(
امتیاز از
)
گسترش سايبر در فضاي ديپلماسي
کشور ما نيز به لحاظ موقعيت استراتژيک سياسي هميشه در گرداب حملات امنيتي گرفتار بوده ، اما فناوري اطلاعات به عنوان زرهي قدرتمند، امنيت، سلامت و سهولت روابط سياسي کشور ما را فراهم کرده است. با اين‌که سياسي و اطلاعاتي بودن محيط کاري وزارت امور خارجه تاکنون مجالي براي نمود رسانه‌اي اين محيط نداده بود، با همکاري مسوولان ارتباطي اين وزارتخانه گفتگويي با دکتر بني هاشمي در خصوص فعاليت‌هاي وزارت امور خارجه در محيط سايبر داشتيم که مي‌خوانيد.
*شروع فناوري اطلاعات در وزارت امور خارجه چطور بود و چه زماني به شکل جديد از بخش‌هاي ديگر جدا شد؟
فناوري اطلاعات به شکل جديد تقريبا از سال 82 با طرح تکفا شروع شد که در طرح تکفا پروژه‌هاي مختلفي را براي وزارت امور خارجه تهيه ديده بودند که بحث بررسي موردي (case study) آن تقريبا از سال 82 شروع شد و رسيد تا سال 84 که دولت جديد آمد ،ادامه داشت و من هم بهمن 84 اينجا آمدم. مو ضوع فناوري اطلاعات به شکل نوين اش از آن موقع شروع شد که بحث وزارت امور خارجه آي - تي- بيس يا مجازي مطرح شد. به هر حال طبق همان بحث طرح تکفا که برنامه‌ريزي شده بود، يک عامل چهارمي معين شد براي وزارت امور خارجه به نام شرکت ايرانيان وبرخي پروژه‌ها هم براي وزارت امور خارجه ديده شد که بررسي آنها هم تقريبا سال 82 شروع شد و از سال 82 عملياتي شد. از اين طرح يکي بحث اخبار اطلاع‌رساني، پورتال ، اتوماسيون اداري، آي- سي- دي- ال يا دانش آي-تي بوده که کارمندان بايد دوره آي- سي -دي -ال را طي مي‌کردند. بحث وي- پي - ان، بحث نرم افزار مالي پشتيباني، بحث آموزش و پژوهش، بحث کنسولي و بحث حوزه وزيرنيز بوده است .
*کدام يک از اين طرحها به بار نشست؟
آيا در نهايت توفيقي هم بوده؟تعدادي از اين پروژه‌ها به بار نشسته مثل طرح اخبار اطلاع‌رساني و پورتال، البته اين تمام شدن يعني بحث بررسي موردي و RFP و اجرا تمام شده باشد. وقتي اين اداره کل را تحويل گرفتيم تعدادي ازطرح‌ها تمام شده بود ، مثل اخبار اطلاع‌رساني و پورتال و بقيه پروژه‌ها ناتمام اعلام شده بود. ما تقريبا از بهمن 84 تلاش کرديم اين پروژه‌ها را تمام کنيم. عامل چهارم هم قراردادش تمام شده بود. يعني عامل چهارمي که اين طرح‌هاي طرح تکفا را بايد راهبري مي‌کرد شهريور 84 قراردادش تمام شده و رفته بود. متاسفانه به خاطر مديريت ضعيف عامل چهارم که همان شرکت بود ، تعدادي از اين طرحها را نتوانستيم به سرانجام برسانيم ، مثل برنامه مالي پشتيباني و برنامه کنسولي و برنامه حوزه وزير.
*عوامل عدم توفيق چه بود؟
2 فاکتور در اين موضوع دخيل بود، يکي مديريت ضعيف عامل چهارم و يکي ضعف شرکت‌هايي که تجربه اين پروژه‌هاي کلان را نداشتند. در فضاي جديد ما امکانات داديم که کارشان را تمام کنند. متاسفانه نتوانستند بنابراين يکي از وظايف ما در اين چهار سال گذشته پيگيري قراردادهاي قبلي بود که برخي ازآنها ضبط ضمانت شد و کار به دادگاه کشيد تا تکليف قراردادها مشخص شود. اگر اين طرحها کامل و سالم اجرا مي‌شد، امروز يک وزارت امور خارجه کاملا پيشرفته داشتيم.
*مشکل دقيق مجري طرح يا همان عامل چهارم چه بود؟
متاسفانه عامل چهارم شناخت خوبي از وزارت امور خارجه نداشت و خود وزارت هم مشکلاتي داشت که به آنها توجه نمي‌شد ،به عنوان مثال شما براي پياده کردن نرم‌افزار جديد به 2 فاکتور مهم احتياج داريد: يکي سخت افزارها و ديگري متخصصان. اگر اين نرم‌افزارها هم توليد شده بود، طرح سخت‌افزار آنها موجود نبود. وقتي من آمدم بيشتر رايانه ها پنتيوم 2 بود و در عمل نمي‌شد آن طرحها را پياده‌سازي کنيم ، بعلاوه در طرح تکفا قرار بود در سال 84 و 85، 250 تکنسين و مهندس کامپيوتر براي نگهداري اين پروژه‌ها باشد ، اما وقتي که من آمدم حتي يک مهندس هم اينجا نبود.
وضعيت ابتداي کار براي من اين گونه بود که يک بوئينگ 747 ساخته شده که پرواز نمي‌کرد. اگر هم آماده پرواز بود يا باند نداشت يا پرسنل نگهدارنده. يعني ضعف مديريت آن موقع باعث شده بود اين اشکالات به وجود بيايد. اولين کاري که من در يک طرح ضربتي انجام دادم همه رايانه ها را به‌روز کرديم، چون پروژه‌اي مثل پورتال، اخبار اطلاع‌رساني و اتوماسيون اداري را مي‌خواستيم پياده بشود که البته در اتوماسيون اداري کشف و محرمانه موفق به پياده‌سازي شديم الان هم زير بار است. اينها بايد نرم‌افزار و سخت‌افزارهايشان به روز مي‌شد که الحمدلله شد. بحث آموزش هم لازم داشت، چون هر نرم‌افزاري که مي‌خواهد اجرا شود در کنار نرم‌افزار قديمي بايد آموزش داده شود. طرح‌هايي مثل اتوماسيون اداري و محرمانه را با سختي آموزش داده و پياده کرديم که آرام آرام کارها را انجام دهند. به ياري خدا اکنون اتوماسيون اداري در وزارت امور خارجه کامل بدون کاغذ (paperless) شده و همين طور دبيرخانه محرمانه از فناوري بالايي برخوردار است که اکنون با 120 نمايندگي بدون کاغذ کارها را به طور محرمانه انجام مي‌دهيم.
*ويزاي الکترونيک چطور اجرا شد؟
بحث ويزاي الکترونيک واقعا براي وزارت امور خارجه مهم بود ،يعني با توجه به آن فضايي که آقاي رئيس جمهور دوست داشتند خارجي‌ها به داخل بيايند، ويزا گرفتن يک روند طولاني و بروکراسي بدي داشتو هرگردشگري تا مي‌خواست ويزا بگيرد، تعطيلاتش تمام شده بود. الحمدلله در اين مدت ويزاي الکترونيک را طراحي کرديم که الان هر گردشگري در هر جاي دنيا که مايل باشد از ويزاي الکترونيک استفاده کند، در داخل خانه خودش فرم را پر مي‌کند. اين فرم در مرکز مورد بازرسي قرار مي‌گيرد و از طريق سامانه برمي‌گردد که اگر مشکلي نبود براي فرد مورد نظر به طور خودکار، نرم‌افزار کدي را ايجاد کند و اطلاع دهد که تشريف بياوريد فرودگاه امام خميني و ويزايتان را تحويل بگيريد و البته توجه داشته باشيد که تنها چند کشور در دنيا ويزاي الکترونيک دارند که ماهم توانستيم اين کار را انجام بدهيم .
*اجرايي شدن پاسپورت الکترونيک هم همين طور بود؟
بحث گذرنامه الکترونيک يک کمک بود که با همکاري نيروي انتظامي و وزارت اطلاعات توانستيم در وزارت امور خارجه، گذرنامه الکترونيک خدمتي را راه‌اندازي کنيم. اکنون هم به صورت تخصصي جلو مي‌رود که ان‌شاِِءالله همه گذرنامه‌ها را به شکل ديجيتال بتوانيم برگزار کنيم.
*وضعيت داخلي وزارت چطور بود و الان چطور است؟
آي تي در دست کارمندان نبود. همانطور که مي‌دانيد اينها همه بحث پشتيباني است، يعني در عمل محقق و کارمند وزارت امور خارجه از آيتي چيزي ندارند چه نرم‌افزاري ،چه بانک اطلاعاتي. ما براي اين کار بايد يک پايه علمي در وزارت امور خارجه درست ميکرديم که بتوانيم پاي کساني که محقق هستند را باز کنيم. به ياري خدا در وزارت امور خارجه توانستيم يک گروه علوم و فناوري (science and technology) در دانشکده وزارت امور خارجه راه‌اندازي کنيم که هدفمان هم اين بود که براي ايجاد سايبر ديپلماسي بايد اول کارمندها آموزش لازم را ببينند و سپس نرم افزار سايبر ديپلماسي را در وزارت امور خارجه پياده کنيم که الحمدلله آن گروه به تصويب رسيد و الان اين گروه را با 4 بخش آمار، رياضي، آي- تي و رمز داريم. کاراين گروه تحقيق و توسعه است «R&D». يعني نيازهاي علمي وزارت امور خارجه را بررسي مي‌کند و به شوراي معاونان وزير مي‌دهد که در آنجا تصويب مي‌کنند و کار را انجام مي‌دهند.از کاربرد سايبر ديپلماسي و مراحل کار آن بگوييد.سايبر ديپلماسي بخشي از ديپلماسي ديجيتال است که يک بخش آن ديپلماسي ديجيتال و ديپلماسي شبکه است که اگر يک وزارتخانه در شرايط حاد قرار گرفت يک کارمند از آن اتاق در محل نمايندگي حتي اگر نمايندگي را بستند، بتواند کارهاي اطلاع‌رساني را با مرکز داشته باشد.از کارهاي ديگر سايبر ديپلماسي، ديپلماسي رسانه‌اي است، براي اين‌که چطور با رسانه‌ها از لحاظ ديجيتالي ارتباط برقرار کنند. براي اين کار لازم بود پروژه‌اي را تعريف کنيم و سايبر ديپلماسي در وزارت امور خارجه براي اجرايي شدن احتياج به يک ديتا ماينينگ و يک مديريت اطلاعات داشت که الان اين کار را انجام مي‌دهيم و فکر مي‌کنم تا 6 ماه ديگر اين پروژه را تمام کنيم. در همين زمينه بحث دي -اس- اس (سيستم پشتيبان تصميم) است تا بتوانيم با استفاده از همان دو بخش کار روي ديتا سايبر ديپلماسي را در اختيار کارمندان بگذاريم که بتوانند از آي- تي استفاده کنند و کار را پيش ببرند. موضوع کتابخانه ديجيتال هم براي ما مطرح و مهم بود که وزارت امور خارجه الان به طور کلي کتاب‌هايش به شکل ديجيتال شده و در سايت وزارت امور خارجه هم موجود علاوه بر منابع وزارت امور خارجه را هم به شکل ديجيتال درآورديم که هم افراد و هم محققان مي‌توانند وارد شوند و به کتابخانه‌اي که دارد، دسترسي پيدا کنند.
*براي اين‌که اين تعليمات از پايه باشد، کاري کرده‌ايد؟
شايد سخت‌ترين و مهم‌ترين کاري که انجام داديم، همين بود و امروز کساني که وارد دانشگاه وزارت امور خارجه مي‌شوند، موظف شده اند 2 واحد رياضي، آمار و آي تي بگذرانند که اينها گيم‌تئوري (نظريه بازي‌ها)-که يکي از شاخه‌هاي اصلي علوم سياسي است، مهم است. با اين کار که خودم به عنوان مدير گروه بر آن نظارت دارم، کارمندان در بدو ورود آماده استفاده از نرم‌افزارهاي سايبر ديپلماسي هستند.
*ريشه اين‌که سياست مداران ما از آي تي چيزي نمي‌دانند در چيست؟
اشکالي که در آموزش ما هست، اين است که علوم انساني‌ها با آي تي، رياضي و آمار آشنا نيستند و ما نيروهايمان را از رشته انساني مي‌گيريم که علوم سياسي خوانده‌اند.
حدود 80 سال پيش وزارت امور خارجه زماني که مي‌خواست نيرو استخدام کند، فقط از رشته رياضي انتخاب مي‌کرد و اين نشان مي‌دهد که در گذشته کار ما خيلي درست‌تر از الان بوده، دليلش هم اين است که کسي که فکر منطقي داشته باشد، راحت‌تر در علوم سياسي مي‌تواند تصميم بگيرد. گيم تئوري که يک گرايش مغفول رياضي است و خيلي هم کاربرد دارد اما متاسفانه در ايران به متروکه‌اي تبديل شده، ما براي اولينبار مهر ماه مي‌خواهيم کلاس آن را در دانشگاه وزارت امور خارجه برگزار کنيم که تعدادي از دانشجوهايي که رشته ليسانس رياضي يا ديپلم رياضي يا مهندس هستند، وارد شوند و پايان نامه‌ها را ببرند به فاز کاربرد اين علم که در علوم سياسي و روابط بين‌الملل است.مشکل نيروي انساني - که گفتيد نبوده- را چه کرديد؟در اين مدت نتوانستيم نيرو جذب کنيم و براي اولين بار آگهي داديم که بعد از يک سال گزينش، اين نيروها وارد بشوند البته چيزي که وزارت امور خارجه واقعا احتياج دارد اين است که نيروهاي به روز وارد شوند و کار را پيش ببرند.حتما مي‌دانيد که نيروي کار رشته‌هاي فناوري اطلاعات با يک اشل ثابت در همه جاي دنيا حقوق مي‌گيرند که البته نظام هماهنگ پرداخت بالاتر است. برخي وزارتخانه‌ها براي اين‌که انگيزه رابالا‌تر ببرند و نيروها را نگه دارند از طريق خصوصي‌سازي اين کار را کردند که حقوق بالاتري داده شودودروزارت امور خارجه هم به لحاظ مسائل امنيتي اين کار نشدني است.
*براي اين‌که نيروهاي باانگيزه داشته باشيد، فکري کرده ايد؟
تجربه‌اي که من اينجا به دست آوردم، جالب بود و ديدم بچه‌هايي که قبلا 10 پانزده سال پيش متخصص کامپيوتر بودند و وارد وزارت امور خارجه شدند، به رسته سياسي راه يافتند؛ چون هوش خوبي داشتند و خودشان را بالا کشيدند. يعني در وزارت امور خارجه رسته اداري- پشتيباني که اينها در اين رده مي‌آيند ضعيف‌تر از علوم سياسي است و بهاي کمتري به آنها داده مي‌شود. جذابيتي که وزارت امور خارجه دارد، بحث ماموريت خارج از کشور است که مي‌تواند همان انگيزه‌اي را که مي‌فرماييد، تقويت کند، اما باز هم کافي نيست، چون اگر شما در آمد يک ماموريت را حساب کنيد باز هم براي متخصص کامپيوتر که ماهر هم هست و مي‌تواند پروژه‌هاي ميليوني بگيرد، کم خواهد بود، پيشنهاد ما به وزارت امور خارجه اين بود که در بحث اداري مالي در صورت امکان ساز و کاري تهيه و حقوق متخصصان کامپيوتر با اشل ماموريتي پرداخت شود. براي ارتباط ميان کنسولگري‌هاي مختلف چه راهکاري را در نظر گرفتيد؟ قبلا هم اقدامي شده بود؟ کاري که در اين زمينه کرديم، راه‌اندازي وي-پي-ان در نمايندگي‌هاي مهم بود و پروژه وي-پي-ان که برايآن قرار دادي به ارزش 8.5 ميليارد تومان بسته شده بود، ولي آن شرکت نتوانست کارش را تمام کند و 5/2 ميليارد سفته و ضمانت‌ها را به اجرا گذاشتيم. اکنون آن پروژه با يک‌هشتم قيمت در وزارت امور خارجه در حال اجراست.مجري قبلي با مناقصه انتخاب شده بود؟بله. زماني که شروع به کار کردم ، ساز و کار جهت تعامل را براي راه‌اندازي به‌کار بردم، ولي شرکت نتوانست کار را ادامه دهد، دليلش هم مديريت بد شرکت بود.
*وزارت امور خارجه به لحاظ ساختاري و کارکردي يک وزارت امنيتي و سياسي است، حال که مي‌خواهيم وارد فضاي سايبر شده و در‌ها را روي همه باز کنيم براي ايجاد امنيت لايه‌ها را چطور تعريف کرديد؟
اولا شبکه داخلي وزارت امور خارجه با شبکه اينترنت کاملا ايزوله است. هيچ‌کس اجازه و امکان استفاده از فلش و سي‌دي در اين سيستم را ندارد و اگر شما به کامپيوترهاي سيستم‌هاي اصلي ما نگاه کند، مي‌بينيد هيچ چيزي به آنها وصل نمي‌شود و هيچ‌کس نه مي‌تواند ديتايي وارد و نه خارج کند. فقط داخل آن نامه مي‌نويسد و ارسال مي‌کند. شبکه‌هاي ما هم جدا هستند، يکي شبکه محرمانه و يکي اتوماسيون اداري، حتي براي ورود به سيستم‌ها هم از فينگر پرينت (اثر انگشت) استفاده مي‌شود. از طرفي مانيتورينگ آنلاين داريم و اگر کسي يک کامپيوتر تعريف‌نشده‌اي در سيستم وارد کند، بلافاصله شناسايي و همان‌جا دستگير مي‌شود. اگر کسي تخلفي مرتکب شود ، مجازات‌هاي خاص خودش را دارد. اما بحث ارتباطات که 120 تا نمايندگي هست که اينها همه اسنادشان رمز مي‌شود و به حالت رمز شده ارسال و دريافت مي‌شود که تيم قوي الگوريتمي داريم که روي اين موضوع دائم کار مي‌کنيم و مرتب الگوريتم وزارت امور خارجه در حال تغيير است.بر مبناي وي-پي-ان کار نمي‌کنيد؟بر مبناي وي-پي-ان هم کار مي‌کنيم ،ولي بازهم رمز شده است و لاين‌هاي جدايي داريم. فرض کنيد اگر تعداد صندلي‌هاي يک نمايندگي را مي‌خواهند ببينند، سارقان هم مي‌دانند که در اين لاين هم چيزي وجود ندارد اما ما هم مي‌خواهيم اگر خواستند، اينها را هم ببينند و هزينه آنها زياد باشد. چون براي اين کار هم بايد الگوريتم را بشکند که شکستن الگوريتم ساده نيست بايد تجهيزات گران قيمت داشته باشد که شروع به کارکند و بعد از آن همه هزينه تعداد صندلي‌ها را خواهد داشت اما اسناد کشف را با تکنولوژي و الگوريتم‌هاي خودمان رمز مي‌کنيم که کسي هم توانايي شناسايي و شکستن آن را ندارد. از طرفي ارتباطات نقطه به نقطه و کوتاه است و ما خيالمان از اين بابت راحت است.
*براي اين‌که اين رمز‌گذاري هم در وزارت نهادينه شود ،کاري کرديد؟
از زمان ورود، تحقيقات و کارهاي الگوريتم را در اينجا ادامه دادم که وزارت امور خارجه از اين بحث الگوريتم در بالاترين سطح استفاده کند چون من براي اولينبار کارشناسي ارشد و دکتري رمز را در ايران در دانشگاه امام‌حسين(ع) طراحي کردم، بعلاوه مرکز تحقيقات رمز را براي اولين بار در ايران راه‌اندازي کرده بودم.دوره‌هاي آي-سي-دي-ال که فرموديد، دوره آموزشي مايکروسافت مختص شرکت آمريکايي است، آن‌هم روي ويندوز که ناامن‌ترين سيستم عامل است. دولت چين براي اين‌که از اين بابت امن بماند، سيستم عامل خودش را به راه انداخته است . شما در اين ارتباط چه کرديد؟اين يک بحث ملي است. ما به عنوان يک بخش کوچکي از کل آي-تي ايران هستيم. در شوراي فناوري اطلاعات برنامه 5 ساله براي آيتي نوشته شده که ما در جلسات شرکت و نظراتمان را ارائه ميکرديم آن برنامه مصوب شده بود و طبق آن قطعا وزارت امور خارجه از تصميماتي که شوراي فناوري اطلاعات ارائه مي‌کند، تبعيت خواهد کرد و طبق همان پيش خواهيم رفت که بتوانيم هماهنگ باشيم چون با تشکيل دولت الکترونيک وزارت امورخارجه بايد سرمايه‌گذاري کند و اين لازم است که در بحث ديپلماسي به روز باشد.حالا که از دانشگاه واردکار اجرايي شديد، فضا را چطور ديديد؟سخت‌ترين سال‌هاي زندگي‌ام را در اينجا گذراندم. اينجا نه پرسنل بود، نه امکانات. زماني که در دانشگاه بودم، مي‌گفتم چرا کارها در ايران خوب پيش نمي‌رود اما حالا که کارهاي اجرايي را به عهده گرفتم، متوجه مي‌شوم ارتباط بين دانشگاه و سازمان‌هاي اجرايي قطع است و اگر هم اينها را باهم بخواهيم ارتباط بدهيم، نمي‌شود. اينها يک فلسفه‌اي دارند ،آنها يک فلسفه ديگر. وقتي آمدم اينجا، هدفم اين بود تا پايان‌نامه‌هايي را که در دانشگاه داشتيم ، مي‌خواستم عملا اينجا پياده کنم که واقعا سخت بود. اگر بخواهيم بناي علم را وارد بدنه اجرايي کنيم، کار اجرايي‌اش خيلي سخت است. اما به‌هر‌حال خواستن توانستن است که الحمدلله موفق شديم وزارت امور خارجه يکي از پيشرفته‌ترين الگوريتم‌هاي رمز را داشته باشند.
*برگرديم سر موضوع نيروي انساني. کساني که استخدام کرده‌ايد تکنيسين کامپيوتر هستند، امانه کساني که صرفا فناوري اطلاعات را بشناسند بلکه بايد اهل تحقيق و توسعه نيز باشند. براي تقويت اين بخش صرفا چه کرده ايد؟
تحقيق و توسعه را به آن شکلي که مدنظر من و شما ست، در آن گروه دانشگاهي پايه‌گذاري کردم که استادان مي‌آيند وقت مي‌گذارند و با کارشناس‌هاي اينجا گفتگو و بحث مي کنند که مثلا فلان کار را در اينجا انجام دهند. در همين گروه دي-اس-اس ارائه شد سپس از کارشناس‌هاي وزارت امور خارجه که در اداره کل هستند نظر خواهي کرديم تا اگر اشکالاتي وجود دارد اول کار مطرح کنند. از طرفي ممکن است مديرکل بعدي يک ايده ديگري داشته باشد ولي آن گروه بهترين جا براي تحقيق و توسعه است. هرچند براي واحد‌هاي درسي خيلي مقاومت کردند اما با دستور آقاي متکي اجرايي شد. از طرفي توليد فکر نياز به افراد خاص، ماهر و دور از محيط اجرايي دارد.
*چه وقت مردم سايبر ديپلماسي را مي‌توانند ببينند؟
6 ماه ديگر، ما سخت کار مي‌کنيم چون تازه بودجه فراهم شده است و فکر مي‌کنم تا 6 ماه ديگر شما مي‌توانيد بياييد نمونه‌ها را ببينيد. هدفمان اين است که همه ميزهاي وزارت امور خارجه را برداريم و همه را از لحاظ اطلاعاتي به هم لينک بدهيم و زماني که يک فرد از وزارت امور خارجه براي ماموريت رفت، اطلا‌عاتش را با خودش نبرد. چرا که گزارش تهيه شده به سرور مي‌رود و ميزهايي که لازم هست اين اطلاعات را ببينند با يک پسورد مي‌تواننداز فايلهاي اين شخص استفاده کنند و کسي هم اطلاعات توليدي را پاک نمي‌کند و در داخل سرور مي‌ماند مي‌شود بانک اطلاعاتي قوي که قرار است سيستم پشتيبان تصميم (دي-اس-اس) از آن با استفاده از گيم‌تئوري کمک کند که در اين قضيه اين تصميم را بگيرد. الان کسب اطلاعات براي اعضاي خود وزارت خيلي سخت هست و بسياري اطلاعات به دليل يکپارچه نبودن دچار زوال مي‌شود.
*نمونه بارز سايبر ديپلماسي را در کدام کشورها انجام دادند؟
کشورهاي اروپايي و آمريکا.
نمودهاي آن چيست؟ن
مودش اين است که پشت سر هر تيم مذاکره‌کننده يک تيم گيم تئوري مي‌رود و مرتبا به تيم‌هاي مذاکره‌اي راهکار ارائه مي کند.
سعيد نوري آزاد
منبع:جام جم آنلاین
انتهای پیام