(
امتیاز از
)
نيايش امام سجاد(ع) در وداع با ماه رمضان
صدای شیعه: اي خدايي که در برابر احسان به بندگان پاداش نخواهي و از عطا و بخشش پشيمان نميشوي.اي کسي که مزد بنده خود را بيش از عمل او ميدهي. نعمتت بي‌استحقاق به بندگان رسد و عفوت تفضل، و مجازاتت عدالت، و قضايت عين خير است. اگر بخشش کني، عطايت را به منت آلوده نکني و اگر عنايت نکني، از باب ستم نيست.
آن‌که تو را شکر کند، شکرش کني؛ در صورتي که خودت آن شکر را به او الهام فرموده‌اي، و هر که تو را بستايد، پاداشش ميدهي؛ در حالي که آن ستايش را خودت به او تعليم کرده‌اي. پرده ميپوشي بر آن که اگر ميخواستي، رسوايش ميکردي و جود و کرم کني بر آن که اگر ميخواستي، از وي دريغ ميکردي، در صورتي که هر دو مستحق رسوايي و دريغ تواند، اما تو تمام امورت را براساس تفضل بنا نهادهاي و قدرتت را بر آيين گذشت مقرر کرده‌اي، و با آن که با تو به مخالفت برخاسته، با بردباري روبه‌رو ميشوي، و به آن که در حق خويش ستم کرده، مهلت ميدهي، با صبر و بردباري خود مهلتشان ميدهي تا به حضرتت بازگردند و در مؤاخذه عاصيان شتاب نميکني تا به توبه موفق شوند، تا هلاک شونده آنان بدون رضاي تو هلاک نشود و تيرهبختشان به نعمتت بدبخت نشود، مگر پس از قطع بهانه و بعد از اتمام حجت همه جانبه بر او، و اين همه بزرگواري و آقايي از عفو و گذشت توست‌اي بزرگوار و بهرهاي است از محبتت‌اي بردبار.
تويي که بر بندگانت دري به سوي بخشش خود باز کرده‌اي، و آن را باب توبه ناميدهاي و بر آن درِ گشوده راهنمايي از وحي خود قرار دادهاي، تا آن را گم نکنند، پس خود ــ که نامت والا و مبارک است ــ فرمودي: «به سوي خدا توبه خالص و بيپيرايه آوريد، باشد که پروردگارتان گناهان شما را محو کند و شما را داخل بهشتهايي کند که نهرها از زير آن روان است در آن روزي که خداوند، پيامبر خود و آنان را که به او ايمان آوردند، خوار و ذليل نميکند، درحاليکه نورشان پيشرويشان و از جانب راستشان روان است» ميگويند: «خداوندا نورمان را کامل کن، و ما را مورد مغفرت قرار ده، که تو بر هر چيز توانايي.»
پس عذر کسي که از ورود به آن خانه غفلت کند، پس از گشوده شدن در و بهپا داشتن راهنما چه خواهد بود؟ و تويي که در معامله با بندگانت بر عطاي خود افزودهاي، تا در اين تجارتشان از عنايت تو سود برند، و در حرکت کردن به جانب تو کامياب شوند و از حضرتت بهرهاي افزون دريافت کنند. به همين خاطر، تو خود ــ که نامت مبارک است و بس والايي ــ فرمودي: «هر کس که يک کار نيک کند، ده برابر آن پاداش دارد و هر کس يک کار بد کند، جز به مانند کارش عقوبت نبيند.»
و نيز فرمودي: «مثل آنان که اموالشان را در راه خدا انفاق ميکنند» مانند (خداوندا، تو از خالصترين آن وظايف و برگزيدهترين آن فرايض، ماه رمضان را قرار دادي که آن را از ميان ساير ماه‌ها برگزيدي و از ميان همه زمان‌ها و عصرها اختيار کردي و بر تمام اوقات سال ترجيح دادي؛ زيرا در آن قرآن و نور نازل کردي) دانهاي است که هفت خوشه رويانده، در هر خوشه صد دانه باشد و کيست که به خداوند قرض‌الحسنه دهد تا خدا آن را چندين برابر سازد؟ و امثال و نظاير اين وعدهها که در قرآن درباره چند برابر کردن کارهاي نيک فرو فرستادهاي.
و تويي آن خداوندي که با گفتار از غيب خود و به سبب ترغيبت که در برگيرنده سود ايشان است، آنان را به چيزي راهنمايي فرمودي که اگر از آنان ميپوشاندي ديدگانشان درک نميکرد، و گوش‌هاشان فرا نميگرفت و فکرشان به آن نميرسيد؛ چرا که فرمودي: «مرا ياد کنيد تا شما را ياد کنم و مرا سپاس آوريد و کفران نورزيد.»
و فرمودي: «هرآينه اگر شکر آريد، شما را افزوني دهم و اگر ناسپاسي کنيد، همانا عذاب من شديد است» و فرمودي: «مرا بخوانيد تا شما را اجابت کنم، آنان که از عبادت من (دعا کردن) تکبّر ورزند، به زودي خوار و ذليل، وارد جهنم ميشوند.»
پس نيايش و دعا را عبادت و ترکش را کبر و خودخواهي ناميدي و بر ترک دعا به دخول دوزخ با ذلت و خواري تهديد فرمودي.
بدين سبب بندگان واقعي به نعمتت تو را ياد کردند و به بخششت شکر آوردند، و به فرمانت به دعا برخاستند و به خاطر گرفتن عطاي افزونت، صدقه دادند و تنها راه آزادي آنان از خشم تو و دستيابي به رضاي حضرتت در آن بود.
و اگر مخلوقي مخلوق ديگر را از سوي خود به مثل آن‌که حضرت تو بندگانت را از سوي خود راهنمايي کردي، هدايت ميکرد، موصوف به احسان و موصوف به امتنان و بخشش بود و به هر زباني مورد ستايش قرار ميگرفت.
پس سپاس تو راست تا آنجا که در سپاس تو راهي وجود داشته باشد و تا آنجا که براي سپاس کلمهاي که تو به آن ستوده شوي و معنايي که به سپاس منصرف گردد، باقي باشد.اي کسي که با احسان و فضيلت بندگان را به سپاس فراخواندهاي و آنان را غرق عطا و بخشش خود کرده‌اي.
چه آشکار و پراکنده است نعمت تو در ما! و چه فراوان است عطايت برما! و چه مخصوص است نيکي تو به ما!
ما را به دين برگزيدهات راه نمودي، و به آيين پسنديدهات رهنمون شدي و سالک راهي فرمودي که آن را هموار کردي و ما را به راه تقرب به پيشگاهت و وصول به کرامتت بينايي دادي.
خداوندا تو از خالصترين آن وظايف و برگزيدهترين آن فرايض، ماه رمضان را قرار دادي که آن را از ميان ساير ماه‌ها برگزيدي و از ميان همه زمان‌ها و عصرها اختيار کردي و بر تمام اوقات سال ترجيح دادي؛ زيرا در آن قرآن و نور نازل نمودي و ايمان را در اين ماه چند برابر ساختي و روزه گرفتن را در آن واجب فرمودي و به شبزندهداري در آن ترغيب کردي و شب قدر را، که از هزار شب با ارزشتر است، در آن بزرگ داشتي.
پس ما را محض اين ماه، بر ساير امم برتري دادي و در پرتو فضل آن، ما را از ميان همه ملت‌ها برگزيدي. پس به فرمانت روزش را روزه گرفتيم و در شبش به کمک تو به عبادت برخاستيم و به وسيله روزه و نمازش، طالب رحمتي که براي ما مهيا فرمودي شديم و آن را وسيله رسيدن به ثواب تو قرار داديم و تو بر آنچه بندگانت بدان رغبت دارند، قادري، و آنچه را از احسانت خواسته شود، بخشندهاي و به آن که جهت رسيدن به قرب تو بکوشد، نزديکي.
و همانا اين ماه در نزد ما ستوده زيست و با ما هم‌نشيني پسنديده بود و برترين منفعت جهانيان را براي ما به ارمغان آورد. پس به هنگام پايان گرفتن وقت و سر آمدن مدت و کامل شدن روزهايش، از ما جدا شد.
اينک آن را وداع ميگوييم؛ وداع کسي که هجرانش بر ما غمانگيز است و روي گرداندنش ما را به اندوه و وحشت دچار کرده و بر عهده ما پيمان ناگسستني و حرمت در خور توجه، و حق لازم دارد. به اين دليل ميگوييم:
سلام بر تو اي بزرگترين ماه خدا و‌اي عيد عاشقان حق.
سلام بر تو اي کريمترين همنشين از ميان اوقات! و‌اي بهترين ماه در روزها و ساعات.
سلام بر تو اي ماهي که در طي تو برآورده شدن آمال نزديک گشته، و اعمال در آن پخش و فراوان است.
سلام بر تو اي هم‌نفسي که قدر و منزلتت بزرگ و فقدانت بسيار دردناک است! و اي مايه اميدي که دوري‌ات رنجآور است.
سلام بر تو اي همدمي که چون رو کني، ما را مونس شادکنندهاي و چون سپري شوي، وحشتآور و دردناکي.
سلام بر تو‌اي همسايهاي که دل‌ها نزد تو نرم شد و گناهان در تو نقصان گرفت.
سلام بر تو اي ياوري که ما را در مبارزه با شيطان ياري دادي و اي مصاحبي که راه‌هاي احسان را هموار و آسان ساختي.
سلام بر تو که چه بسيارند آزادشدگان حضرت حق در تو و چه سعادتمند است کسي که حرمتت را به واسطه خودت رعايت کرد!
سلام بر تو که چه بسيار گناهان را از پرونده ما زدودي و چه عيبها که بر ما پوشاندي!
سلام بر تو که زمانت بر گنهکاران چه طولاني بود و در دل مؤمنان چه هيبتي داشتي!
سلام بر تو اي ماهي که هيچ زماني با تو پهلو نزند!
سلام بر تو اي ماهي که از هر نظر مايه سلامتي.
سلام بر تو که مصاحبتت ناپسند و معاشرتت نکوهيده نيست.
سلام بر تو همچنان که با برکات بر ما وارد شدي و ناپاکي معاصي را از پرونده ما شستي.
سلام بر تو که وداع با تو نه از باب خستگي و فراغت از روزهات، نه به خاطر ملالت است.
سلام بر تو که قبل از آمدنت، در آرزويت به سر ميبرديم و پيش از رفتنت بر هجرانت محزونيم.
سلام بر تو که چه بديها که به سبب تو از جانب ما گشته و چه خوبي‌ها که از برکت تو به سوي ما سرازير شده!
سلام بر تو و بر شب قدري که از هزار ماه بهتر است.
سلام بر تو که ديروز چه سخت بر تو دل بسته بوديم و فردا چه بسيار شايق تو ميشويم!
سلام بر تو و بر فضيلت تو که از آن محروم گشتيم و بر برکات گذشتهات که از دست ما گرفته شد.
بارالها ما اهل اين ماهيم که ما را به آن شرافت بخشيدي و توفيق ادراکش را به ما عنايت فرمودي، آنگاه که تيرهبختان وقتش را نشناختند و از بخت بدشان از فضلش محروم شدند.
تويي سرپرست آنچه از معرفتش که ما را بدان برتري دادي و آنچه از سنتش که ما را بدان رهنمون شدي و ما به توفيق تو به روزه و نماز آن برخاستيم؛ همراه با تقصير و در آن اندکي از بسيار را بهجا آورديم.
خداوندا! پس تو را سپاس همراه با اقرار به بدي‌هامان و اعتراف به سهلانگاريمان، در حالي که در قلوبمان ندامت قطعي و بر زبانمان عذر صادقانه داريم. پس ما را با توجه به اعتراف به تقصيري که در اين ماه داشتيم، مزدي عنايت کن که تدارک‌کننده فضيلتهاي دل‌خواهمان و جايگزين ذخيرههايي که مورد علاقه ماست، باشد و عذر ما را در کوتاهي از اداي حقت قبول کن و آينده عمرمان را به ماه رمضان آينده که در پيش داريم، برسان و چون ما را به آن رساندي، ما را بر انجام عبادتي که سزاوار توست، ياري ده و به انجام طاعتي که شايسته آن ماه است.
سلام بر تو که قبل از آمدنت، در آرزويت به سر ميبرديم و پيش از رفتنت بر هجرانت محزونيم. سلام بر تو که چه بديها که به سبب تو از جانب ما گشته و چه خوبي‌ها که از برکت تو به سوي ما سرازير شده! سلام بر تو و بر شب قدري که از هزار ماه بهتر است. سلام بر تو که ديروز چه سخت بر تو دل بسته بوديم و فردا چه بسيار شايق تو ميشويم! سلام بر تو و بر فضيلت تو که از آن محروم گشتيم و بر برکات گذشتهات که از دست ما گرفته شد.
خداوندا! هر گناه کوچک يا بزرگي که در اين ماه به آن دست زديم، يا معصيتي که به آن آلوده گشتيم يا خطايي که مرتکب شديم، از روي عمد يا فراموشي، که در آن به خود ظلم کرده يا حرمت ديگري را بدان دريده باشيم، پس بر محمد و آلش درود فرست، و ما را از همه آنها در پرده ستاري حضرتت بپوشان و به عفوت از ما بگذر و ما را در آن ماه شهره به پيش ديده شماتت‌کنندگان قرار مده و زبان طعنهزنندگان را بر ما باز مکن و ما را به کاري بدار که سبب فرونهادن گناهان و پوشاندن آن چيزي شود که در آن ماه بر ما نميپسندي.
به مهرباني‌ات که پايان ندارد و احسانت که کاستي نميپذيرد، خداوندا بر محمد و آلش درود فرست و درد از دست رفتن رمضانمان را جبران کن و روز عيدمان و فطرمان را بر ما مبارک گردان و آن را از بهترين روزهايي قرار ده که بر ما گذشته، که بيشترين عفو را موجب و بيشترين معاصي را محوکننده باشد و گناهان پنهان و آشکار ما را مورد مغفرت قرار ده.
بارالها! پايان يافتن اين ماه را پايان يافتن خطاهايمان قرار ده و به دنبال خارج شدنش، ما را از بدي‌هامان خارج کن و ما را از سعادتمندترين اهل اين ماه به آن و پرنصيبترين آنان در آن و بهرهمندترين ايشان از خودت قرار ده.
بار الها! هر کس که اين ماه را آن طور که بايسته است، رعايت کرده و احترامش را آن‌چنان که بايد حفظ کرده و حدودش را به بهترين صورت بهپاداشته و از گناهانش به نحو صحيح پرهيز کرده يا به وسيله کار خير به تو تقرب جسته که موجب خشنودي ات از وي گشته و رحمتت را متوجه او کرده، پس مانند آنچه به او بخشيدي از توان‌گري خود به ما ببخش و چندين برابر آن را از فضل خود به ما عطا فرما؛ زيرا فضلت کاستي نگيرد و خزائنت نقصان نپذيرد؛ بلکه افزون ميشود و معادن احسانت از بين نميرود و همانا عطاي تو گوارا عطايي است.
بارالها! بر محمد و آلش درود فرست و همانند پاداش آنان که تا روز رستاخيز، اين ماه را روزه گرفتهاند يا به بندگي تو در آن اقدام کردهاند، براي ما ثبت کن.
بارالها! در اين روز فطر که آن را براي اهل ايمان عيد و شادي و براي اهل آيين خود روز اجتماع و گردهمايي قراردادي، به درگاهت توبه ميکنيم، از هر معصيتي که دچارش شديم يا هر کار بدي که به آن دست زديم يا انديشه سويي که در دل داشتيم؛ مانند توبه کسي که خيال بازگشت به گناه را ندارد و پس از توبه به جانب هيچ خطايي برنميگردد؛ توبه پاک و خالصي که از شک و ترديد پيراسته باشد. پس آن را از ما بپذير و از ما راضي شو و ما را بر آن استوار بدار.
بارالها! ترس از عذاب وعده داده شده و رغبت به ثواب موعود را روزي ما کن، تا لذت آنچه را از تو ميخواهيم، بيابيم و غصه آنچه را از آن به تو پناه ميبريم، دريابيم و ما را در پيشگاهت از توبه‌کنندگاني قرار ده که محبتت را بر ايشان حتم ساختهاي و بازگشتشان را به طاعت خود قبول نمودهاي،اي عادلترين عادلها!
بارالها! از پدران و مادران و اهل دين ما همگي، چه آن که از ايشان از دنيا رفته و چه آن که تا قيامت به آنان خواهد پيوست، درگذر!
بارالها! بر محمد پيامبر ما و بر آلش درود فرست، همچنان که بر فرشتگان مقربت درود فرستادي و بر او و بر آلش درود فرست، آن طور که بر پيامبران مرسلت درود فرستادي و بر او و بر آلش درود فرست، آن طور که بر بندگان شايستهات درود نثار کردي و بهتر از آن اي خداي عالميان، چنان درودي که برکتش به ما برسد و سودش نصيب ما گردد و بهخاطر آن دعاهايمان مستجاب شود؛ زيرا تو بزرگوارترين کسي هستي که به او توجه شده و بينياز کنندهترين کسي هستي که بر او اعتماد شده و بخشندهترين کسي هستي که از احسانش درخواست شده و تو بر هر چيز توانايي.
انتهای پیام