهبری بهائیان در بیت العدل سخنی به میان نمی آید. در این مصاحبه به دنبال آن هستند که این فرقه را به عنوان دین نو معرفی کنند و با برجسته سازی حقوق بشری از ضایع شدن حق اعضای این فرقه سخن بگویند.

ـ رزیتا لطفی رئیس شبکه بی بی سی فارسی

رزیتا لطفی از سردبیران خبر رادیو و تلویزیون بی بی سی فارسی بود که به همراه صادق صبا در راه‌اندازی شبکه تلویزیونی بی‌بی‌سی فارسی در سال2009 چند ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری 1388 نقش داشت. رزیتا لطفی از 25 ژانویه 2016(5 بهمن 1394) به عنوان جانشین صادق صبا انتخاب شد و ریاست بخش فارسی بی‌بی‌سی را برعهده گرفت. رزیتا لطفی مانند دیگر مدیران ارشد و کارکنان بی‌بی‌سی فارسی با فرقه بهائیت ارتباط نزدیکی دارد.داشتن ارتباط با فرقه بهائیت یکی از شاخصه‌های اصلی برای ارتقاء رتبه در شبکه بی بی سی فارسی است. لطفی همانند دیگر اعضای بی‌بی‌سی و روابط مرسوم در آن، سال‌ها معشوقه داریوش کریمی از مجریان این شبکه و مسؤول بخش گردآوری و تنظیم خبر تحریریه این شبکه بوده است که در نهایت پس از چندین سال ارتباط گفته شد که این دو ازدواج کرده‌اند. داریوش کریمی اکنون برنامه پرگار را در این شبکه به روی آنتن می‌رود.

رزیتا لطفی پس از اعلام خبر ریاستش در بی‌بی‌سی گفت: «ریاست بخش فارسی که به تازگی هفتاد و پنج سالگی‌اش را جشن گرفته، افتخار بزرگی است. قصد من این است که با تکیه بر موفقیت کنونی بخش فارسی که هر هفته پانزده میلیون مخاطب رادیویی، تلویزیونی و آنلاین دارد به موفقیت‌های بیشتری برسیم و اعتبار خود را بین مخاطبان ایرانی، افغان، تاجیک و مهاجران فارسی‌زبان در سراسر جهان به عنوان منبع موثقی حفظ کنیم که اخبار و اطلاعات را بی‌طرفانه ارائه می‌کند.»

ـ داریوش کریمی سردبیر و مجری برنامه پرگار

پرگار یکی از برنامه‌های تلویزیون فارسی بی‌بی‌سی است که به شکل میزگرد تهیه می‌شود و از اردیبهشت 1389 در حال پخش است. سردبیری و اجرای این برنامه را داریوش کریمی بر عهده دارد. بهایی بودن او در مواردی بسیار برجسته می شود که در برنامه پرگار تحت نظر خود به دنبال القای مطلوب بودن جدایی دین سیاست حرکت می کند.
بحث‌های تئوریک و کارشناسی «پرگار»، که هر از گاهی به شکل جدی یا گذرا، به موضوع دین‌مداری و گرایشات مذهبی در جامعه می‌پردازد، تلاش می‌¬کند حکومت ایران را به عنوان یک حکومت متظاهر به دین که سعی در استفاده ابزاری از باورهای مذهبی مردم دارد، معرفی کند. در این راستا، همواره بر حضور دین در حوزه عمومی و نه حاکمیت تأکید می‌شود. القاء روایت‌های بنیاد‌گرایانه از دین و القای تعارض آن با روح دموکراسی، در حاشیه قرارگرفتن نخبگان و روشنفکران جامعه نسبت به مسائل مهم کشور و حضور روحانیون و مذهبی‌های ناکارآمد از دیگر محورهای مطرح شده در این برنامه هستند، که تقریباً در همه موارد، نسخه جدایی دین از سیاست را به عنوان راه‌کار برون‌رفت و نجات از این وضعیت ارائه می‌کنند.«پرگار» تلاش می‌کند حکومت ایران را به عنوان یک حکومت متظاهر به دین که سعی در استفاده ابزاری از باورهای مذهبی مردم دارد، معرفی کند.

 

برخی کارشناسان معتقدند که این برنامه در لایه های زیرین به دنبال القای پیام رهبران فرقه ضاله بهائی که پیروان این فرقه را از دخالت در سیاست منع کرده اند. عبدالبهاء سومین شخصیت محوری بهائیت می‌گوید: «هرکس در امور سیاسیه مداخله کند و خارج از وظیفه‌ی خویش حرفی بزند و یا حرکتی نماید، همین کافی است که بهائی نیست و دلیل دیگر نمی‌خواهد» . پیرامون همین موضوع، شبکه‌ی «آئین بهائی» در یکی از برنامه‌های خود، با ادعای اینکه در سال‌های اخیر، قدرت و نفوذ علمای شیعه در میان مردم ایران کم‌رنگ شده است، علت آن را منحصراً، دخالت ایشان در سیاست دانست و این‌گونه نتیجه گرفت که وظیفه‌ی روحانیون، حکومت کردن نیست. داریوش کریمی سردبیر برنامه پرگار در برنامه های گفتگو محور آئین بهایی نیز شرکت می کند و به بررسی عقاید اعضای این فرقه ضاله نیز می پردازد.

ـ تبلیغ و رپورتاژ بی‎بی‎سی برای معرفی و تطهیر فرقه ضاله بهائیت

حضور گسترده بهائیان در بخش فارسی بی‎بی‎سی، شرایط را برای تاثیر این فرقه بر برنامه‎‎های این شبکه از رادیو گرفته تا سایت و شبکه تلویزیونی فراهم کرد. از همان ابتدای تاسیس بخش فارسی رادیو، تبلیغات مستمر بهائیت و سیاست انعکاس ادعا‎ها و مظلوم‌نمایی‎‎های اعضای فرقه در نادیده گرفته شدن حقوقشان پیگیری می‎شد. در همین زمینه می‎توان به یافته‎‎های مجید تفرشی، تاریخ‌نگار، سند پژوه و محقق مطالعات معاصر ایران که با بررسی اسناد آرشیو ملی بریتانیا، تحقیق مفصلی در زمینه دیپلماسی عمومی بریتانیا در ایران ـ با مطالعه موردی سرویس جهانی بی‎بی‌سی ـ انجام داده است، توجه کرد. وی در این تحقیق به تاثیر‎پذیری آشکار و پنهان شبکه بی‎بی‎سی از بهائیان اشاره کرده است. او در مقاله‎ای که در این زمینه نگاشته است آورده: «یکی از مواردی که چه مسئولان سرویس جهانی بی‎بی‌سی و چه گزارشگران تاریخ بخش فارسی آن، خواسته یا ناخواسته از کنار آن گذشته‌اند یا آن را بسیار کمرنگ نشان داده‎اند، حضور و تاثیر انکارنشدنی حسن موقر بالیوزی (1980 ـ 1908) و دیگر بهائیان در یک دوره طولانی در سطوح جدی و سیاست‌گذاری این رسانه است.
تداوم سیاست تبلیغ و حمایت از فرقه بهائیت در بی‎بی‎سی فارسی را امروز می‎توان در گزارش‎‎های خبری و مستند‎های ساخته شده توسط این شبکه مشاهده کرد که در یک نمونه آن، بی‎بی‌سی از یکی از کارگردانان دعوت به عمل آورد تا با سرمایه صندوق مالی بهائیان در سرزمین‎‎های اشغالی، مستندی درباره بهائیت بسازد اما پس از به توافق نرسیدن با او، گروه مستندساز خود را به سرزمین‎‎های اشغالی فرستاد.
پس از تولید و پخش مستند سفارشی بی‎بی‌سی، عوامل دست‌اندرکار این مستند در یک جلسه خصوصی به تلاش‎‎های خود برای ایجاد وجهه خوب از بهائیان اشاره می‎کنند و گزارش عملکرد خود را به بهائیان حاضر این‎گونه شرح می‎دهند: «این اولین مستندی است که در مورد تاریخ و زندگی بهائی‎ها در ایران ساخته شده است. بی‎بی‌سی همه تلاشش را کرد تا وجهه خوبی از بهائیت به تصویر بکشد.»
بعد دیگری از سیاست حمایتی بی‎بی‎سی از بهائیان را می‎توان در پخش تصاویر بسیار نادر و کمیاب از آرشیو این فرقه ـ آن هم برای اولین‌بار ـ از خروجی تلویزیون بی‎بی‌سی فارسی مشاهده کرد؛ از جمله تصویری نادر از میرزا حسینعلی نوری و عبدالبهاء در نیویورک که در قالب فیلمی از سفر وی به غرب در صد سال پیش است، که بی‎بی‌سی فارسی آن را رونمایی کرد.
تهیه رپرتاژ آگهی‌های گزارش‌گونه، منحصر به سال‌های گذشته در بی‌بی‌سی نبوده و انتشار اخبار و گزارش‌های متعدد در این موضوع نشان دهنده تدوام این سیاست و استفاده بی‌بی‌سی از کارت بهائیت علیه ایران است. در این باره برای نمونه می‌توان به مجموعه گزارش‌های متعدد جانبدارانه و آگهی‌گونه خبرنگاران اعزامی بخش فارسی در اسراییل و درباره مراکز مختلف بهائی در عکا و دیگر سرزمین‌های فلسطینی اشاره کرد که در ماه می 2007 برای رادیو و وب سایت بی‌بی‌سی فارسی تهیه شد. در این مطالب، گزارشگران اعزامی بخش فارسی بی‌بی‌سی، حکومت ایران را به بهائی‌ستیزی و یهودی‌ستیزی متهم کردند. با بررسی موضوعات، عناوین و محتوای این قبیل نوشته‌ها تعجب نخواهیم کرد اگر بدانیم که همه گزارشگران اعزامی و تهیه‌کنندگان این قبیل آگهی‌های گزارش‌گونه در عکا و دیگر شهرهای آن خطه، به سرعت راه ترقی را در بی‌بی‌سی فارسی پیمودند و همه آن‌ها در تغییر و تحولات اخیر این شبکه، ارتقای رتبه یافته و از هم اکنون جایگاه بالایی در تلویزیون در آستانه تاسیس آن یافته‌اند.

ـ جمع‌بندی:

تحقیقات نشان می دهد رادیو فارسی زبان بی بی سی دقیقا با نفوذ مستقیم بهائیان ایرانی تبار راه اندازی شده و در طول این سالها سعی کرده زمینه روانی را برای اجرای سیاست های دولت بریتانیا در ایران فراهم کند. این درحالیست که حتی در دوره اخیر هم نفوذ بهائیان در این رسانه کمتر نشده و همچنان محوری است. سیاستهای این رسانه در دوره پیش از ملی شدن صنعت نفت به وضوح علیه منافع ملت ایران در ملی شدن این صنعت و به نفع حاکمیت بریتانیا بوده است. پس از انقلاب نیز رادیو فارسی زبان بی بی سی تلاش کرده تا نقش محوری رسانه های اپوزیسیون نظام را از آن خود کند.
حضور گسترده بهائیان در بخش فارسی بی‎بی‎سی، شرایط را برای تاثیر این فرقه بر برنامه‎‎های این شبکه از رادیو گرفته تا سایت و شبکه تلویزیونی فراهم کرد. از همان ابتدای تاسیس بخش فارسی رادیو، تبلیغات مستمر بهائیت و سیاست انعکاس ادعا‎ها و مظلوم‌نمایی‎‎های اعضای فرقه در نادیده گرفته شدن حقوقشان پیگیری می‎شد. در همین زمینه می‎توان به یافته‎‎های مجید تفرشی، تاریخ‌نگار، سند پژوه و محقق مطالعات معاصر ایران که با بررسی اسناد آرشیو ملی بریتانیا، تحقیق مفصلی در زمینه دیپلماسی عمومی بریتانیا در ایران ـ با مطالعه موردی سرویس جهانی بی‎بی‌سی ـ انجام داده است، توجه کرد.
پیوند بهائیت با دولت انگلیس مسئله‎ای عیان و مورد وفاق اکثر تاریخ‌نگاران معاصر است. نمونه‎‎های فراوانی از خدمات متقابل این فرقه و دولت بریتانیا، در کتب و اسناد تاریخی ثبت و ضبط شده است. مسئله‎ای که در این گزارش به آن پرداخته شده است، ارتباط بهائیان با یکی از نهاد‎های متولی دیپلماسی عمومی دولت انگلستان، یعنی شبکه بی‎بی‎سی است. بی‎بی‎سی فارسی اولین گام‎‎های حضور خود در ایران را با کمک و همکاری بهائیان برداشت و مردم ایران نخستین پیام رادیوی دولتی انگلستان را از زبان یک بهائی معروف شنیدند که البته این تنها یکی از صد‎ها نشانه همصدایی انگلستان و بهائیان بود. گذر زمان و گسترش بخش فارسی شبکه بی‎بی‎سی، پیوند بین این شبکه و بهائیان را که در تبلیغات مدوام و پی در پی این شبکه برای فرقه مصداق پیدا می‎کرد، بیشتر نمایان ساخت. این ارتباط را هم‎چنین می‎توان در جمعیت زیاد بهائیان شاغل در سرویس جهانی بی‎بی‎سی و بخش فارسی آن نیز مشاهده کرد. کنار هم قرار دادن همه این نشانه‎‎ها، ذهن را متوجه این حقیقت می‎کند که: «بهائیان بهترین گزینه‎ برای سرپرستی نهاد‎‎های وابسته به انگلستان و مناسب‎ترین گروه برای پیگیری منافع این دولت در ایران هستند»
با توجه به تصدی بخش‌های مختلف بی‌بی‌سی فارسی از سوی بهائیان متنفذ و سرشناس، معلوم نیست چگونه می‌توان این ادعای مدیران سرویس جهانی بی‌بی‌سی مانند "بهروز آفاق" و "عنایت فانی" را در مورد استقلال عمل تحریریه و تاثیر نپذیرفتن از جریانات بیرونی قبول کرد. واقعیت این است که بهائیان امروز در جهان هیچ رسانه‌ای مورد اعتمادتر از بی‌بی‌سی فارسی برای خود سراغ ندارند چرا که این رسانه به دستاویزی برای اعمال سلائق و ابراز بدعت‌های دینی این گروه تبدیل شده است.

منبع: خبرگزاری صدا و سیما 20 شهریور 1395

انتهای پیام