نگاهی به بحرین و یهودیان آن؛ تلاش منامه برای عادی‌سازی
بحرین از زمان تاسیس رژیم صهیونیستی تاکنون با این رژیم در زمینه‌های مختلف رابطه داشته و بتازگی آن را علنی کرده است.
وبگاه خبری «الخلیج اونلاین» در گزارشی با عنوان «بحرین از زمانی که دروازه ورود یهودیان بود تا حالا که به چراگاه ایمن عادی‌سازی مبدل شده»، مروری بر تاریخچه روابط میان بحرین با رژیم اشغالگر صهیونیستی داشت.
در این گزارش آمده است: نزدیکی قابل توجه بحرین به مقامات رژیم اشغالگر اسرائیل حرف و حدیث‌هایی را درباره جامعه یهودیان ساکن بحرین مطرح می‌کند و اینکه منامه اخیرا به بهانه آنها به دنبال پیشبرد روند عادی‌سازی خود با تل‌آویو است. موضوع به قرن نوزدهم بازمی‌گردد هنگامی که خانواده‌هایی از کشورهای عراق، ایران، هند و سایر کشورها در جست‌وجوی فرصت‌های بهتری برای زندگی به بحرین مهاجرت کردند و از آن زمان یهودی‌ها در بحرین ساکن شدند.
با وجود اینکه مسئله فلسطین موجب شد شمار زیادی از این یهودی‌ها بحرین را ترک کنند اما بقیه آنها به عنوان شهروندان بحرینی در این کشور ماندند و در تجارت و دیگر حوزه‌ها مشغول کار شدند. پژوهشگران می‌گویند خاندان عراقی‌الاصل خضوری قدیمی‌ترین خانواده یهودی ساکن بحرین است که نانسی ایلی خضوری یک عضو پارلمان بحرین وابسته به همین خاندان است.
در حال حاضر هفت خاندان یهودی در بحرین زندگی می‌کنند اما برخی خانواده‌هایی هم که از این کشور مهاجرت کردند تجارت خود را در این کشور ادامه دادند. این را علاء الجلاوی، نویسنده بحرینی در کتاب خود با نام مطالعه تاریخ یهودیان در بحرین می‌گوید.
الجلاوی می‌گوید آمار رسمی از شمار یهودیان ساکن بحرین وجود ندارد اما می توان شمار آنها را ده‌ها نفر تخمین زد.
معبد یهودیان در بحرین هم در دهه سی قرن گذشته ساخته شد و تا سال 1948 مناسبت‌ها و آداب و رسوم دینی آنها در آنجا برگزار می‌شد اما با اشغال فلسطین و حمله به معبد، یهودی‌ها آنجا را تعطیل کردند. در سال‌های اخیر این معبد ترمیم شده و پذیرای یهودیان داخل و خارج بحرین است و در آنجا مناسبت‌های ویژه یهودیان برگزار می‌شود.
انگیزه‌های ماندن یهودیان در بحرین
گزارش‌های خبری به نقل از اعضایی از جامعه یهودیان بحرین حاکی است، دلایل زیادی آنها را تشویق به ماندن در بحرین کرده از جمله اینکه دولت از آنها مالیات نمی‌خواهد، از امنیت برخوردارند و تجارت آنها در بحرین هم موفق و ایمن است.
این گزارش‌ها به نقل از یهودیان بحرین آورده است که اسرائیل جای امنی نیست و در کشورهای اروپایی و آمریکا هم با مالیات‌های سنگین و محدودیت‌های تجاری مواجهند.
شبکه العربیه عربستان به نقل از نانسی خضوری عضو یهودی مجلس شورای بحرین گفت، مردان یهود مشغول تجارت چیزهایی نظیر پارچه، ارز، شمش طلا، فرش و تنباکو هستند. این درحالی است که پیشتر معلم مدارس بودند یا در شرکت نفت یا شرکت مخابرات یا بانک کار می‌کردند اما زنان شاغل بحرینی هم بیشتر یا مشغول تدریس هستند یا پرستار هستند.
درباره مشارکت یهودی‌های بحرین در حیات سیاسی این کشور هم خضوری گفت: هدی نونو، دختر خاله‌اش مدتی سفیر بحرین در واشنگتن بوده و خودش هم از سال 2010 عضو مجلس شورای بحرین است.
به نظر نمی‌رسد توجه کنونی به یهودیان بحرین اتفاقی بوده یا صرفا به محض تأمین حقوق آنهاست، بلکه مقامات بحرین تلاش می‌کنند از جامعه یهودیان ساکن بحرین پلی برای تقویت روابط با رژیم صهیونیستی درست کنند بخصوص که روابط بحرین و اسرائیل مسئله تازه‌ای نیست و قدمتی به قدمتی مسئله فلسطین دارد.
از زمان تاسیس رژیم اسرائیل، بحرین یکی از خطوط انتقال آهن به تل‌آویو برای ساخت سلاح توسط رژیم صهیونیستی بوده است آن هم از طریق خط هوایی کلمبو- بحرین- اسرائیل، کما اینکه محصولات ساخت اسرائیل در کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس) از طریق بحرین بازاریابی می‌شود.
به گفته الجلاوی، هدی نونو هم زمانی که سفیر منامه در واشنگتن بود ترتیب دیدار مقامات اسرائیلی با سلمان بن حمد بن عیسی آل خلیفه، ولی‌عهد بحرین و خالد بن احمد بن محمد آل خلیفه وزیر خارجه این کشور داد. همچنین از طریق سفارت بحرین در آمریکا برای ارتباط با لابی یهودی استفاده کرد.
نویسنده بحرینی می‌گوید، بیشتر از اینکه جامعه یهودیان در منامه بخواهند از روابط خود با محافل حکومتی برای خدمت به عادی سازی سوء استفاده کنند مقامات دست به چنین کاری می‌زنند.
روزنامه عبری زبان هاآرتص نیز اخیرا از روابط محرمانه سطح بالای بین اسرائیل و بحرین در سال‌های اخیر خبرداد و نوشت: مقاماتی از دو کشور بارها با یکدیگر در اروپا و در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل ملاقات کردند.
از سال 1994 گرمی روابط میان منامه و تل‌آویو بازگشت. هنگامی که یک هیات دیپلماتیک اسرائیلی به ریاست آن زمان یوسی سارید، وزیر محیط زیست اسرائیل برای حضور در کنفرانسی درباره مسائل محیط زیستی به منامه سفر کرد. دیدارها پس از آن به شکلی غیرعلنی ادامه داشت قبل از اینکه علنا و در برابر چشم دوربین‌ها برای تقویت عادی‌سازی بین طرفین تلاش شود. کما اینکه آمد و شدهای دیپلماتیک بین دو طرف دیگر محرمانه نیست.
پس از سفر سارید روابط بین دو طرف رو به سردی گرایید تا بیست و نهم ژانویه 2009 هنگامی که سلمان بن حمد آل خلیفه، ولی‌عهد بحرین در داووس با شیمون پرز رئیس اسبق رژیم صهیونیستی دیدار کرد و با وی درباره چگونگی توسعه همکاری بین دو کشور بخصوص در زمینه آموزش و پرورش گفت وگو کرد.
در اکتبر 2007 خالد بن احمد بن محمد آل خلیفه، وزیر خارجه وقت بحرین با زیپی لیونی وزیرخارجه سابق رژیم صهیونیستی دیدار و درباره راه‌های توسعه روابط بین دو طرف گفت وگو کرد.
قبل از حمله ده روزه اسرائیل به غزه و به طور مشخص در هجدهم دسامبر 2008 روزنامه یدیعوت آحارونوت خبر داد شیمون پرز رئیس اسرائیل و زیپی لیونی وزیر خارجه وفت با حمد بن عیسی، شاه بحرین در نیویورک دیداری محرمانه داشته است. این اولین دیدار بین مقامات بلندپایه اسرائیل و بحرین بود و طرف بحرینی دراین دیدار خواهان تشکیل نهادی منطقه‌ای با مشارکت اسرائیل شد.
یدیعوت آحارونوت خبر داده که رون بروساور رئیس کل سابق وزارت خارجه رژیم صهیونیستی هم سه سال قبل به عنوان فرستاده ویژه لیونی برای انجام گفت‌وگوی سیاسی حساسی با منامه به بحرین سفر کرد.
در فوریه 2014 یک گزارش ارتش رژیم اسرائیل از همکاری اطلاعاتی محکم موساد با مقامات بحرین خبر داد و تاکید کرد منامه اطلاعات محرمانه‌ای را از ایران و گروه‌های مقاومت فلسطین در اختیار اسرائیل قرار داد.
روابط بحرین و رژیم صهیونیستی در زمینه هنری هم تقویت شد. در آوریل 2014 گروهی از هنرمندان بحرین در نمایشگاه هنری اسرائیلی در مرکز یهودی عربی رژیم صهیونیستی حضور یافتند. در 27 دسامبر 2016 کانال‌های خبری اسرائیلی تصاویری منتشر کردند که در آن بحرینی‌ها در کنار خاخام‌های صهیونیستی با سروده‌ای می‌رقصیدند که در آن مستقیما به مسجد الاقصی و قدس اشغالی توهین می‌شد.
در فوریه 2018 ایوب قرا، وزیر مخابرات رژیم اشغالگر گفت که با مبارک آل خلیفه، یک شاهزاده بحرینی در تل‌آویو دیدار کرده است.
روابط بحرین و اسرائیل پس از میزبانی منامه از نشست کارگروه اقتصادی به اوج خود رسید؛ نشستی که در روزهای 25 و 26 ژوئن 2019 برگزار شد تا مقدمه اجرای بعد سیاسی معامله قرن آمریکا باشد اما برخی کشورهای عربی آن را تحریم کردند.
عادی‌سازی صریح بحرین با رژیم اشغالگر موضوع قابل توجه در این نشست بود که شوکی در محافل سیاسی ایجاد کرده و موجب تقویت موضع اسرائیل شد که با کمک کشورهای عربی و غربی تلاش می‌کند مسئله فلسطین را نابود کند.
زیپی لیونی وزیر خارجه اسبق رژیم صهیونیستی هم اخیرا از دیدار خود با خالد بن احمد آل خلیفه، وزیر خارجه بحرین در آستانه نشست اقتصادی منامه خبر داد. لیونی متهم به ارتکاب جرایم جنگی علیه غزه در جریان جنگ نخست اسرائیل در سال 2008 علیه این منطقه است.
خالد بن احمد آل خلیفه، وزیر خارجه بحرین هم در اظهاراتی خلاف معمول گفته است، اسرائیل آمده تا بماند و حق زندگی در مرزهای ایمن خود را دارد. منامه و دیگر کشورهای عربی خواهان عادی‌سازی با آن هستند و بحرین خواهان بهترین روابط با تل‌آویو است.