شب عید فطر به مانند شب قدر و روز آن به مانند روز رستاخیز است

بی شک فضیلتی که در روز عید فطر نهفته است، به مانند دیگر شب ها و روزهای سفارش شده در گفتار ائمه (ع)، دارای جایگاه و مقامی رفیع می باشد به نحوی که از امام باقر (ع) نقل شده است که ایشان فرموده اند: پدرم علی بن حسین (ع)، شب عید فطر را در مسجد می ماند و تا صبح مشغول نماز می شد و می فرمود: ای فرزندم؛ این شب کمتر از شب قدر نیست (معارف و معاریف، ج8: 74)، و همچنین از رسول خدا حضرت محمد (ص) نقل شده است که فرموده اند: مِن احیا لیلة العید لم یمت قلبه یوم یموت القلوب؛ هر کس شب عید را با عبادت زنده بدارد، در روزی که دل ها می میرد، دلش نمی میرد، یعنی در روز قیامت با آرامش خاطر و قلب مطمئن محشور می گردد. (وسایل الشیعه، ج5: 138)

پاداش روزه داران در شب عید
حسن بن راشد می گوید: به امام صادق (ع) عرض کردم: مردم می گویند آمرزش بر کسی که ماه رمضان را روزه گرفته، در شب قدر نازل می گردد، امام فرمود: ای حسن؛ به کارگر پس از فراغ و به پایان رساندن کار مزد و اجرت می دهند، پس بدان که آمرزش روزه داران و اجرت آن ها در شب عید فطر به آنان عطا می گردد.

بهترین عمل در شب عید فطر
در ادامه حسن بن راشد از امام صادق (ع) پرسید: فدایت گردم، چه عملی سزاوار است که در آن شب انجام دهیم؟
حضرت فرمودند: هرگاه آفتاب غروب کرد، سه رکعت نماز مغرب را بخوان و سپس دست هایت را بلند کن و بگو: ای صاحب عطای ممتد، ای صاحب سال (و تمامی تحولات آن)، ای برگزیننده ی محمد (ص) و یارش علی (ع) بر محمد و آل محمد درود فرست و بیامرز مرا و تمامی گناهانی که مرتکب شده ام، تو آن ها را بر من شمرده ای و من آن را فراموش کرده ام، در حالی که آن گناهان در نزد تو و کتاب تو ضبط شده است.
سپس امام افزودند: پیشانیت را به خاک بگذار و در حال سجده صد بار بگو: اَتوب الی الله و انت ساجد و تسأل حوایجک؛ به سوی خدا می روم (توبه می نمایم) و آنگاه از خدای بزرگ حاجت خود را طلب کن. (فروع کافی، ج4: 167)

فرشته ها شاهد باشید!
پیامبر اسلام (ص) درباره ی روز عید و نحوه ی پاداش دادن خداوند فرموده اند: خداوند متعال در روز عید به فرشته هایش می فرماید: پاداش کارگری که امروز اعمال روز را انجام می دهد چیست؟ فرشته ها عرض می کنند: ای پروردگار ما؛ پاداش او این است که به کار و عملش ارزش دهی. سپس خداوند غفور می فرماید: ای فرشته هایم شاهد باشید! من آن ها را آمرزیدم. (روضه الواعظین، ج2: 354)

عید، روز عبادت پروردگار است
مرحوم شیخ صدوق در کتاب من لایحضره الفقیه آورده است که امام حسن مجتبی (ع) گروهی از مردم را دیدند که در روز عید فطر به جای نماز و عبادت خداوند، مشغول بازی و خنده بودند. پس در حالی که به آنان اشاره می نمودند به اصحاب خود فرمودند: همانا خداوند ماه رمضان را میدان مسابقه ای برای بندگان خود قرار داده است که با اطاعت و عبادت خود برای رسیدن به رضوان و خشنودی خداوند از یکدیگر پیشی بگیرند. پس گروهی در این میدان تاختند و به خشنودی الهی فایز شدند و عده ای دیگر عقب افتادند و کوتاهی کردند و زیان دیدند.
شگفتا و بسیار شگفتا! از آن که به خنده و بازی مشغول باشند در چنین روزی که نیکوکاران در این روز پاداش می یابند و مقصرین زیان می بینند. سوگند به پروردگار! اگر پرده ها به کنار رود (معلوم می گردد که) نیکوکار تاسف به کمی عمل خیرش دارد و گنهکار متاسف است به گناهان و بدی هایش. (من لایحضره الفقیه، ج1: 511)

روزی بی مانند
در روایتی از امام صادق (ع) نقل شده است که ایشان فرموده اند: در روز عید فطر حضرت امیرالمومنین علی (ع) برای مردم خطبه خواندند و در فضیلت این روز فرمودند: ای مردم؛ امروز روزی است که نیکوکاران در آن به ثواب نایل می شوند و گنهکاران ضرر می کنند و آن شبیه ترین روز است به روز رستاخیز. پس به یاد آورید بیرون آمدن از منزل هایتان به طرف محل نماز؛ بیرون آمدن تان را از قبرها به سوی پروردگارتان، و یاد کنید با ایستادن در مصلایتان؛ ایستادن را در محضر پروردگارتان، و به یاد آورید با برگشتن از محل نماز به منزل هایتن؛ مانند برگشتن را از محشر به سوی منزل هایتان در بهشت یا جهنم. (روضه الواعظین، ج2: 354؛ آمال الواعظین، ج2: 496- 502)