(
امتیاز از
)
همکاري بعثي ها و القاعده
اين امر بهانه‌اي شد تا با محمد مجيدالشيخ، سفير عراق در تهران پيرامون وضعيت امنيتي عراق و روابط تهران بغداد گفتگو کنيم. وي گفت انفجارات در عراق محصول همکاري نيروهاي بعثي عراق با القاعده است.
آنچه در پي مي‌آيد، حاصل اين گفتگو است:
با توجه به حوادث تروريستي اخير در عراق در حال حاضر بسياري از زائران ايراني نگران امنيت خود در عراق هستند دولت عراق چه تمهيداتي در اين باره انديشيده است؟
حوادث اخير، انفجارها و رخدادهايي که در عراق اتفاق افتاد، نتيجه همکاري و نزديکي بين بعثي‌هاي سابق عراق و اعضاي گروه القاعده است.
اين گروه‌ها تلاش دارند اوضاع را به وضعيت قبلي برگردانند و آن را به هم بريزند، بنابراين ما شاهد انفجارهايي اين گونه عليه بي‌گناهان و افراد غيرنظامي هستيم که هيچ دخالتي با سياست و مسائل دولتي و سياسي ندارند.
اين گروه‌ها تلاش مي‌کنند مشکلاتي را در مقابل حرکت دولت و روند پيشرفت سياسي عراق به وجود بياورند و حرکت دولت را کند کنند.
از سوي ديگر، با توجه به اين که قرار است ديگر نيروهاي خارجي که در عراق مستقر هستند از داخل شهرها بيرون بروند و در پادگان‌هاي خارج از شهر مستقر شوند اين گروه‌هاي مخالف سعي مي‌کنند اين موضوع اتفاق نيفتد و از اين طريق نشان دهند اوضاع در عراق متشنج و ناامن است و دولت نتوانسته در راستاي توسعه امنيت و استقرار در عراق کاري کند.
با اين حال، با وجود همه تلاش‌ها اين افراد به نتيجه نرسيدند و نيروهاي عراقي آنقدر توانمند و قدرتمند بودند که توانستند سرکرده نيروهاي القاعده در عراق را که به نام ابوعمر بغدادي مشهور بود و پس از ابومصعب زرقاوي در عراق به اين سمت منصوب شده بود، دستگير کنند و به قلب اين تشکيلات بزنند که اين اقدام دستاوردهاي بسيار بزرگ و مهمي در راستاي مبارزه با اين گروه‌هاي تروريستي به شمار مي‌رود.
اما درخصوص زائران ايراني که به عراق مي‌روند، من حدود 6 ماه پيش چندين بار به همه آقايان و مسوولان جمهوري اسلامي ايران چه در وزارت امور خارجه چه در سازمان حج و زيارت و چه ديگر مسوولان ذي‌ربط ايراني شخصا گفتم که گذرگاهي که براي زائران عازم به عراق اختصاص داده شده است خطرناک است.
زائراني که از طريق گذرگاه خسروي و بعقوبه و دياله به وسيله شرکت‌هاي توريستي عازم عراق مي‌شوند، در جاده امني قرار ندارند.
من به آنها هشدار دادم که اين جاده امن نيست، اما مسوولان همچنان اصرار داشتند که از طريق آن راه بروند.
نکته ديگر اين‌که من به اين آقايان تاکيد کردم که زائراني که بخواهند به عراق بروند، اگر در سازمان حج و زيارت ثبت‌نام نکرده باشند بايد از طريق شرکت‌هايي به عراق عازم شوند که در ايران دفتر داشته باشند، شناخته شده باشند و مسووليت زائران را بپذيرند و جايي باشد که اگر اتفاقي افتاد، بتوان به آنها مراجعه کرد و اقداماتي را انجام داد.
منتها اکثرا زائران ايراني از طريق شرکت‌هايي مي‌روند که در ايران دفتر ندارند. کساني که از طرف سازمان حج و زيارت براي زيارت به عراق مي‌روند، با شرکت‌هاي امنيتي قرارداد دارند.
اين شرکت‌ها زائر را از مرز تحويل مي‌گيرند تا زيارت رهسپار مي‌کنند و سپس برمي‌گردانند و در مرز به مقامات ايران تحويل مي‌دهند. يعني در همه راه از زائران محافظت مي‌کنند.
اما مساله ديگر درخصوص انفجارهاي کاظمين که چند تن از زائران ايراني در آن شهيد و مجروح شدند اين است که جنايتکاران و گروه‌هاي تروريستي قاعدتا دنبال هر گونه تجمعي از افراد مي‌گردند که عمليات تروريستي خود را انجام دهند حالا چه زائر ايراني باشد يا عراقي يا هرکس ديگر فرقي نمي‌کند يعني آنچه در اين انفجارها اتفاق افتاد، اين بود که هدف اصلي زائران ايراني نبودند. ما شاهد بوديم در جاهاي ديگر که ايرانيان نيز نبودند، باز انفجارهايي رخ داده است و اين به دليل تجمع گروهي از مردم است.
در حال حاضر، ما روزانه 4 هزار ويزا براي 4 هزار زائر صادر مي‌کنيم که اکثرا ويزاها دستجمعي و از طريق سازمان حج و زيارت هستند.
در مناسبت‌ها هم گاهي اين صدور ويزا به روزي 6 هزار نفر مي‌رسد. در نهايت زائران ايراني مطمئن باشند که ما تمام توان خود را براي تامين امنيت آنها به کار مي‌گيريم.
به نظر مي‌رسد يکي از دلايل لغو سفرهاي هوايي به عراق که امن‌تر هستند، افزايش قيمت اين سفرها از طرف عراقي بوده است. آيا اين خلاف توافقات انجام شده ميان 2 کشور نيست؟
درخصوص قيمت‌ها من تاکيد مي‌کنم که قيمت‌ها همان قيمت‌هايي هستند که قبلا بودند.
يعني افزايش پيدا نکرده؟
همان قيمت‌هايي است که قبل از سفر زائران ايراني مصوب بود و هيچ افزايشي نداشته است، مساله دوم اين که هيچ پروازي به دليل افزايش قيمت‌ها لغو و کنسل نشده است.
منتها يک مشکل اساسي که در اين ميان وجود دارد، اين است که هنوز بين 2 کشور توافقي صورت نگرفته است که در هفته از طرف عراق چند تا پرواز به ايران و از ايران چند تا پرواز به عراق صورت بگيرد.
در حال حاضر، ما شاهد 21 پرواز در هفته از فرودگاه‌هاي مختلف ايران به فرودگاه‌هاي بغداد و نجف هستيم؛ اما گفتگوهايي بين 2 وزارتخانه حمل و نقل و راه و ترابري درخصوص موضوع تعداد پروازها و اين که چه تعداد ازعراق و چه تعداد از ايران باشد صورت گرفته که متاسفانه هنوز به نتيجه قطعي نرسيده است. همچنين درخصوص قيمت بليت هم گفتگوهايي شده که به نتيجه نرسيد.
آيا قيمت‌ها قرار است از طرف عراق افزايش يابد؟
نه، عراق و ايران مي‌خواهند قيمت‌ها را پايين بياورند. منتها در درصد کاهش قيمت‌ها بين 2 کشور اختلاف است و هنوز به نتيجه نرسيده‌اند. در هفته‌هاي آينده اميدواريم مذاکراتي در اين باره صورت بگيرد و ان‌شاءالله به نتيجه برسد.
من بزودي عازم بغداد مي‌شوم و تلاش وافري درخصوص حل 2 مساله تعداد پروازها و قيمت‌ها خواهم داشت. همچنين مي‌خواهم در اين باره با وزير حمل و نقل و نخست‌وزير صحبت‌هايي داشته باشم که بتوانيم اين مشکل را حل کنيم. ما اميدواريم شاهد پروازهاي بيشتر و فعاليت بيشتري در اين زمينه البته با قيمتي کمتر باشيم.
توافقنامه ايجاد خطوط ريلي از مرز ايران به عتبات عاليات چه شد؟
البته توافقي که در حال حاضر بين ايران و عراق مطرح شده، ايجاد خطوط ريلي انتقال کالا بين بصره و خرمشهر است. ظاهرا اين طرح از طرف ايران تا نزديکي مرز و نقطه تلاقي رسيده و طرف عراقي نيز همچنان در حال فعاليت است که خودش را به اين نقطه مورد نظر برساند، اما درخصوص حمل و نقل مسافر توافقي صورت نگرفته است.
ما تلاش مي‌کنيم اين خطوط حمل و نقل ريلي علاوه بر کالا به بخش مسافري هم اختصاص يابد. البته شرکت‌هايي هستند که در اين خصوص پيشنهادهايي داشتند.
بنده هم شخصا تلاش مي‌کنم اين طرح در بخش مسافري فعال شود. در همين حال قرار است بزرگراهي ميان مرز ايران و عتبات عاليات ساخته شود که حرکت به آساني و سرعت در اين مسير صورت بگيرد اين موضوع همچنان در حال بررسي است، اما هنوز اجرا نشده است.
با توجه به اين که بحث ناامني‌ها، انفجارها و ترورها باز هم در عراق وجود دارد، در حال حاضر شما چه کساني را عامل ناامني در عراق مي‌دانيد؟
البته همان طور که قبلا گفتم تفاله‌هاي بعثي و افراد جنايتکاري که در حزب بعث بودند، دست به دست افراد القاعده و گروه‌هاي تکفيري داده‌اند که همچنان اوضاع را در عراق ناامن و بدون ثبات نگه دارند. اين گروه‌ها همچنان تلاش دارند نيروهاي خارجي در عراق بمانند. البته شايد از طرف برخي از کشورهاي منطقه اين گروه‌ها پشتيباني شوند.
کدام کشورها؟
بعضي کشورهاي منطقه که اوضاع فعلي عراق باب ميل آنها نيست. آنها به جنايتکاران حزب بعث اجازه مي‌دهند در سرزمينشان اقامت داشته باشند. اگر در يک ديد کلي اوضاع امنيتي فعلي عراق را نسبت به قبل مقايسه کنيم، خواهيم ديد 90درصد حتي بيشتر اوضاع بهتر شده است.
ر عموم مناطق عراق انفجارها و جنايت‌ها کاهش پيدا کرده و در ديد کلي اوضاع امنيتي بهتر است. گروه‌هاي تروريستي تلاش مي‌کنند حضور خود را ثابت کنند و بگويند ما هستيم و فعاليت مي‌کنيم. در مرحله قبلي ما شاهد آن بوديم که اين گروه‌هاي تروريستي حمله مي‌کرده و دولت و نيروهاي دولتي در مقابل حملات آنها از خود دفاع مي‌کردند، اما در مرحله فعلي مي‌بينيم که اوضاع برعکس شده است و نيروهاي دولتي و امنيتي به دنبال اين گروه‌ها مي‌گردند و همه جا را براي يافتن آنها جستجو مي‌کنند. يعني وضعيت 180 درجه عوض شده و اوضاع نسبت به قبل بسيار بهتر شده است.
عراق تا چه اندازه به امنيت مرزي با ايران توجه دارد؟
پيشرفت بسيار زيادي در اين زمينه بين 2 کشور وجود دارد. هر دو طرف عراقي و ايراني نسبت به اين قضيه اهتمام فوق‌العاده‌اي مبذول مي دارند.
بتازگي 2 کشور در مرزهاي مشترک کميته‌هاي مشترک فني تشکيل داده‌اند. همچنين درخصوص ترسيم مجدد مرزهاي مشترک، مسائل مطرح شده درباره شط‌العرب (اروندرود) و مسائل مربوط به مکان‌يابي مجدد ميله‌هاي مرزي شاهد پيشرفت خوبي هستيم. اهتمام ويژه‌اي درخصوص امنيت مرزها از طرف گروه‌هاي عراقي و ايراني وجود دارد.
يکي از مشکلات مرزهاي شرقي عراق با ايران مساله تجارت و قاچاق الکل است که اين مساله مشکلاتي را براي ايران به وجود آورده است. عراق براي کمک به حل اين معضل چه راه‌حلي انديشيده است؟
مساله‌اي که شما مطرح کرديد، بسيار مهم است. چون ما شاهد قاچاق مواد الکلي به سوي ايران و موادي از قبيل ترياک و مواد مخدر از مسير افغانستان به ايران هستيم که به عراق قاچاق مي‌شود. اين مساله، براي دو کشور بسيار اهميت دارد. لازم مي‌دانيم بين دو کشور کميته‌ها و کميسيون‌هاي مشترکي تاسيس و برگزار شود که هرچند يکبار اين کميسيون‌ها با هم جلسه داشته باشند و به توافقاتي براي حل اين مسائل دست پيدا کنند.
رخصوص تحويل جنايتکاران و متهمان به يکديگر، امنيت مرزها و مساله قاچاق، دولت جديد عراق بسيار تاکيد دارد و سياست دولت براين است که کشور عراق به پايگاهي براي عمليات مسلحانه و غيرمسلحانه تبديل نشود و مکاني براي قاچاق عليه کشورهاي همجوار بخصوص کشور جمهوري اسلامي ايران نباشد.
ما نمي خواهيم عراق پايگاهي براي عبور و قاچاق و عمليات مسلحانه و غيرمسلحانه عليه کشورهاي همسايه باشد و به همين سبب تاکيد مي‌کنيم اين کميسيون‌هاي مشترک تشکيل شود.
عراق جديد همچنان مايل است در جوي از صلح و امنيت و آرامش با همه کشورهاي همجوار زندگي کند و رابطه دوستانه داشته باشد و هيچگاه باعث ناآرامي براي هيچ کدام از کشورهاي منطقه بخصوص ايران نباشد.
من در سفر به عراق دعوت شفاهي وزير کشور ايران از وزير کشور عراق را منتقل مي‌کنم و اميدواريم در اين ديدار که بزودي صورت مي گيرد، شاهد آن باشيم که توافقاتي در اين زمينه‌ها بين دو کشور صورت گيرد.
بحث مذاکرات ايران و آمريکا با موضوع عراق آخرين بار از طرف آمريکا لغو شد آيا مقامات عراقي تلاش مي‌کنند اين گفتگوها را دوباره احياء کنند؟
ما همواره تلاش داشته و داريم که اين ديدارها صورت بگيرد. همان‌طور که قبلا تلاش کرديم، اين ديدارها صورت گرفت و همچنان براي احياي مجدد آنها در تکاپو هستيم. معتقديم دولت عراق روابط خوبي هم با دولت آمريکا و هم با دولت ايران دارد و مي‌تواند از اين دو رابطه خوب بهره ببرد و ديداري بين دو دولت صورت دهد.
ما معتقديم نه‌تنها اين ديدارها به نفع ملت‌هاي 3 کشور عراق، ايران و آمريکاست، بلکه به نفع کل کشور هاي منطقه و جهان است. عراق مي‌خواهد اين ديدارها برگزار شود و در آنها بتوانيم مشکل و تشنج را از سر راه برداريم تا آنچه به نفع ملت‌هاي منطقه و کشورهاي جهان است اتفاق بيفتد البته لازمه موفقيت اين مذاکرات آن است که بدون پيش شرط صورت بگيرد تا به نتايج ثمر بخشي برسد.
ما عميقا بر اين باوريم که زمينه بسيار مناسبي براي انجام اين ديدار وجود دارد. البته شايد بعد از انتخابات آينده ايران زمينه بسيار مساعدتر شود و بتوانيم بعد از انتخابات شاهد دور جديدي از گفتگوها باشيم.
نظر دولت عراق درخصوص خروج نيروهاي اشغالگر آمريکايي از اين کشور چيست؟ آيا به نظر شما اشغالگران عامل اصلي ايجاد تنش در عراق نيستند؟
نظر دولت عراق درخصوص خروج يا ماندن نيروهاي خارجي از عراق همان توافقنامه اي است که بين عراق و آمريکا به امضا رسيده است. ما توافق کرديم نيروهاي خارجي به صورت تدريجي از عراق خارج شوند و دليل آن اين بود که ما قبلا مشکلات متعددي در اين باره داشتيم و هجمه گسترده‌اي از طرف نيروهاي القاعده و بعثي‌هاي جنايتکار، نظام سياسي و مردم عراق را تهديد مي‌کرد. ما از طرف کساني که مايل نيستند نظام سياسي جديد برپايه دموکراسي و حکومت مردم برقرار شود تهديد مي‌شديم.
به هر حال بر اساس توافقنامه‌اي که امضا شد، قرار است تا تاريخ 30/06/2009 نيروهاي خارجي از داخل شهرها به پادگان‌هاي خارج از شهرها منتقل شوند و تا اواخر ماه 11 سال 2011 هيچ سرباز خارجي در عراق نماند و همه از عراق خارج شوند.
همان‌گونه که نخست وزير عراق گفت نيروهاي امنيتي و مسلح عراق قادرند امنيت داخلي و مرزهاي عراق را تعيين کنند و بر اين اساس ما اميدواريم حتي پيش از اين تاريخ نيروهاي خارجي از عراق خارج شوند.
اما اين‌که گفتيد حضور نيروهاي خارجي در عراق علت ناامني و مشکلات است، من معتقدم شايد حضور نيروهاي خارجي باعث فعاليت بعضي از گروه‌هاي مسلح شود و شايد انگيزه‌اي براي فعاليت بعضي از گروه‌هاي مسلح در عراق باشد؛ اما در کل ما توافق کرديم نيروهاي خارجي از عراق خارج شوند و حتي اوباما رئيس‌جمهور آمريکا نيز تاکنون چندين بار گفته است احتمال دارد نيروهاي خارجي پيش از اين تاريخ از عراق خارج شوند.
يکي از بحث‌هاي مطرح در سفر رئيس‌جمهور ايران به عراق، موضوع همکاري‌هاي امنيتي چهارجانبه ايران عراق، ترکيه و سوريه بود. دولت عراق تا چه اندازه در اين زمينه با ايران هماهنگ است؟
عراق مايل است همکاري‌هاي گسترده‌اي با کشورهاي همجوار و همسايگان خود داشته باشد؛ چه همکاري‌هاي امنيتي و چه غير امنيتي، اقتصادي، فرهنگي يا ديگر زمينه‌ها.
براي عراق بسيار مهم است که امنيت خودش را تامين کند و همچنين باعث تامين امنيت منطقه و کشورهاي همجوار هم باشد. به همين سبب ما در کنار و موافق هر گامي در اين زمينه و تامين امنيت عراق و منطقه هستيم و تلاش مي‌کنيم اين مسائل صورت بگيرد و هر چه از دستمان بر آيد، کمک مي‌کنيم.
دولت عراق براي آزادي دپيلمات‌هاي ايراني ربوده شده در اربيل عراق تلاش تازه‌اي را انجام داده است؟
البته بر اساس توافقي که بين آمريکا و عراق وجود دارد، قرار است تمام زندانياني که در زندان‌هاي تحت کنترل نيروهاي آمريکايي در عراق هستند، به دولت اين کشور تحويل داده شوند. حالا چه ايراني باشند يا عراقي يا از مليت‌هاي ديگر. ما تلاش داريم اين مساله و اين تغيير و تحول صورت بگيرد و بتوانيم کل زندانيان را تحويل بگيريم.
به مجرد اين که افراد ايراني را تحويل بگيريم، در سريع‌ترين فرصت ممکن آزاد خواهند شد. البته ما هميشه تلاش داشتيم و داريم که ديپلمات‌هاي ايراني آزاد شوند. در مرحله اول براي اطمينان بخشي به خانواده‌هاي آنها تلاش کرديم و خانواده‌هاي اين افراد با آنها ديدار کردند.
البته ما به آمريکايي‌ها گفته‌ايم و مي‌گوييم که با دستگيري اين گروه در اربيل عراق موافق نبوديم و در همان وهله اول که اين مساله اتفاق افتاد آن را محکوم و نارضايتي خودمان را اعلام کرديم و از آن لحظه تاکنون تلاش داشتيم و داريم که اين افراد هر چه زودتر آزاد شوند. اميدواريم بتوانيم به زودي شاهد آزادي آنها باشيم.
ما بتازگي شاهد حملات شديدي از سوي رژيم صهيونيستي به غزه بوديم که واکنش بسياري از مسلمانان و کشورهاي اسلامي را برانگيخت با وجود اين، عراق واکنش کمرنگي به اين موضوع نشان داد. دليل اين موضعگيري کمرنگ چيست؟
ما به عنوان دولت عراق تجاوز عليه غزه را محکوم کرديم و در اين تجاوز در کنار مردم غزه ايستاديم. از کمک‌هاي مالي و معنوي دريغ نکرديم و آنها را تحت حمايت‌هاي سياسي خود در محافل مختلف قرار داديم.
هميشه و همواره در کنار آنها بوده و هستيم. همچنين شاهد ديدار محمود عباس از عراق بوديم که وي براي بحث و بررسي مسائل فلسطينياني که در عراق هستند به عراق آمد.
به علاوه ما شاهد همکاري بين دو ملت و بين دو کشور از طريق سازمان جامعه عرب هستيم که عراق عضو فعال آن و جزو کشورهاي موسس اين جامعه است. عراق تلاش‌هاي زيادي را در حمايت از مردم فلسطين کرده است و ما هميشه در کنار ملت فلسطين هستيم.
افتتاح بانک مشترک ايران و عراق در کربلا به کجا رسيد؟
در عراق شعبه هاي زيادي از بانک‌هاي ايراني در مناطق مختلف افتتاح شده است از جمله در کربلا و در بغداد. تلاش داريم در مرحله بعدي شاهد شعبه‌اي از بانک رافدين در ايران باشيم که اين اقدام تاکنون صورت نگرفته است. در کل مشکلي از اين نظر بين 2 کشور وجود ندارد. مرحله اول تاسيس بانک‌هاي ايران در عراق و مرحله بعدي تاسيس بانک‌هاي عراقي در ايران و مرحله سوم تاسيس بانک مشترک است.
در عين حال در همه مسائل ما تلاش داريم همکاري اقتصادي تنگاتنگي بين دو کشور صورت بگيرد. در مسائل کنسولي نيز بتازگي موافقت شده است يک باب سرکنسولگري ايران در نجف افتتاح شود که به اين ترتيب مجموع سر کنسولگري‌هاي ايران در عراق به 5 مي‌رسد. در حالي که ما در ايران 3 سرکنسولگري داريم.
به هر حال اميدواريم همين‌طور که جلو مي‌رويم، شاهد افق‌هاي جديدي در زمينه همکاري‌هاي مشترک دو کشور باشيم.
ظرفيت‌هاي مشترک اقتصادي ميان ايران و عراق را تا چه اندازه ارزيابي مي‌کنيد؟
در اين زمينه ما در سال 2007 شاهد صادرات ايران به عراق به ميزان 2 ميليارد و 300 ميليون دلار بوديم که در سال 2008 اين مبلغ به 3 ميليارد دلار رسيد و اميدواريم در سال 2009 به 4 ميليارد دلار برسد و اين همکاري‌ها و صادرات در زمينه‌هاي بسيار مختلفي از ايران به عراق است.
به عنوان مثال در زمينه صادرات خودرو ما در سال 2008 شاهد صادرات حدود 7 هزار دستگاه خودرو از ايران به عراق بوديم و در کل ما اميدواريم در سال 2009 شاهد همکاري گسترده‌تري در اين زمينه و افزايش ميزان مبادلات بازرگاني بين دو کشور باشيم. اميدواريم روزي شاهد باشيم اين ميزان مبادلات تجاري به 5 ميليارد دلار بين دو کشور برسد.
کتايون مافي
انتهای پیام