کسانی که تنها به فکر خواسته‌های حیوانی‌اند به شکل حیوان محشور می‌شوند

صدای شیعه: حضرت آیت الله جوادی آملی امروز در جمع علما و روحانیون حوزه علمیه به تفسیر آیات 30 تا 34 سوره مبارکه فرقان در مسجد اعظم قم پرداخت.


این استاد تفسیر حوزه علمیه با اشاره به تفسیر آیه «وقال الرسول یا رب ان قومی اتخذوا هذا القران مهجورا» گفت: این بیان رسول خدا صلی الله علیه و آله در مورد این که قرآن مهجور واقع شده، گزارش نیست بلکه به عنوان درخواست و دعا مطرح شده است تا دستگیری خداوند را به دنبال داشته باشد.

وی ادامه داد: چهار معنی برای هجر آمده است؛ هذیان، ترک، هجرت و مهاجرت و به معنی تبدیل مثل هجر در مضاجع، اما عمده آنچه به ذهن می‌رسد معنای هذیان و سبّ در اینجا است.

این استاد عالی حوزه علمیه قم با اشاره به روایتی که حضرت امیر علیه السلام را مصداق قرآنی که مهجور واقع شده می داند، گفت: این تطبیق است و حضرت امیر علیه السلام هم به همه معانی هجر، مهجور واقع شد و مورد سب قرار گرفت.

حضرت آیت الله جوادی آملی گفت: خدای متعال می فرماید «لقد خلقنا الانسان فی کبد» یعنی ما انسان را در رنج آفریدیم و رنج انبیا علیهم السلام در دشمنان مکتبی است. ایشان مسبوق به اذن الهی هستند ولی اذن ها مختلف است. مثلا حضرت نوح علیه السلام چون رحمة للعالمین نیست اذن نفرین پیدا می‌کند ولی رسول خدا صلی الله علیه و اله و سلم چون رحمة للعالمین است اجازه نفرین به او داده نمی شود. هدایت در این آیه شامل هدایت ابتدایی و هدایت پاداشی می شود.

حضرت آیت الله جوادی آملی گفت: کفار ابتدا در وحی بودن قرآن بهانه جویی می کردند و در این جا می گویند چرا قرآن یک جا نازل نشده است؟، یعنی اگر قرآن حرف خداست او که نیازی به مطالعه ندارد و می تواند آن را دفعتا نازل کند.

وی ادامه داد: برخی مانند علامه طباطبایی در المیزان، «انزال» را به معنی فرود آوردن دفعی و «تنزیل» را به معنی فرود آوردن تدریجی می‌دانند.

این استاد عالی حوزه علمیه قم خاطر نشان کرد: پیامبر صلی الله علیه و آله برای تزکیه و تعلیم آمده است و مانند طبیب معالجی است که به تدریج باید دردها را علاج کند. وقتی آیه ای نازل می شد حضرت آن را بر مردم می خواندند و سپس با مردم وارد اجتماع شده و بدان عمل می کردند. در مرحله بعد حضرت اشکالات و نقاط قوت و ضعف عمل را متذکر شده و دوباره در اجتماع مورد عمل قرار می‌گرفت تا نوبت به نزول آیه یا آیات بعدی برسد.

این استاد تفسیر حوزه علمیه با اشاره به تفسیر آیه «الذین یحشرون على وجوههم إلى جهنم أولئک شر مکانا و أضل سبیلا»، گفت: کسانی که این طور سر به زیر محشور می شوند به خاطر این است که در دنیا فقط به فکر خواسته های حیوانی هستند. کسی که برج ساخته ولی دلش در گِل است، ترقی نمی کند. این ها به شکل حیوان محشور می شوند و کسی که مثلا شکل گرگ محشور شده دیگر از او سؤال و جواب نمی‌شود، ظاهر او گواه بر درندگی اوست و کسی که به شکل مور محشور شده شکل او شهادت بر حریص بودنش دارد.

وی گفت: اگر کسی در این دنیا راه را گم کند، امکان هدایتش هست ولی اگر گمراه محشور شد دیگر امیدی به هدایتش نبوده و هدایت پذیر نیست.