(
امتیاز از
)
سياست مسجدستيزي در آذربايجان
ديباچه
حافظه تاريخي آذربايجان لبريزاز ستمهاي ناروايي است که دينداران اين منطقه تحمل نموده اند، هنوز در بين مردم اين سامان کساني هستند که چون پاي صحبت آنان مي نشيني، از شکنجه هايي که در دوران حکومت بلشويکها بر آنان و يا بر پدران و نزديکان آنها روا داشته شده مي شنوي و نيزاز تبعيدها و کشتارهاي دسته جمعي؛ وقتي ازآنان سوال مي کني که به چه گناهي اين گونه رفتارها درقبال مردم اين منطقه اعمال مي شد همگي يک جواب دارند، اينکه آناني که کشته، تبعيد و يا شکنجه شدند کساني بودند که بيش از سايرين تلاش مي نمودند هويت ديني و ملي خود را حفظ کنند؛در اين ميان مساجد باکو سرگذشت غم انگيزي داشته اند، هم اکنون درمناطق قديمي باکو- ايچري شهرو ساير نقاط شهر که قدم مي زني و مساجد قديمي را مي بيني گويي با گوش دل رازهاي نهفته در اين مساجد را مي شنوي که در روزگار حاکميت کمونيستها چه بي حرمتي ها که نديده اند، مساجدي را نشانت مي دهند که در زمان بلشويکها به اجبار به انبار علوفه تبديل شده بودند و... اکنون به تعداد معدودي از اين مساجد که فعال هستند سر مي زني و جوانان ونوجواناني را که همچون تشنگاني در جستجوي آب، در حال آموزش قرآن هستند مي بيني غربت توام با عظمت قرآن را دراين منطقه با تمام وجود درک مي کني که در حقيقت ميراث گران سنج علما و دينداران شهيدي هستند که امروزه حتي نام و نشان آنها براي تعدادي کثيري ازمردم نا آشناست؛ اينان کساني هستند که قدم در مسيرنياکان پاک سرشت خود گذاشته اند و در راه حفظ و گسترش هويت ديني خود از خيلي امتيازات چشم پوشي نموده و حضور درمساجد و عمل به تکاليف شرعي خود را بر بسياري از مسائل ترجيح داده اند.
راستي کدامين جذبه باعث شده است اين افراد که تعداي از آنها حتي به سن تکليف شرعي نرسيده اند از ديدن شبکه هاي تلويزيوني که مدام بر طبل تحريک غرايز مي کوبند؛ فاصله گيرند؟ راستي چرا اينها عليرغم تلاشهاي آشکار و پنهاني که صورت مي گيرد در مراسماتي که آواز پسران هم سن و سال آنها و رقص دختران بزک کرده نيمه عريان، خاصيت اصلي آن برنامه هاست شرکت نمي کنند؟ و ساعتها مانده به موعد اذان در مساجد دور هم نشسته و قرآن مي خوانند و آنگاه که نداي موذن را مي شنوند با شور و شوق وصف ناپذير در صفوف نماز جماعت قرار مي گيرند و چون نمازشان به پايان مي رسد شدت تکبيرشان ستونهاي مساجد را مي لرزاند؟ آخرمگرنه اينست که همه ساله ميليونها دلارهزينه مي گردد تا ميدان 28مي باکو با انواع گلهاي زينتي آراسته گردد و رقاصان معروف و خوانندگان مشهور با هنرنمايي! خود در جشن گلها که همه ساله درروز 5 مي در اين ميدان برگزارمي گردد جوانان را حالي دگر بخشند؟ آخر چرا اين جوانان به جاي شرکت در مراسم فوق و صدها مراسم شبه آن باز از مساجد فاصله نمي گيرند؟ تا برخي محافل آذري که نگران حضور جوانان در مساجد هستند آرام گيرند؟ و...
با خود مي پرسم که مگر تعداد جوانان مسجدي با مردمي که در اين برنامه ها شرکت مي کند برابري مي نمايد که برخي محافل، ازحضورآنان درمساجد ناخشنودند و به هر قيمتي که شده سعي دارند اينان را نيز با اکثريت همراه کنند؟ نيک که مي انديشم چرايي نگراني آنان از حضور جوانان در مساجد را درمي يابم. تاريخ اسلام راکه ورق مي زني وتعداد سجده کنندگان اوايل اسلام را مي شماري و آن عدد را با حدود يک ونيم ميليارد نفرمسلمان درحال حاضر مقايسه مي کني همه چيزمشخص مي گردد؟ پس آنان که نگرانند حق دارند بيمناک حضور جوانان پرشور ولو به تعداد کم درمساجد باشند؟ چراکه اگر درطول 1400 سال سه نفربه يک ميليارد و نيم رسيده لابد اين جوانان نيز در مدت زمان کوتاهي چند برابر خواهند شد؟ پس نگراني محافل ياد شده، جدي است و همين نگراني است دست مايه اجراي سياست مسجد ستيزي در آذربايجان گرديده است.
سياست دولت باکو در قبال مساجد
- بگوئيد فردا تشکيل جلسه دهند، دستورجلسه فردا ازهميشه مهمتراست، بايستي فکري به حال اين جوانان کرد، آخر دليلي ندارد که ما اين همه سرمايه گذاري کنيم، اين همه تبليغ کنيم و آخر سر ببينيم هر روز بدتر از روز قبل بر تعداد جواناني که به مسجد مي روند افزوده مي شود و بر تعداد دختران و زناني که به رعايت حجاب مقيد مي گردند اضافه مي گردد، اينها مي توانند همه زحمتهايي را که در مسيرتثبيت قدرت خود کشيده ايم به باد دهند،اين همه زحمتي که براي اصلاح قانون اساسي مي کشيم تا خيال مان از بابت فردا راحت باشد مي تواند توسط اينها بر باد رود، هر جوري شده بايستي اين جلسه همين فردا تشکيل شود.
- جلسه با چند دقيقه تاخير شروع مي گردد، رئيس جلسه با بيان مقدمه اي کوتاه دستور جلسه را بيان مي نمايد واز حاضران راه چاره مي خواهد، همه به يکديگر نگاه مي کنند ومنتظرند تا يکي شروع نمايد، پس از چند دقيقه يک نفر سکوت حاکم بر جلسه را مي شکند و اجازه صحبت مي خواهد تا مواردي را توضيح دهد؛ او چنين شروع مي نمايد: به نظرم مهمترين علتي که جوانان را به مساجد مي کشاند صدايي است که هر روز چندين نوبت ازگلدسته هاي مساجد به گوش مي رسد، بايد آن صدا را خاموش کرد چون مدت زماني که جوانان نداي الله اکبر را نشوند وفريادي را که دم از يگانگي خدا مي زند فراموش کنند مي توان آنها را با انواع بازيچه ها مشغول ساخت و زماني که حقانيت پيامبر اسلام را ازياد ببرند مي توان نياز فطري آنها به دين را با آئينهايي مثل مسيحيت و يهوديت ارضاء نمود، آئينهايي که براي ما ضرري ندارند ؛آن گاه که جوانان نداي اشهدان علياً ولي ا... را نشنوند؛ آرام آرام وا‍ژه هايي مانند تشيع، کربلا، حسين،شهادت وجهاد را فراموش مي کنند؛ آن وقت آنان نيز درجشن گلها شرکت مي کنند. شبها را در پاي برنامه هاي تلويزيون به صبح گره مي زنند و بالاخره همان مي شوند که ما مي خواهيم و نگراني جنابعالي هم رفع مي گردد.
- رئيس جلسه با حالتي تمسخر آميز مي گويد: تو مگر در اين کشور زندگي نمي کني،مگرهمين چند سال قبل دستورممنوعيت پخش اذان را صادرنکرديم، ديديد که مشکلاتي ايجاد شد و آخر سر مجبور شديم حرفمان را پس بگيريم پس اين اجرايي نيست، راه حل ديگري بدهيد.
نفر دوم اجازه صحبت مي خواهد و چنين شرع مي نمايد: جناب آقاي رئيس به نظرم بهترين کاري که بايد انجام دهيم اينکه بايستي اين جوانان را دريک فضاي رعب انگيز قراردهيم، اگراينها بفهمند که مسجد رفتن ممکن است برايشان به قيمت دستگيري،شکنجه، زندان و حتي... تمام شود ديگر نمي توانند اين کار را انجام دهند و مجبور مي شوند کوتاه بيايند و...
- رئيس جلسه صحبتهاي نفر دوم را قطع مي کند و مي گويد توهم که مثل نفر قبلي کارهايي را که ما ازچند سال قبل انجام مي دهيم برايمان باز گو مي نمايي؛ مگر کم اين کارها را انجام داديم، مگر در اين مسير کم آبرو يمان به باد رفته، مگرهمين چند مدت قبل چند نفر ازاينها را که الفباي سياست را نمي دانستند به جاسوسي و تلاش براي براندازي حکومت متهم نکرديم آيا نتيجه اي گرفته ايم،آيا مي توانيم بيشتر از دوران حکومت شوروي اينها را تحت فشار قرار دهيم؟ آيا آنها نتيجه گرفتند تا ما نيز نتيجه بگيريم؛ ما هرچند مجبوريم اين کارها را ادامه بدهيم ولي اين راه چاره نيست بايستي دنبال چاره ديگري بود.
نفر سوم کسب اجاز نموده و مي گويد: جناب آقاي رئيس دراين گونه موارد بايستي از تجربه هاي تاريخي استفاده نمود،شما حتما از تاريخ اندلس مطللع هستيد، شما مي دانيد اسپانياي امروز زماني توسط مسلمانان تصرف شده بود، تنها عاملي که اسلام را در آنجا از رونق انداخت اشاء فساد و ترويج اباحه گري بود ما بايستي اين کار را با شدت بيشتري انجام دهيم.
- رئيس جلسه سري تکان مي دهد و مي گويد: اين موضوع مهمي است و بارها روي آن تاکيد کرده ام؛ البته کارهاي خوبي هم انجام گرفته بگونه اي که درحال حاضر تلويزيونهاي ما گوي سبقت را در اين زمينه از خود غربيها ربوده اند و بايستي اين کارها ادامه يابد ولي بايد بدانيم اين جواناني که ما ازآنها بيمناکيم ديگر با اين اقدامات از مساجد دست نمي کشند، اين برنامه ها براي عموم مردم مناسب است..
نفرچهارم بدون اينکه اجازه صحبت بگيرد رو به رئيس جلسه کرده و مي گويد: من درخصوص تاريخ اسلام مطالعاتي داشته ام، درطول تاريخ هرگاه خواسته اند با مسلمانان واقعي مبارزه کنند نوعي ازاسلام را که هيچ ضرري براي آنها نداشته است تبليغ نموده اند مثلاً در قيام کربلا براي اينکه با امام حسين و يارانش مبارزه کنند او را به خروج از دين متهم نمودند و به بهانه دفاع از دين حسين را کشتند؛ اگر در حال حاضر حضورروز افزون جوانان شيعي در مساجد خاطر شريف را مي آزرد بايستي نوعي سياست شبيه سازي را شروع کنيد.
- رئيس که با دقت به سخنان اين آقا گوش مي دهد گو اينکه ازراه حل ارائه شده خوشش آمده، خواستار توضيح بيشتر دراين زمينه مي شود و او در ادامه مي گويد: ببينيد ما مي توانيم براي اينکه از تهمت مبارزه با مسجد در امان باشيم خودمان يکي دو مسجدي را که مديريت آنها در اختيار ماست به بهترين شکل بازسازي کنيم و حتي يکي دو مسجد مجلل نيز بنا نمائيم چراکه اين کار هم از نظر بستن دهان منتقدين داخلي و هم از لحاظ جلب نمودن حمايت کشورهاي مسلمان و سازمانهاي اسلامي مفيد است بطوري که مي توانيم با انجام اين کارها به عنوان پايتخت فرهنگي جهان اسلام انتخاب شويم، پس از اين اقدامات، بايستي مساجدي را که محل اجتماع جوانان پر شوري است که شما را نگران مي کند به دلايل مختلف تعطيل نمائيم.
البته در اين مسير براي اينکه حساسيتي پيش نيايد بايستي تعدادي از مساجد ي را که از ناحيه آنها ضرري متوجه ما نمي شود را نيز تعطيل کنيم و حتي در صورت لزوم تخريب نموده و يا تغيير کاربري دهيم. با اين اقدامات در طول چند سال مساجدي که مديريت آنها تحت اختيار ما نيست يا مجبور مي گردند تحت مديريت ما قرار گيرند و يا به تدريج حذف مي گردند و درمساجد خودمان نيز بايستي حواسمان جمع باشد تا دوباره جوانان نفوذ نکنند که البته اين کار شدني است چرا که آنها ما را قبول ندارند بنابراين مي توان بدون مشکل و با انتخاب امام جماعت و مواردي از اين دست آنها را نسبت به حضور در مساجد بي انگيزه نمود.
- رئيس که از اين پيشنهاد راضي به نظرمي رسد دستور مي دهد، پيشنهاد ارائه شده دراسرع وقت مکتوب و به صورت شفاف با بيان جزئيات و ذکر نام مساجدي که قرار است با روشهاي مختلف تعطيل و يا تخريب و يا کنترل گردند تقديم ايشان گردد تا دستورات لازمه صادر شود.
نتيجه‌گيري
واقعيت اينست اقداماتي که از زمان انفجار مرداد ماه سال گذشته در مسجد ابوبکر باکو تا کنون پيرامون مساجد آذربايجان اتفاق مي افتد جملگي برگهايي از سياست مسجد ستيزي دولت باکو محسوب مي گردد که هر از گاهي متناسب با شرايط ورق مي خورند. غصب محوطه مسجدي در شهرستان يوولاخ و متعاقب آن تخريب مسجد حضرت محمد (ص) و نيز بسته شدن مسجد شهدا (ترک ها) در باکو و نيز نصب دوربين مدار بسته در مسجد... در جمهوري خود مختار نخجوان طي دو هفته اخير تنها بخشهايي از سياست ياد شده مي باشد که البته مي تواند نتايج ناگواري به همراه داشته باشد. درحال حاضر کارشناسان مسائل فرهنگي و اجتماعي آذربايجان برخوردهاي صورت گرفته با مساجد را ياد آوري سياستهاي ضد ديني دوران حکومت کمونيستها معرفي مي کنند و فعالان امور ديني نيز در ارتباط با نتايج شوم اين برخوردها هشدار مي دهند.
تدوين کنندگان سياست مسجد ستيزي در آذربايجان که با اهدافي از قبيل ازبين بردن کامل هويت ديني آذربايجان، محکم نمودن پايه هاي حکومت مبتني برسکولاريسم و مقابله با روند رو به رشد گرايش جوانان آذري به امور ديني درحال اجراي سياستهاي ضد ديني خود هستند بايستي متوجه اين نکته باشند که مسجد با سابقه چند صد ساله خود در آذربايجان همواره بعنوان يکي از تکيه گاههاي معنوي مردم نقش ايفا نموده است، کمونيستها دردوران تعطيلي مساجد، عليرغم اعمال خفقان نتوانستند علاقه فلبي مردم به مسجد را از بين ببرند که بازگشايي و تعمير مساجد در اولين روزهاي استقلال آذربايجان گواه صدق اين ادعاست. درحال حاضر نيزگرچه تبليغات ضد ديني تزارها، کمونيستها و غربگرايان در طول سالهاي پس از قراردادهاي گلستان و ترکمن چاي باعث گرديده بخشي از رفتار اجتماعي و پوشش ظاهري مردم با آموزه هاي ديني مغايرت داشته باشد، ليکن عموم مردم همچنان به مسجد بعنوان مکاني مقدس مي نگرند که مراجعه عموم مردم به مساجد و و رازو نياز با معبود خويش و اداء نذر و استمداد ازخداي خود در کنار برخي نمادهاي عجين شده با مسجد درهر لباس و پوششي و حتي وصيت برخي از مردم مبني بر متبرک نمودن جنازه آنها پس از وفات از طريق بردن به مسجد تنها گوشه هايي ازارادت مردم به اين مکان مقدس مي باشد و لذا اگر متوليان سياست مسجدستيزي چنين تصور مي کنند که با توجيهاتي مانند نياز مسجد به انجام تعميرات،غير قانوني ساخته شدن مساجد و يا احتمال خطرات امنيتي خواهند توانست در طولاني مدت به اهداف خود که از بين بردن هويت ديني آذربايجان و جلوگيري از گرايش روز افزون جوانان به مقوله دين از طريق تعطيل مساجد است جامه عمل بپوشانند سخت در اشتباهند چرا که در صورت تداوم اين سياستها همه مردم آذربايجان به مقابله با سياست فوق خواهند پرداخت که البته نارضايتي عمومي مردم ازاعمال اين سياستها را درگفتگوي با آنها مي توان دريافت. درحال حاضرافکارعمومي مردم آذربايجان اين سوال را ازمجريان سياست مسجد ستيزي دارند که به راستي چه فرقي مابين ارمنستان که تعدادي ازمساجد شهرهاي اشغالي آذربايجان را تخريب کرده با دولت آذربايجان که مبادرت به تخريب و تعطيل مساجد پايتخت وساير شهرها مي نمايد وجود دارد؟
علاوه بر اين مردم آذربايجان ازدولت خود اين سوال را مي پرسند که تخريب مسجد در آذربايجان با تخريب مسجد بيت المقدس که اسرائيل سالهاست به دنبال انجام آن مي باشد و همين اقدام موجب تنفر عموم مسلمانان از اين رژيم شده چه فرقي دارند؟ باز مي پرسند درکشوري که 95 درصد آن را مسلمانان تشکيل مي دهند چرا بايستي کليساهاي مسيحيان و کنيسه هاي يهوديان فعال باشند و هراز گاهي بر تعداد آنها افزوده گردد ولي مساجد هر روز به بهانه اي تخريب و يا تعطيل گردند. نکته ديگري که دراين خصوص بايستي مورد اشاره قرارگيرد اينکه اماکن مذهبي مسلمانان به خصوص شيعيان گرچه در محدوده جغرافيايي يک کشور قرارمي گيرند ليکن بايستي آنها را بنا به مورد متعلق به همه مسلمانان و شيعيان دانست که در اين ميان شيعيان ايران با توجه به اشتراکات فرهنگي و ديني خود با مردم آذربايجان بيش از همه نگران وضع مساجد آذربايجان مي باشند چه اينکه اين مساجد به عنوان بخشي ازهويت ديني و ملي آنان نيز محسوب مي گردد. اميد که شاهد توقف زود هنگام سياست مسجد ستيزي در آذربايجان باشيم انشاءا...
نويسنده:حامد گلستاني
منبع : فارس نیوز
انتهای پیام