مادری برای زهرا(س)، پاداش فداکاری خدیجه(س) است
صدای شیعه: حضرت خدیجه در هنگامه مرگ وصیتی به پیامبر کرد که خواندنی است. آن بانو خطاب به همسر خویش چنین وصیت کرد : یا رسول ا...! من در حق شما کوتاهی کردم، مرا عفو کنید. پیامبر(ص) فرمودند: هرگز از تو تقصیری ندیدم و نهایت تلاش خود را به کار بردی. در خانهام بسیار خسته شدی و اموالت را در راه خدا مصرف کردی.
عرض کرد یا رسول ا... ! وصیت دوم من این است که مواظب این دختر باشید و به فاطمه زهرا(س)اشاره کرد. چون او بعد از من یتیم و غریب خواهد شد. پس مبادا کسی از زنان قریش به او آزار برساند. مبادا کسی به صورتش سیلی بزند. مبادا کسی بر او فریاد بکشد. مبادا کسی با او برخورد زننده ای داشته باشد.
اما وصیت سوم را شرم میکنم برایتان بگویم. آن را به فاطمه میگویم تا برایتان بازگو کند.
سپس فاطمه را فراخواند و به وی فرمود: نور چشمم! به پدرت رسول ا... بگو: مادرم میگوید:
من از قبر در هراسم از تو میخواهم مرا در لباسی که هنگام نزول وحی به تن داشتی، کفن کنی.
پس فاطمه زهرا(س)ازاتاق بیرون آمد و مطلب را به پیامبر(ص) عرض کرد. پیامبر اکرم (ص) آن پیراهن را برای خدیجه (س) فرستاد واو بسیار خوشحال شد.
هنگام وفات حضرت خدیجه، پیامبراکرم(ص)،غسل و کفن وی را به عهده گرفت.
ناگهان جبرئیل در حالی که کفن از بهشت همراه داشت نازل شد و عرض کرد: یا رسول ا...، خداوند به تو سلام میرساند و میفرماید: ایشان اموالش را در راه ما صرف کرد و ما سزاوار تریم که کفنش را به عهده بگیریم. «شجره طوبی، ج2،ص235 »
بانوی مجتهده زهره صفاتی، در گفت و گویی خواندنی با صبر به پرسشهای ما درباره زندگی خدیجه کبری(س) پاسخ گفتند.
شما را به خواندن نکاتی از زندگی بانوی مهر و وفا از کلام تنها بانوی مجتهده جهان تشیع، به پاس مصاحبه شبانه ما با ایشان و صبوری شان در نشر علم دعوت میکنم.
چه ویژگی حضرت خدیجه(س) ایشان را از سایر همسران پیامبر متمایز میکرد؟
- در دهم ماه مبارک رمضان یکی از تلخ ترین اتفاقات زندگی پیامبر(ص) رخ داد و آن هم ارتحال حضرت خدیجه بود. در مورد ویژگیهای حضرت خدیجه باید گفت ایشان زنی بسیار پاکدامن و عفیف بود و مهمترین اتفاق زندگی آن بانو ازدواج با پیامبرخاتم(ص) بود. خدیجه زنی ثروتمند و تاجر پیشه بود در میان قریش نیز از ایشان به نیکی یاد میشد و همگان احترام ویژه ای برای حضرت قائل بودند. حضرت خدیجه در حوزه تجارت به دنبال فرد امینی میگشتند تا اداره امور تجاری خود را به او واگذار کنند. شهرت پیامبر(ص) به حسن خلق و امانت داری موجب شد تا حضرت محمد(ص) از سوی خدیجه(س) برای این امر گزینش شوند. میبینید که حضرت خدیجه در گزینش حضرت محمد(ص) به حسن رفتار توجه میکند.
خدیجه(س) انسان شناس بود و برمبنای بینش والای خود، حضرت محمد را برای تجارت و اداره اموال خود برگزید.
غلامهای خدیجه (س) که همراه حضرت رسول در سفرهای تجاری بودند گزارش کارهای ایشان را به خدیجه میدادند اما در بین صحبتهای آنان، آنچه برای خدیجه مهم بود اتفاقاتی چون ماجرای راهبی بود که بشارت به آینده رسالت حضرت ختمی مرتبت داده بود.
آگاهی از این خصایل پیامبر است که زمینه علاقه قلبی خدیجه(س) به پیامبر(ص) را فراهم میسازد. علاوه براین حضرت خدیجه کبری(س) در عالم رؤیا، خورشیدی را میبیند که بالای مکه میچرخد و نهایتا در خانه او فرود میآید. عموی خدیجه این خواب را به ازدواج او با فردی از بزرگان عرب که شهرتش عالم گیر خواهد شد تعبیر میکند.
مجموعه این اتفاقات زمینه علاقه قلبی را برای خدیجه کبری(س) فراهم کرد و نهایتا به ازدواج ایشان با پیامبر(ص) ختم شد.
نکته مهم این است که خدیجه، پیامبر شناس است زیرا زنان دیگری هم بودند که افتخار همسری پیامبران را داشتند اما نه تنها در مسیر الهی گام برنداشتند بلکه برای اقدامات شوهران خود مانع تراشی و مقابله نیز میکردند. این خصلت خدیجه کبری(س) باعث کمک شایان به پیشرفت اسلام شد.
حماسه سازیهای سیاسی و اقتصادی حضرت خدیجه برای پیشرفت اسلام برای جامعه کنونی ما چه پیامهایی دارد؟
- حضرت خدیجه هم حماسه سیاسی و هم حماسه اقتصادی به پا کرد. این در حقیقت به نقش آفرینی ایشان در آن مقطع حساس زمانی که اسلام به کمک نیاز دارد، برمی گردد. نقش ایشان برای اسلام در آن مقطع زمانی بسیار تعیین کننده است.
او اولین زنی است که مسلمان شد. امیرالمومنین در خطبه ای در نهج البلاغه به این موضوع اشاره میکند که بعد از پیامبر (ص)، خدیجه (س) مسلمان شد و من سومین نفر آنان بودم.
به تعبیر علی(ع)، ایمان و اسلام خدیجه(س) زمانی رخ میدهد که هیچ اثری از اسلام در خانههای مکه نبود. در آن مقطع حساس بانوی بزرگ اسلام از جان و مال خود برای ریشه گرفتن درخت اسلام میگذرد و این عملکرد همان حماسه سیاسی و اقتصادی است.
شعب ابیطالب و ماجراهای تحریم اقتصادی مسلمین و نیز فداکاریهای خدیجه برای گسترش اسلام و نثار مالش مهمترین مصداق این حماسه سازیهای بانوی پیامبر خاتم است.
دو نفر اقداماتشان در تاریخ اسلام به منزله نجات اسلام از خطر بوده است یکی امیرالمومنی در جنگ خندق که به فرموده پیامبر(ص) مدال افتخار از خداوند گرفت و ضربه ای برپیکر کفر وارد کردند که از عبادت ثقلین بالاتر بود و دیگری حضرت خدیجه (س) که با نثار جان و مال خود زمینه گسترش اسلام را فراهم ساختند لذا این دو بزرگوار از این جهت شبیه هم هستند.
سبک زندگی حضرت خدیجه(س)، ترسیم یک زندگی به دور از تجملات است، درحالی که ایشان زنی ثروتمند بود که میتوانست در رفاه کامل زندگی کند. این زندگی چه پیامی برای زنان جامعه ما دارد؟
- سوال بسیار مهمی است. زندگی خدیجه کبری و پیامبر باید الگوی زندگی مسلمانان شود.
در زندگی حضرت خدیجه چندین راه روشن نهفته است، اولا ایشان در هیچ شرایطی از حمایت پیامبر دست نکشید. این حمایت از همان ازدواج شروع شد، و ایشان برای اینکه پیامبر بتوانند از عهده مهریه همسر برآیند با هبه مال خود به رسول خدا زمینه پرداخت مهریه را برای ایشان فراهم ساخت در حالیکه امروزه مساله مهریههای سنگین یکی از معضلات جامعه ما شده است.
گذشتن از زندگی پراز نعمات و ثر وت و همراهی با همسر برای دفاع از ارزشهای الهی دیگر راه روشنی است که در زندگی حضرت خدیجه مشاهده میشود. پشت کردن ایشان به رفاه مادی برای شریعت خدا بسیار مهم است. زنان جامعه ما با الگو پذیری از خدیجه کبری(س) میتوانند در راه کاهش معضلات اجتماعی و فرهنگی گامهای موثری بردارند.
به واسطه خصوصیات ارزنده خدیجه است که وقتی پیامبر به معراج رفتند جبرییل از ایشان میخواهند که سلام آم ملک آسمانی را برای بانوی پیامبر(ص) برسانند.
از طرف دیگر وجود خدیجه(س) تسکین دهنده پیامبر بود. او پشتیبان و تقویت کننده رسالت پیامبر بود درحالیکه برخی از همسران پیامبر، به قدری رسول ا... را آزار میدادند که آیات قرآن خطاب به آنان نازل شد، حال آنکه خدیجه (س) هیچ گاه کاری نکردند که که موجب اذیت پیامبر بشوند؛ سبک زندگی اسلامی مفهومی جز این ندارد.
اینکه زنی در فضای خانه اش موجب تسکین خانواده شود، خواسته خداوند است. اما متاسفانه برخی از زنان چنان در فضای زندگی خود تنش ایجاد میکنند، که فضای خانه برای همسر و فرزندان غیر قابل تحمل میشود. آیا واقعا سبک زندگی یک زن مسلمان این است؟ زنان مومنه تحقیق کنند که چه شد پیامبر تا آخر عمر هرگاه از خدیجه(س) نامی به میان میآمد، اشک در چشمانشان جمع میشد و از آن حضرت به نیکی یاد میکردند؟، چه ویژگی در وجود آن بانو وجود داشت که این چنین احترام خاتم پیامبران را بر میانگیخت؟، چرا خدیجه آرام جان پیامبر میشود؟
زنان جامعه ما با الگو پذیری از حضرت خدیجه میتوانند آرامش را به خانواده خود هدیه دهند و فضای زندگی را سالم کنند.
از دیگر ویژگیهای حضرت خدیجه که سبک زندگی ویژه ای را رقم زدند، محبت به پیامبر بود. به عقیده من محبت به پیامبر رمز موفقیت خدیجه(س) بود و همچنین رمز موفقیت پیامبر و خدیجه(س) الفت و معنویت جاری در زندگی شان بود.
شجاعت خدیجه(س) در اعلام علنی اسلام آوردن شان و نماز گزاردن در مسجد الحرام درکنار پیامبر و علی(ع)، نشان از ایمان راسخ و مقاومت و راست قامتی بانوی اسلام دارد که در ترسیم زندگی موفق برای ایشان نقش مهمی داشته اند، لذا حکایت بانوان از حرکتها و فعالیتهای ارزشمند همسران میتواند علاوه بر ایجاد آرامش در محیط خانه به موفقیت مردان نیز کمک کند.
در تاریخ آمده است که خدیجه(س) در بسیاری از مواقع خود را سپر بلای پیامبر میکردند، هنگامی که کفار مکه با سنگ به ایشان حمله میکردند این خدیجه بود که مقابل پیامبر میایستاد تا سنگها به بدن همسرش آسیبی نرساند. این همه فداکاری یقینا بنای یک زندگی را محکم و استوار میسازد.
بنابر این، مهربانی و محبت به همسر، دفاع از ارزشهای زندگی ساز، فداکاری، زندگی به دور ازتجملات و قناعت در اقتصاد خانواده سازنده سبک زندگی اسلامی است که زنان جامعه ما باید برای ساختن زندگی توام با آرامش به آنها رجوع کنند.
خدیجه(س) در جایگاه مادری نیز سرآمد هستند، به نقش مادری حضرت در سبک سازی زندگی اسلامی اشاره ای داشته باشید؟
- متاسفانه در تحلیل شخصیت و زندگی خدیجه (س) کمتر به نقش مادری ایشان اشاره میشود.
درحالکیه تربیت حضرت فاطمه(س) را میتوان از بزرگترین خدمات همسر پیامبر به اسلام و بشریت دانست و بازهم متاسفانه در جامعه ما به نقشهای مادرانه کمتر توجه میشود. برخی از خانمهای جامعه برای اینکه موقعیت شغلی خود را ازدست ندهند به وظایف مادری خود عمل نمی کنند حال آنکه این نقش تنها نقشی است که هیچ کسی جز خود زن نمی تواند به ایفای آن بپردازد.
مقام معظم رهبری درجایی میفرمودند این کارها که خانمها میآیند انجام میدهند بسیار عالی و خیلی خوب است ولکن بعضی از خانمها به خاطر حفظ کیان خانواده و فرزندان، کار بیرون را رها کردند و فرزندانی را تربیت کردند این مهم است که وظیفه اصلی خود را فراموش نکردند.
درباره ابعاد وجودی حضرت خدیجه نیز این اشتباه از ناحیه همه ما مشاهده میشود که تنها تاجر بودن و فعالیت اجتماعی و اقتصادی آن حضرت دیده میشود در حالیکه مادر بودن خدیجه(س) و پرورش فاطمه(س) بزرگترین سرمایه معنوی ایشان است. زیرا فاطمه زهرا (س) در نگین خاندان پیامبر و عالم خلقت هستند و تولد ایشان از دامان خدیجه(س) پاداش فداکاری حضرت خدیجه کبری برای اسلام است.
انتهای پیام