امکانات یکی از مراکز علمی قم در خدمت ترویج تصوف
صدای شیعه: یکی از فرقه‌های انحرافی که در صدد منحرف کردن جوانان پاک این مرز و بوم از عرفان ناب شیعی است فرقه ضاله صوفیه می‌باشد. این فرقه انحرافی به مدد نفوذ در برخی از مراکز علمی، توانسته است اعتباری ولو جعلی برای خود دست و پا کند. از این‌رو بر آن شدیم تا در این زمینه گفت‌وگویی داشته باشیم با حجت‌الاسلام جواد محرابی کارشناس ارشد فرقه‌های انحرافی و نو ظهور. گفتنی است وی هم اکنون علاوه بر ریاست موسسه فرق و ادیان قم رئیس اداره وحدت، همبستگی و هویت ملی وزارت کشور هم هست.
آنچه در ادامه می خوانید مشروح این گفت‌وگو است:
رسا ـ در فضای حوزه یکی از مسؤولیت‌های طلاب پاسخ‌گویی به شبهات است و یکی از نحله‌های شبهه‌افکن، صوفیه است. لطفا بفرمایید آیا به طور دقیق، مشخص هست که صوفیه چه مدتی است در حال فعالیت است؟ و آیا فراز و نشیبی در این روند داشته است؟
فرقه‌های صوفی و تصوف سابقه امروزی ندارند، یعنی از هزار و دویست سال قبل تا امروز این‌ها در حال فعالیت هستند. در دوره‌هایی خیلی رشد و نمو داشته‌اند، دوره‌هایی هم ضعیف شدند.
رسا ـ فعالیت‌های صوفیه پس از انقلاب چه تفاوتی با گذشته داشته است؟
طبیعتا بعد از انقلاب اسلامی یکی از راه‌کارهای غرب برای مقابله با انقلاب اسلامی گسترش همین فرقه‌ها به خصوص فرقه‌های صوفیه است. به دلیل اینکه انقلاب ما یک انقلاب معرفتی و یک حرکت جهادی است، لذا تصوف یک جایگزین خوبی است برای اینکه مردم را به انزوا، گوشه‌نشینی و خانه‌نشینی دعوت کند و بتواند آن حرکت شتابان انقلابی را متوقف کند. طبیعی است که صوفیه هم از آن زمان در حال حرکت هستند.
رسا ـ آیا از طرف مسؤولین نظام اقدامات تقابلی با آنها صورت گرفته است؟
در کشور ما فعالیت‌های وسیعی در تقابل با صوفیه شده(برخلاف آنچه که ادعا می‌شود کار نشده) البته این موضوع در دولت اصلاحات به دلیل اینکه اعتقادی نداشتند و حتی بعضی جاها با آنها هم‌گرا بودند رها شد. یا حتی بعضی جاها صوفیه حمایت شدند ولی در دولت نهم و دهم این مسئله کنترل و مدیریت شده است.
مسئله‌ای که شاید در دو یا سه دهه به وجود آید (مسائل اجتماعی و اعتقادی) به سادگی قابل حل نیست، لذا دولت در برخورد با این فرقه‌ها برنامه‌های خوبی را در حوزه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی به اجرا در آورده و جلوی رشد خیلی از این فرقه‌ها را گرفته است.
فقط این را خدمتتان بگویم که شش سال گذشته ضعیف‌ترین دوران فعالیت‌های فرقه صوفیه به نسبت پانزده سال قبلش است. یعنی این فرقه‌ها الآن به شدت در دوران انفعال خودشان هستند. بعضی از این فرقه‌ها در حال از بین رفتن هستند برخی دیگر به چالش کشیده شده‌اند، اگر برخی از این فرقه‌ها تحرکی دارند(مثل صوفیه گنابادی) این تحرک بیشتر جنبه سیاسی دارد تا جنبه‌های اعتقادی و مذهبی.
در حال حاضر فرقه گنابادی که معروف‌ترین فرقه صوفیه است دچار مشکلات بسیار مهم هویتی و بحران‌های تشکیلاتی است و ما اعتقاد داریم این‌ها به مرور زمان دچار انحلال و انشعاب می‌شوند و در دهه آینده این فرقه دیگر شکل مشخصی در کشور نخواهد داشت.
رسا ـ در حال حاضر چند فرقه صوفیه در کشور فعال هستند؟
الآن در کشور ما تعداد فرقه‌هایی را که بشود از آنها به عنوان فرقه و تشکیلات نام برد 15 یا 16 فرقه بیشتر نیستند، اما آن‌هایی که فعالند و کار می‌کنند 3 یا 4 فرقه بیشتر نیستند مابقی فرقه‌ها؛ فرقه‌های محلی و منطقه‌ای هستند.
رسا ـ اگر ممکن است فرقه‌های فعال صوفیه را نام ببرید.
فرقه‌هایی که فعالیت‌های عمده‌تری دارند فرقه دراویش نعمت‌اللهی گنابادی هستند، فرقه نحویه است، فرقه دروایش نعمت اللهی مونس علی شاهی یا نور بخشیه هستند، فرقه اویسیه هم هست و خرده شاخه‌هایی که دیگر خیلی اثری از آنها نیست و بیشتر در حد محافل محلی هستند یا در سطح بعضی از شهرستان‌ها فعالیت می‌کنند.
رسا ـ شایع است برخی از اموالی که از این فرقه‌ها مصادره شده (به دلیل بعضی تخلفاتی که داشتند) به این‌ها باز پس داده شده یا غرامت‌هایی به این‌ها پرداخته شده و این‌ها در دادگاه‌ها موفق شده‌اند به حقشان برسند. آیا این مطالب صحت دارد؟
نه این‌مطالبی که گفتید شایعاتی است که خود آنها درست می‌کنند که به خودشان مشروعیت بدهند و فعالیت‌هایی که علیه‌شان می‌شود را خنثی کنند.
همین شایعه را در مورد خانقاه قم منتشر کردند که نظام به این‌ها خسارت داده و حال آن‌که نظام به این‌ها یک ریال خسارت پرداخت نکرد، چون کارشان غیر قانونی بود. این‌ها شایعه است شایعه‌هایی که صوفیه درست می‌کنند و خیلی هم جدی نیست.
رسا ـ یکی از اقداماتی که فرق صوفیه به خصوص صوفیه گنابادیه انجام می‌دهند، انتساب بسیاری از بزرگان و علمای دین به خودشان است. به عنوان مثال از امام راحل، علامه طباطبایی، مرحوم آسید علی آقای قاضی و ... برای خودشان تأییدیه می آورند. در این مورد اگر مطلبی دارید بفرمایید؟
این از شگردهای صوفیه است. نه تنها از علما بلکه برخی ازشعرا و بزرگان تاریخ را به خودشان منسوب کرده‌اند. چون صوفیه جریانی نبوده که ریشه‌ای قوی یا یک هویت محکم اسلامی داشته باشد، به همین خاطر همیشه سعی داشته‌اند با تمسک به افراد مختلف و شایعه سازی جایگاهی برای خود دست و پا کنند.
رسا ـ آیا ردیه‌ای بر این موضوع موجود است؟
بله این موضوع معمولا در مقالات مختلف جواب داده شده است. شما اگر در اینترنت جست‌وجو کنید دیدگاه بزرگان در رد این‌ها هست. دیدگاه حضرت امام و اشعار حضرت امام در رد این‌ها هست. به راحتی می‌شود پیدا کرد که بزرگان نسبت به مواضع صوفیه منتقد بودند.
رسا ـ صوفیه مدعی است که تصوف همان عرفان ناب شیعی است؛ نظر جناب‌عالی در این زمینه چیست؟
یکی از شگردهای صوفیه این است که هر مسئله‌ای را که به عرفان اسلامی مربوط است به خودشان نسبت می‌دهند؛ در حالی که این طور نیست. علامه طباطبایی در نقد صوفیه مطلب بسیار مهمی دارند. ایشان در جلد 5 المیزان صفحه 280 می‌فرمایند صوفیه در محرمات غوطه ور شده‌اند و بدعت‌هایی را به شرع اضافه کرده‌اند. مرحوم علامه یک جاهایی، از صوفیه به عنوان صوفیان خیال‌باف نام می‌برد.
به هر حال این‌ها حقه‌هایی است که بعضی از فرقه‌ها برای اینکه خودشان را بتوانند مشروع جلوه بدهند استفاده می‌کنند. یکی دیگر از از کارهایی که این‌ها انجام می‌دهند، انتساب حافظ و بسیاری از شعرا به خودشان است. شما دیوان حافظ را نگاه کنید، هیچ شاعری در ادبیات فارسی به اندازه حافظ صوفیان را نقد نکرده است. در ابیاتی مثل "کجاست صوفی دجال فعل ملحد شکل / بگو بسوز که مهدی دین پناه رسید" یا "صوفیان جمله حریفند و نظر باز ولی / زین میان حافظ دلسوخته بر دام افتاد" یا "صوفی نهاد دام و سر حقه باز کرد / بنیاد مکر با فلک حقه باز کرد" یا " خیز تا خرقه صوفی به خرابات بریم / شمع و طامات به بازار خرافات بریم". آن‌قدر از این اشعار زیاد است که می‌شود نیم ساعت از این‌اشعار برای شما بخوانم. این شیوه‌ها از شگردها و حقه‌های این‌هاست. البته ما خیلی روی این مسائل با صوفیه بحث نداریم.
رسا ـ پس بحث ما و نقطه افتراق ما با صوفیه چیست؟
آن نقطه اصلی اختلاف تشیع و تصوف بحث بر سر مسئله امامت و ولایت است. صوفیه بحران امامت و ولایت دارند؛ یعنی ولایتی که صوفی‌ها درست کرده‌اند، یک ولایت جعلی است. ما به این ولایت جعلی اشکال داریم، ما به آنها می‌گوییم شما سند ولایت ندارید. اگر ادعا می‌کنید ولایت شما به ائمه معصومین(ع) می‌رسد یک سند یا یک روایت کوچک به ما نشان دهید.
اینکه صوفیه ادعا کنند به صورت زیر زمینی و مخفی و سینه به سینه ولایت ائمه(ع) به این‌ها منتقل شده، درست نیست؛ من هم می‌توانم چنین ادعایی بکنم. لذا این‌ها مشروعیت ولائی ندارند. یعنی ولایتشان زیر سوال است و همین مطلب بزرگ‌ترین مشکل فرقه‌های صوفیه است که با آن مواجه‌ایم. امروزه از طرف بچه‌های این دراویش شبهات زیادی در رابطه با صوفیه مطرح می‌شود و عده‌ای از آنها با ما و کارشناسان ما در تماس هستند و تعداد زیادی از آنها نیز ریزش کرده‌اند. ما معتقدیم که در چند سال آینده انشاءالله صوفیه به اوج ضعف خود رسیده و دچار انحطاط خواهند شد.
رسا ـ الآن در حوزه تولیدات فکری و مناظرات بر علیه صوفیه، مشکلی وجود دارد؟
خیر، ما در حوزه تولید منابع فکری در مورد صوفیه مشکلی نداریم. بنده همین الآن هم مجددا اعلام می‌کنم: هر جای کشور هر کدام از سران این‌ها اعلام آمادگی کند ما حاضریم جلسه بگذاریم بحث کنیم. به صورت دو طرفه حتی سی دی هایش را در کشور پخش کنیم مردم ببینند. حتی حاضریم بعضی از مناظره‌ها با رهبران این‌ها را، در صدا و سیما انجام دهیم.
رسا ـ همان‌طور که حضرت‌عالی مطلع هستید یکی از اساتید مشهور دانشگاه، جزو تئوریسین‌های فرقه گنابادی است. آیا اقداماتی در رابطه با فعالیت‌های این گونه افراد صورت گرفته و یا برای پاسخ‌گویی به وزارت کشور دعوت شده‌اند؟
قطعا این شخصیت‌ها رصد می‌شوند. حتی این آقایی هم که شما می‌فرمایید، از افرادی است که مطالب بسیار زیادی را برای فرقه آماده می‌کند. حتی در یکی از نهادهای علمی کشور (انجمن حکمت و فلسفه) عضو هیئت علمی است. با سربرگ‌های آن‌جا مکاتباتی را به نفع صوفیه انجام می‌داده است. وقت آن‌جا را برای ترجمه‌های رهبر فرقه صرف می‌کرد. بسیاری از بیانیه‌ها که به اسم‌های مستعار نوشته شده این شخص می نوشته و حالا هم می‌نویسد. پایان‌نامه‌ها را در جاهای مختلف مدیریت کرده متأسفانه و با اشد تأسف ایشان هنوز هفته‌ای یک بار به صورت مخفیانه به دانشگاه ادیان و مذاهب رفت و آمد دارد. علی‌رغم اینکه با آقای نواب صحبت‌های مختلفی شده و توجیه شده‌اند، ولی متأسفانه ایشان را به صورت مخفیانه می‌آورند و می‌برند. این شخص شبهاتی را علیه تشیع و علما تولید کرده است. پایان‌نامه‌هایی در دانشگاه ادیان و مذاهب علیه علما هست، که اگر خواستید من تصویرشان را می‌دهم بگذارید در سایت. به علمای شیعه اهانت‌های مختلفی شده و ایشان مدیریت آن پایان‌نامه‌ها را بر عهده داشته؛ این‌ها رصد شده‌اند و انشاءالله نظام با برخی از این‌ها برخوردهای قانونی خواهد کرد.
رسا ـ مطلب پایانی
طلبه‌های ما باید کمی از نظر کلامی خودشان را به کلام جدید مجهز کنند و آماده باشند تا بتوانند از مکتب اهل بیت(ع) دفاع کنند. اما آنچه که مهم است و خواهش می‌کنیم از حوزه‌های علمیه این است که فکری برای عرفان‌های اسلامی بکنند. شما وقتی خوراک مفید و سالم برای مردم نداشته باشید، قطعا جنس تقلبی وارد بازار خواهد شد. تا عرفان‌های اسلامی را در جامعه نتوانیم عرضه کنیم و کلاس‌های اخلاق اسلامی برای مردم ما شکل نگیرد و تا مساجد ما دوباره فعال نشوند و طلبه‌ها هجرت نکنند به سراسر کشور، تا خلا فکری مردم را پر کنند، قطعا این فرقه‌ها نیرو جذب خواهند کرد و ما همیشه در حال انفعال خواهیم بود. اصل این است که ما برای مردم محتواهای اصیل اسلامی تولید کنیم. به ویژه آن مطلبی که مقام معظم رهبری اخیرا در خراسان شمالی و در مورد سبک زندگی اسلامی ایراد فرمودند، باید در حوزه به دقت تبیین شوند. قسمتی از این سبک زندگی دین‌داری است. مردم ما باید بدانند که دین‌داریشان چطور باشد که به دام این انحرافات نیفتند.
انتهای پیام