«کشف حجاب» موضوع نوزدهمین شماره گذرستان شد

صدای شیعه: نوزدهمين شماره گذرستان از سوي موسسه مطالعات و پژوهش‌هاي سياسي به موضوع کشف حجاب اختصاص داشت که با 38 مقاله، در فضاي مجازي منتشر شد.

در این شماره از گذرستان می‌خوانیم: «نخستین نشانه‌های کشف حجاب را می‌توان در دربار ناصر‌الدین شاه قاجار و سپس در محافل روشنفکری مشاهده کرد ولي رسمیت یافتن آن به دوره رضا شاه پهلوی باز می‌گردد. رضاشاه که تجددگرایی و تضعیف ارزش‌های دینی را سرلوحه برنامه‌های خود مي‌دانست، با اقداماتي چون حضور روز افزون میسیون‌های مذهبی، تاسیس مدارس جدید، بازگشت اشراف‌زادگان تحصیل‌کرده از فرنگ، تاسیس کانون‌ها و انجمن‌های روشنفکری، تغییر نظام آموزشی، اجباری کردن استفاده از کلاه شاپو، صدور قانون متحدالشکل کردن لباس‌ها، مقدمات کشف حجاب و زمينه‌هاي ترویج بی‌قیدی در میان زنان را فراهم کرد و از حضور زنان با حجاب در پارک‌ها، سینماها، تئاترها، ‌هتل‌ها و سایر مراکز عمومی جلوگیری کرد. رضا شاه پس از تنها سفر خارجی‌اش به ترکیه در 12 خرداد 1313، تحت تاثیر آتاتورک عزم خود را برای غربی شدن جامعه ایرانی جزم نمود.»

در «سخن نخست» این شماره آمده است: «کشف حجاب در ایران پدیده‌ای ناشی از آشنایی با غرب و تجدد‌خواهی افرادی است که افکار و زندگی غربی را تجربه کرده‌ بودند. در حالی که نخستین نشانه‌های کشف حجاب را می‌توان در دربار ناصر‌الدین شاه قاجار و سپس در محافل روشنفکری مشاهده نمود و رسمیت یافتن آن را به دوره دیکتاتوری رضا شاه پهلوی بازگرداند.»

«از هر چه زن چادری است بدم مي‌آيد»، «از ورود زنان بی‌حجاب تا بستن در مساجد»، «از کشف حجاب بیشتر بدانید»، «اعلام کشف حجاب و اقدامات سازمان‎يافته براي پيشبرد آن»، «انجمن عفاف زنانه»، «بررسى فعاليت زنان قبل و بعد از مشروطه»، «بي‌حرمتي به حجاب و نقش استعمار انگليس»، «پهلوی اول و مساله کشف حجاب»، «تاملي در پديده کشف حجاب»، «ترک ایران به خاطر کشف حجاب»، «حجاب‌هاى نورانى و ظلمانى از دیدگاه امام خمینى(ره)»، «روند کشف حجاب در تاریخ معاصر»، «ريشه‌هاي کشف حجاب»، «زنان و استقلال وطن»، «زنان و شبه‌مدرنيسم رضاخان»، «زوایای مختلفی از پدیده کشف حجاب در تاریخ معاصر»، «ساواک برای گرفتن اعتراف به حجابم تعرض کرد»، «سه خاطره از روزهاي کشف حجاب»، «سياه: رنگ پوشش - هيبت و عزا»، «سير کشف حجاب در شهرها»، «ولايات و مناطق عشايري» و «شکل‌گيري جمعيت‌هاي زنان ايراني در دوران قاجاريه» برخی عناوين مقاله‌های اين شماره از گذرستان را تشکیل می‌دهند.

«شکوایيه زنان يزدي به مجلس شوراي ملي»، «قیام مسجد گوهرشاد و مبارزه با کشف حجاب»، «کتابشناسي گزيده واقعه کشف حجاب و قيام مسجد گوهرشاد»، «کشف حجاب اجباری یک زن روستایی در دوره رضا شاه»، «کشف حجاب به فرمان رضاخان»، «کشف حجاب در شيراز»، «کشف حجاب و تجدد اجباری»، «کشف حجاب و زمینه‌ها و پیامدها»، «کشف حجاب و کژراهه پهلوی اول»، «گاه‌شمار کشف حجاب»، «مبارزه مرحوم بافقی با بی‌حجابی زن رضاخان»، «مکاني به نام چادرخانه»، «نگاهی تاریخی به ماجرای کشف حجاب در ایران»، «واقعه مسجد گوهرشاد؛ قیام برای حفظ عفاف و حجاب»، «واکنش‌هاي اجتماعي در برابر کشف حجاب» و «وضعيت جمعيت‌هاي زنان در دوران رضاخان» دیگر مقاله‌های گذرستان را شامل می‌شوند. 

در بخش دیگر این نشریه الکترونیکی کتاب «مساله حجاب» شهید مطهری آمده است که بیشترین نوبت چاپ را در هفته پایانی مهرماه 92 با 104 مرتبه چاپ به خود اختصاص داده است. 

در بخشی از این نشریه آمده است: «زمينه‎هاي نظري کشف حجاب به پيش از تغيير سلطنت و انتقال قدرت به خاندان پهلوي باز مي‎گردد. اين فکر در دوران مشروطيت نضج يافت و پس از آن نيز، هرگاه مجالي پيدا مي‎کرد، به انحا گوناگون ظاهر مي‎شد. به طوري‌که قبل از به قدرت رسيدن رضاخان گروه‌هاي متعددي از زنان قصد داشتند کشف حجاب نمايند و براي اين منظور در يکي از مساجد بست نشستند و خواستار حق کشف حجاب براي زنان شدند.»

نوزدهمین شماره نشریه الکترونیکی «گذرستان» در پایگاه اطلاع‌رسانی موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی به نشانی http://gozarestan.ir قرار گرفته است.