«هانری کُربَن» از پرداختن ایرانی‌ها به فلسفه غرب تعجب می‌کرد

نشست مذکور به بهانه ترجمه این کتاب برگزار شد که جلد اول این مجموعه 4 جلدی توسط انشاءالله رحمتی ترجمه و به همت انتشارات صوفیا منتشر شده است.

 کریم مجتهدی استاد فلسفه دانشگاه تهران که سابقه مترجمی میان علامه طباطبایی و هانری کربن را دارد، در این نشست با بیان ویژگی‌های علمی و شخصیتی این اندیشمند فرانسوی گفت: من بعد از فارغ‌التحصیلی از رشته فرانسه با کربن آشنا شدم. کربن در کلاس‌های رسمی سوربن درس نمی داد بلکه در قسمت دیگری به تدریس مشغول بود و من برای نوشتن رساله‌ام نیاز به مشورت او پیدا کردم.

وی با بیان اینکه نخستین جلسات ما نتیجه مطلوبی نداشت چرا که من تعلیمات رسمی سوربن را خوانده بودم و کربن مخالف این تعلیمات بود. او تعجب‌ می‌کرد که چرا یک ایرانی باید به جای فراگیری فلسفه کشور خود، متخصص کانت، دکارت و ... شود.

مجتهدی با اشاره به اینکه من از طریق کربن با حکایات تمثیل ابن سینا آشنا شدم بود، افزود: در واقع از طریق این کتاب گفت‌وگوهایی بین من و او ایجاد شد تا وقوع انقلاب اسلامی که دیگر او به ایران بازنگشت.

نویسنده کتاب «افکار هگل» گفت: کربن هم در فلسفه‌های اسلامی و هم در فلسفه‌های غربی دارای ارزش است. او نه فقط مستشرق به معنای مصطلح نبود بلکه عمیق‌تر از آن غرب شناس و محصول فرهنگ غرب بود.

مجتهدی تصریح کرد: کربن چهره‌ای است که شاید یکی از ویژگی‌هایش اراده و شناخت است. فلاسفه‌ای که کربن در ایران کشف کرد نه تنها در آن زمان مورد غفلت بودند بلکه امروز نیز ما از آنها غافل هستیم به گونه‌ای که امروز شخصی مثل «ابن سینا» در ایران ناشناخته است.

استاد دانشگاه تهران با طرح این پرسش‌ها که  آیا اسلام را ایرانی‌‌ها ساخته‌اند؟ آیا اسلام را ایرانی‌ها تحریف کرده‌اند؟ آیا غیر از ایرانی‌ها مسلمان نیستند و آیا غیر از ایرانی‌ها شیعه وجود ندارد؟ آنچه که در عنوان این کتاب مبهم و موجب سوءتفاهم است، در چارچوب گفته‌های کربن قابل فهم است چرا که او معتقد است ایرانی‌ها سعی کرده اند عمق اسلام را بشناسند.

مجتهدی بر اهمیت سنت تاکید کرد: سنت کاذب و تحمیلی به هیج وجه مطرح نیست به همین دلیل است وقتی جوانان ایرانی مانند من در آن عصر مطالب کربن را می خواندند برای‌شان چیزی جدیدی نبود بلکه زبانی است که  فراموش کرده‌ایم و با خواندن آن، آن را به یاد می آوریم.

وی با اشاره به گفتگوهای هانری کربن با علامه طباطبایی و مرحوم آشتیانی بر همدلی و تفاهم بین این متفکران تاکید کرد و گفت: کربن معتقد بود لازم نیست افکار عمیق در تاریخ به عینه و ظاهری تکرار شوند بلکه حکمای بزرگ ما مثل ابن سینا، سهروردی و ملاصدرا آهنگ خود را زده‌اند و الان انعکاس اصوات آنها به ما منتقل شده است.