(
امتیاز از
)
پرونده توليد چادر مشکي همچنان خاک مي‌خورد!
تلاش‌ها براي به توليد انبوه رساندن پارچه چادر مشکي در ايران سابقه ديرينه‌اي داشته و حتي در اوايل دهه 60 نيز سازماني متعلق به شاهچراغ شيراز برنامه توليد چادر مشکي را در دستور کار خود قرار داد و زيرساخت‌هاي لازم براي کار را نيز فراهم کرده بود که البته در نهايت اين برنامه به دلايل نامعلومي متوقف شد.
بعد از آن نيز بارها سرمايه‌گذاراني در پي آن برآمدند که چادر مشکي را در کشورمان به توليد انبوه برسانند، اما هر بار اين تلاش‌ها به شکست انجاميد.
آخرين بار که تلاش براي داخلي‌سازي پارچه چادر مشکي در کشورمان به اوج خود رسيد، مربوط به چند سال پيش و در زمان وزير سابق صنايع و معادن بود که در آن زمان حتي اخباري مربوط به کشف فرمول توليد پارچه چادر مشکي نيز منتشر شد. در آن زمان اگرچه به نظر مي‌رسيد اين بار عزمي جدي براي داخلي‌سازي پارچه چادر مشکي وجود دارد، به يکباره و به طرز باور نکردني تعرفه واردات پارچه چادر مشکي به کشورمان به شدت کاهش يافت تا عملا زمينه براي داخلي‌سازي اين محصول مختص بانوان ايراني از بين برود.
جالب اينجاست که در همان زمان تعرفه واردات گوشي تلفن همراه به کشورمان با توجيه حمايت از توليدکنندگان داخلي به شدت افزايش يافت. در واقع مسوولان وقت وزارت صنايع و معادن در اقدامي متناقض براي حمايت از داخلي‌سازي موبايل اقدام به افزايش تعرفه واردات آن کردند، در حالي که به اعتقاد بسياري از کارشناسان، داخلي‌سازي اين کالا خيلي سخت‌تر از پارچه چادر مشکي بود. با اين وجود در حالي که توليد داخلي پارچه چادر مشکي در حال پا گرفتن بود، به يکباره تعرفه واردات اين کالا به کشور به شدت کاهش يافت تا عملا ديگر فرصتي براي داخلي‌سازي اين محصول باقي نماند. اقدامي که نه تنها به نفع مصرف‌کننده ايراني تمام نشد، بلکه سود هنگفتي را نصيب واردکنندگان کرد.
هرچند که وزارت صنايع ومعادن در آن زمان اعلام کرد که براي حمايت از توليدکنندگان داخلي پارچه چادر مشکي تدارک‌هايي ديده است و به همين منظور مابه‌التفاوت قيمت پارچه چادر مشکي در داخل و پارچه چادرمشکي وارداتي توسط دولت پرداخت خواهد شد، ولي در عمل ديگر انگيزه‌اي براي توليدکنندگان باقي نماند تا شاهد اين حمايت‌ها باشند.
سود کلاني که به جيب واردکنندگان مي‌رود
در همين زمينه محمد مروج - رييس هيات مديره انجمن صنايع نساجي ايران مي‌گويد: "اگر برآورد کنيم که هر خانم ايراني 20 سال به بالا سالانه به طور متوسط دو دست چادر بخرد، در حال حاضر مصرف سالانه پارچه چادر مشکي در کشور سالانه دست‌کم 40 ميليون متر و اين در حاليست که توليد داخلي اين کالا هنوز به سه ميليون متر هم نرسيده است."
وي مي‌افزايد: " تاکنون همه اعم از بخش دولتي و خصوصي به انواع مختلف تلاش کرده‌اند تا توليد پارچه چادر مشکي در کشورمان شکل گيرد، اما هر بار اين تلاش‌ها به فرجام شکست منتهي شده است."
او با بيان اين‌که دست‌اندرکاران واردات پارچه چادر مشکي به کشور به دليل سود قابل ملاحظه‌اي که اين فعاليت تجاري براي آن‌ها دارد، به شيوه‌هاي مختلف مانع داخلي‌سازي اين کالا در کشورمان مي‌شوند، توضيح مي‌دهد: " قيمت هر متر پارچه چادر مشکي حدود 70 سنت است. يک قواره چادر حدود پنج متر دارد که در نتيجه قيمت کل آن حدود 350 سنت مي‌شود. حال اگر از مادر يا خواهر خود بپرسيد که قيمت يک دست چادر مشکي چند است، در پاسخ از رقم 35 تا 100 هزار تومان را مي‌شنويد. خب مي‌توان نتيجه گرفت که چنين سود کلاني واردکنندگان را مجاب مي‌کند تا اجازه توليد داخل اين کالا را ندهند."
فشارها همه را تسليم کرده است
مروج در پاسخ به اين سوال که آيا ممکن است حتي مسوولان وزارت صنايع و معادن نيز تحت فشار واردکنندگان پارچه چادر مشکي به کشور قرار گرفته باشند؟ اين طور مي‌گويد: "در زمان وزير سابق صنايع و معادن نيز مجددا زمزمه‌هايي مبني بر داخلي‌سازي پارچه چادر مشکي در کشورمان به گوش رسيد و حتي موفقيت‌هاي نسبي نيز به دست آمد، اما به نظر مي‌رسد فشارها به وزارتخانه‌هاي صنايع و معادن و بازرگاني آن‌قدر زياد بود که در نهايت همه تسليم شدند و کار را ادامه ندادند."
وي در ادامه با تاکيد مجدد بر اين نکته که تاکنون در تعدادي از شهرهاي ايران مانند تبريز و زنجان براي داخلي‌سازي پارچه چادر مشکي تلاش‌هايي انجام شده، اما همه اين تلاش‌ها ناموفق بوده است، اضافه مي‌کند: " واردکنندگان براي خريد کارخانه و زيرساخت‌هاي توليد قيمت‌هايي را براي خريد به توليدکننده پيشنهاد مي‌کنند که توليدکننده قادر به رد چنين پيشنهادهايي نيست."
رييس هيات مديره انجمن صنايع نساجي ايران ادامه مي‌دهد: "در زمان وزير سابق صنايع و معادن تعرفه واردات پارچه چادر مشکي به شدت کاهش يافت و از آن طرف تعرفه واردات گوشي تلفن همراه به شدت افزايش يافت، اما با کاهش تعرفه واردات پارچه چادر مشکي در قيمت فروش اين کالا در بازار داخلي هيچ اتفاقي رخ نداد و در عوض سود واردکنندگان چندين برابر شد. "
اجناس ايراني در فروشگاه‌هاي دوبي!
وي در ادامه با اشاره به اين‌که سالانه چندين ميليون ايراني به کشورهايي مانند عربستان، سوريه و امارات سفر مي‌کنند، عنوان مي‌کند: "جالب است که بدانيم عمده فروش بازار دوبي مربوط به چادر مشکي است. اگر بررسي کنيم متوجه مي‌شويم که نيمي از فضاي چمدان‌هاي مسافران ايراني مربوط به چادرمشکي و روسري مشکي است. از آن جالب‌تر اين‌که بدانيم بسياري از همين روسري‌هاي مشکي که مسافران ايراني از دوبي مي‌خرند، در واقع توليد ايران هستند!"
مروج در اين باره توضيح مي‌دهد: "چادر به روسري تبديل و از ايران به دوبي ارسال مي‌شود و سپس دوباره توسط مسافران ايراني از دوبي خريداري شده و وارد ايران مي‌شود. در مورد شلوار جين نيز چنين وضعيتي وجود دارد و بسياري از اين اجناس که در فروشگاه‌هاي دوبي هستند، در واقع توليد کشورمان هستند."
اين فعال صنعتي در پاسخ به اين سوال که چرا توليدکنندگان ايراني دست به چنين کاري مي‌زنند؟ خاطرنشان مي‌کند: "در هر صورت ايراني جماعت نسبت به خريد اجناس خارجي کم‌علاقه نيست و به همين دليل براي برخي از توليدکنندگان ايراني صرف دارد که توليدات خود را به دوبي صادر کنند تا در آن‌جا فروش بيشتري داشته باشد."
لباس خوابي که چادر شد!
وي همچنين مي‌گويد: "پارچه چادر مشکي ممکن است در 10 مدل باشد که ما نتوانيم همه انواع آن‌را توليد کنيم، اما اگر وارد اين فعاليت توليدي شويم، بايد ماشين‌آلات موردنياز خود را از کره‌جنوبي وارد کنيم و بعد از آن قادر خواهيم که سهم بالايي از بازار داخلي را به توليدکنندگان ايراني بدهيم."
او با بيان اين‌که ايران بازار داغي براي کره‌جنوبي در همه رده‌ها مانند لوازم خانگي، خودرو، موبايل و البته چادر مشکي است، به اين نکته جالب نيز اشاره مي‌کند: "پارچه چادر مشکي در ابتدا به عنوان لباس شب توليد مي‌شد، اما زماني که توليدکنندگان کره‌اي متوجه علاقه بازار ايران به چادر مشکي شدند، بخشي از فعاليت خود را نيز به توليد پارچه چادر مشکي اختصاص دادند. جالب‌تر آن‌که بدانيم برخي چادر مشکي را وارد مي‌کنند و در ايران آن‌را به لباس شب تبديل مي‌کنند!"
وي در اين زمينه به مثالي نيز اشاره کرده و مي‌گويد: "به عنوان مثال شلوار جين زماني در آمريکا لباس کارگران صنعتي بود، اما بعد از آن مدسازان روي اين لباس کار کرده و کار را به جايي رساندند که شلوار جين به لباس روز جوانان دنيا تبديل شد. شايد بتوان گفت که در مورد چادر مشکي نيز وضعيت مشابهي وجود دارد."
رييس هيات مديره انجمن صنايع نساجي همچنين با اشاره به اين‌که عمده واردات پارچه چادر مشکي ايران از کشور کره‌جنوبي انجام مي‌شود، عنوان مي‌کند: "جالب اينجاست که بازار پارچه چادر مشکي ايران هنوز از دسترس چيني‌ها خارج بوده و توليدکنندگان چيني هنوز در اين زمينه به موفقيت خاصي دست پيدا نکرده‌اند."
اين عزم به وجود خواهد آمد؟
در هر صورت چه بخواهيم و چه نخواهيم بخشي از جامعه زنان ايراني علاق خاصي به حجاب چادر مشکي داشته و همين امر بازار پارچه چادر مشکي در کشورمان را به بازاري جذاب و در عين حال داغ براي توليدکنندگان خارجي تبديل کرده است. بي‌گمان توليدکنندگان کره‌جنوبي و در عين حال واردکنندگان ايراني حساب ويژه‌اي روي اين بازار باز کرده‌اند و اميدوارند تا همچنان داخلي‌سازي اين کالا در کشور پا نگرفته تا آن‌ها بتوانند همچنان سودهاي کلان را به جيب خود بريزند.
در اين بين بايد تاسف خورد که تلاش‌هاي انجام شده براي داخلي‌سازي پارچه چادر مشکي در کشورمان با چنين وضعي مواجه شده است. در حال حاضر دقيقا معلوم نيست که براي به توليد انبوه رساندن پارچه چادر مشکي در کشورمان و قطع وابستگي از واردات اين کالا بايد چه اقدام يا چه اقداماتي را انجام داد. شايد براي اين مشکل به عزمي جدي نياز است؛ عزمي که در عين حال بايد در مقابل همه فشارها بايستد و در عين با همراهي فاکتور موثري به نام برنامه‌ريزي بتواند داخلي‌سازي پارچه چادر مشکي را در کشورمان با موفقيت به سرانجام برساند. اما آيا اين عزم به وجود خواهد آمد؟
منبع : ایسنا
انتهای پیام