(
امتیاز از
)
عبدالعزيز حکيم از آغاز تا نيک فرجامي
تقدير الهي اين بوده که اين يگانه يادگار خانواده حکيم آن قدر زنده بماند تا تثبيت نظام دمکراتيک را در عراق جديد شاهد باشد.
خانواده حکيم از خانواده هايي سرشناسي هستند که براي رهايي ملت عراق از نظام هاي استبدادي و برقراري آزادي در اين کشور خونهاي زيادي داده و تنها از اين خانواده بيش از 60 نفر به دست رژيم بعث عراق جان خود را داده اند.
سيد عبدالعزيز حکيم در آغوش پدر بزرگوارش تربيت و تعليم را همزمان فراگرفت و آگاهيهاي ديني و فرهنگي و سياسي را از همان آغاز کودکي اش در کنار پدر و برادر بزرگوارش آيت الله شهيد سيد محمد باقر حکيم آموخت و نسبت به قضاياي جهان اسلام حساس شد.
در آغاز کودکي تحصيل را در حوزه علميه نجف اشرف و در مدرسه علوم اسلامي که پدرش آن را در اواخر دوره مرجعيت اش تاسيس کرده بود، آغاز کرد، در آن زمان مدرسه علوم اسلامي را آيت الله محمد باقر حکيم اداره مي کرد.
در آغاز دهه هفتاد قرن گذشته مدارج تحصيلي را در خدمت استادان بزرگ حوزه امثال برادرش آيت الله محمد باقر حکيم ، آيت الله سيد عبد الصاحب حکيم و آيت الله سيد محمود هاشمي شاهرودي فرا گرفت.
بعد از اتمام مراحل اوليه تحصيل، درس خارج را نزد آيت الله شهيد محمد باقر صدر آموخت و در محضر درس مرجع عالي قدر آيت الله سيد ابوالقاسم خويي نيز حاضر شد.
او در اين دوره فعاليت هاي اجتماعي خود را آغاز کرد و به تدريج به همراه برادرش بزرگترش آيت الله محمد باقر حکيم و در کنار آيت الله محمد باقر صدر وارد کار سياسي شد.
بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در ايران و به تبع آن آغاز قيامهاي مردمي عراق عليه رژيم ديکتاتوري بعث صدامي، در حمايت از آيت الله محمد باقر صدر، فعاليت سياسي عبدالعزيز حکيم شدت گرفت و به معارضان رژيم وقت تبديل شد.
در همين زمان بود که آيت الله صدر در راستاي طرح مرجعيت فعال، او را به عنوان عضو کميته اي که در آن آيت الله محمد باقر حکيم، آيت الله سيد کاظم حائري و آيت الله سيد محمود هاشمي شاهرودي در آن عضويت داشتند و به کميته "مشورت" معروف بود، برگزيد.
بعد از بازداشت شهيد صدر او يکي از عوامل ارتباط شهيد صدر با مردم بود و در اين مسووليت حتي جانش در معرض تهديد قرار گرفت ولي با وجود اين مسووليت خود به عنوان رابط شهيد صدر با مردم و طلاب حوزه علميه ادامه داد.
بعد از اين دوره بود که به دليل فشار رژيم وقت صدام، ناچار شد براي حفظ جان خود، خاک عراق را ترک کرده و همانند برادرش و ديگر اعضاي کميته مشورت به خارج عراق رهسپار شده و در جمهوري اسلامي ايران رحل اقامت گزيند.
سيد حکيم مورد اعتماد شهيد صدر بود و حتي گفته مي شود که به او وکالت داده بود تا حقوق شرعي را جمع آوري کرده و هر طور که صلاح مي داند آن را هزينه کند.
بعد از شهادت محمد باقر صدر، به فتواي اين شهيد عمل کرد و به مبارزه مسلحانه براي مقابله با رژيم صدام روي آورد و در کنار برادرش و ديگر اعضاي کميته مشورتي مجلس اعلاي انقلاب اسلامي را به عنوان چتري براي احزاب اسلامگراي عراق تاسيس کرد.
در همين دوره بود که در اولين تشکل مسلح به نام "جنبش مجاهدين عراق" در اوايل دهه هشتاد حضور يافت و در تاسيس آن نقش داشت.
بعد از تاسيس مجلس اعلا، عضو هيات رييسه مجلس در اولين دوره آن بود و در دوره دوم مسوول دفتر اجرايي در مجلس اعلا شد و از 1986 ميلادي تا امروز عضو دفتر شوراي مرکزي مجلس بوده و بعد از شهادت برادرش آيت الله محمدباقر حکيم در آگوست 2003 در نجف اشرف، به عنوان رهبر مجلس انتخاب شد.
در اواسط دهه هشتاد در زمينه حقوق بشر در عراق فعاليت کرد و در اين برهه از طريق همايشها و فعاليت هاي مختلف در خارج عراق براي رسوا کردن رژيم وقت تلاش کرد و توانست مرکز اسناد حقوق بشر عراق را تاسيس کند و همين مرکز بود که نقض حقوق بشر در رژيم صدام را سند سازي مي کرد و در رسوايي اين رژيم در عرصه بين المللي نقش موثر داشت.
اين مرکز بعدها يکي از مراکز مهم مورد اعتماد سازمان ملل و کميسيون بين المللي حقوق بشر و ديگر نهادهاي بين المللي رسمي و غير دولتي در خصوص جنايت هاي رژيم صدام عليه ملت عراق بود.
او در زمينه کمک انسان دوستانه به پناهندگان و آوارگان عراقي نيز در داخل ايران و ديگر کشورها از جمله عربستان فعاليت داشت و به خانواده هاي شهداي عراق کمک مي کرد.
او مورد اعتماد برادرش شهيد آيت الله محمد باقر حکيم بود و در همه نشست هاي گروه هاي معارض در اروپا و آمريکا به نمايندگي از برادرش و مجلس اعلا حضور مي يافت.
وقتي که موضوع حمله نظامي آمريکا به عراق جدي شد آيت الله محمد باقر حکيم به او مسووليت سياسي مجلس را محول کرد و بر همين اساس هيات مجلس اعلا را در نشست نيويورک، لندن و صلاح الدين سرپرستي کرد.
بعد از سقوط رژيم صدام، در همان روزهاي اول وارد عراق شد و بعد از تشکيل شوراي حکومتي عضو آن بود و براي يک دوره يک ماهه نيز رياست شورا شد.
سياست هاي معتدلانه حکيم باعث شده حتي آمريکاييها نيز نقش اين شخصيت سياسي عراق را ناديده نگيرند و در نظر سنجي که موسسه آمريکايي جمهوري در اکتبر 2005 انجام داد‘ مشخص شد که 80 درصد کساني که مورد پرسش قرار گرفته اند سيد حکيم را مي شناسند و 51 درصد خواهان حضور او در اولين پارلمان دائمي عراق هستند.
عبدالعزيز حکيم از موسسان ائتلاف يکپارچه ملي در سال 2005 بود که اين ائتلاف سياسي اکثريت کرسيهاي پارلماني ملي عراق را به دست آورد و با وجود اينکه اين اواخر از سرطان ريه رنج مي برد‘ اما توانست در آخرين روزهاي عمرش تشکيلات جديد ائتلاف ملي عراق را به ثبت برساند.
ائتلاف سياسي جديد برخلاف ائتلاف گذشته از تنوع سياسي، قوميتي و مذهبي برخوردار بوده و انتظار مي رود پيروز آينده انتخابات پارلماني عراق باشد.
عبدالعزيز حکيم از شخصيت هاي سياسي و روحانيان بارز عراقي است که روابط دوستانه نزديکي با اغلب رهبران و شخصيت هاي سياسي جمهوري اسلامي ايران داشته و همين امر او را از ديگر شخصيت هاي سياسي عراق متمايز کرده بود.
ارتحال عبدالعزيز حکيم ضربه سنگيني براي جامعه سياسي عراق و ملت اين کشور به شمار مي رود.