وقتی کتاب‌های انقلاب به تعداد انگشتان دست ترجمه می‌شود!
صدای شیعه: بیش از 35 سال از پیروزی انقلاب اسلامی می گذرد و این مدت، زمان مناسبی برای نگارش خاطرات و کتاب هایی با این مضمون و به تبع آن صدور اندیشه ها و افکار انقلاب اسلامی به سایر کشورهای جهان است.
در طول این سال ها کتاب های زیادی در حوزه ادبیات داستانی به چاپ رسیده است، کتاب هایی که با محور قرار دادن موضوع انقلاب داستان هایی را شکل داده است تا مخاطب جوان و نوجوان را جذب کند.
اما نکته مهم این جاست که این کتاب ها با وجود موضوع خوب و مناسب؛ خلاقیت های نویسنده در خلق اثر و ... اما به صورت محدود و انگشت شمار به زبان های دیگر ترجمه شده اند.
در این گزارش سعی کرده ایم به کتاب های مهمی بپردازیم که موضوع انقلاب درون مایه اصلی آنهاست؛ اما با وجود ویژگی های مناسب فقط 4 کتاب به زبان های عربی انگلیسی و روسی ترجمه شده اند.
«گرگ‌سالی» امیرحسین فردی:
این اثر جلد دوم رمان «اسماعیل» به شمار می رود و نویسنده سعی می کند ماهیت اصلی امریکایی ها را به مخاطب نشان دهد؛ در حقیقت این اثر پیش از انقلاب اسلامی را روایت می‌کند که آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها در اطراف مجتمع اقتصادی کشاورزی مغان دست به اصلاح نژاد گرگ‌ها می‌زنند، اما این گرگ‌های اصلاح نژادی توسط آمریکایی‌ها مبدل به گرگ‌های آدمخوار می‌شوند و زندگی را بر مردم منطقه تنگ می‌کنند.
رمان «گرگ سالی» در 9 فصل و در سال 1392 از سوی انتشارات سوره مهر به چاپ رسیده است.
«لحظه‌های انقلاب» محمود گلابدره‌ای:
این کتاب روایت مستندی از مشاهدات مرحوم گلابدره‌ای از حوادث سال‌های نخست پیروزی انقلاب اسلامی است که به شیوه‌ای گزارشی جریان انقلاب و درگیری‌ها را از خیایان‌های تهران در آن مقطع زمانی روایت می‌کند.
این اثر با تسلط تاریخی دقیقی نوشته‌شده که در آن گرماگرم مبارزه عجیب به نظر می‌رسد. نویسنده از هر فرصتی برای برگشت به گذشته استفاده می‌کند و بارها به مسیر طولانی مبارزه مردم ایران می پردازد؛ از تحریم تنباکو تا بیست و هشت مرداد را به دفعات مرور می‌کند و اشتباهات قبلی را برمی‌شمرد و از نهایت دل آرزو می‌کند که این بار آن اشتباهات تکرار نشوند؛ نویسنده در این کتاب از عشقش امام خمینی میگوید و بارها و بارها پیش خودش با امام نجوا می‌کند و میگوید خدا تو را از کجا برای ما رسانده؟! در واقع «لحظه‌های انقلاب» انقلاب را نقطه نهایی یک سیر تاریخی و یک مبارزه اجتماعی طولانی مدت نشان می‌دهد که نه از 17 شهریور 57 و نه حتی از 15 خرداد 42 آغاز شده، بلکه سرآغاز انقلاب اسلامی را از مشروطه می داند.
«لحظه‌های انقلاب» اولین بار در سال 1358 توسط انتشارات سروش و پس از آن تا سال 79 سه بار از سوی انتشارات کیهان به چاپ رسیده بود. اما بعد از مدتی یافتن این اثر در بازار کتاب غیرممکن شد تا اینکه در مرداد 1391 همزمان با درگذشت گلابدره ای چاپ مجدد این کتاب از سر گرفته شد.
«تالار پذیرایی پایتخت» محمدعلی گودینی:
نویسنده در این اثر به وضعیت خانواده‌های روستایی بعد از انقلاب سفید و مهاجرت آنان به تهران و شهرهای دیگر پرداخته است و تضادهای فرهنگی و اجتماعی روستائیان و اهالی شهرها را مورد بررسی و تحلیل قرار داده و همچنین به نحوه ورود آنان به واقعه 15 خرداد سال 1342 اشاره می‌کند، در واقع موضوع رمان با تمرکز بر حادثه 6 بهمن 1341 و انقلاب سفید و ماجراهای تقسیم اراضی در رژیم شاه خائن آغاز می‌شود و زمینه‌های شکل‌گیری انقلاب اسلامی را روایت می‌کند.
از آنجا که تاکنون به بحث شرایط سیاسی و خاطرات افراد در حوادث انقلاب اسلامی پرداخته شده است در کتاب تالار پذیرایی پایتخت، وضعیت افراد جامعه به صورت جزئی نگرانه بررسی شده و همچنین ماجرای جشن‌های 2500 ساله شاه مخلوع از دید یک سرباز آن روز روایت شده است که تا حدود سال 1355 را شامل می‌شود.
این کتاب، یکی از خواندنی‌ترین کتاب‌هایی است که جریانات پیش از انقلاب را نشان می‌دهد؛ قلم خوب محمدعلی گودینی در نگارش این کتاب به همراه کشش‌ها و تعلیق لازم برای جذب و نگاه داشتن مخاطب تا پایان داستان از جمله مسائلی است که گودینی در «تالار پذیرایی پایتخت» آنها را رعایت کرده است. «تالار پذیرایی پایتخت» کتاب تحسین شده سوره مهر به شمار می رود.
«خاطرات احمد احمد» محسن کاظمی:
این اثر خاطرات مبارز انقلابی؛ احمد احمد است که در سال های قبل از پیروزی انقلاب اسلامی علیه حکومت طاغوت مبارزه کرده و طی سال های طولانی و متمادی مبارزه، اوج و فرودهای مبارزاتی بسیاری را در زندگی اش تجربه کرده که ماحصل آن در این کتاب گردآوری شده است.
احمد احمد بیش از 70 ساعت مصاحبه کرد و محسن کاظمی بیش از دو سال وقت گذاشت تا ماحصلش این کتاب شد. روایت حاضر، خاطرات تلخ و شیرینی است از کسانی که برای رسیدن به فجر، بهایی سنگین پرداخته و البته از مدعیانی که در نیمه راه تغییر جهت دادند. کار نگارش این کتاب که 4 سال به طول انجامید، با مصاحبه های طولانی مدت احمد احمد، در تابستان 76 آغاز شد؛ البته این کتاب آغازگر گونه خاطره نویسی تدوینی در کشور به شمار می رود.
«اسماعیل» امیرحسین فردی:
این اثر، رمانی با محوریت انقلاب است که اسماعیل، شخصیت اصلی آن را شکل می‌دهد. او جوانی است که به طور ناگهانی وارد فضای انقلاب اسلامی می‌شود و با تحولاتی که در او رخ می‌دهد، مسیری متفاوت از گذشته را در پیش می‌گیرد. اسماعیل، در کودکی پدرش را از دست داده، همیشه از مدرسه فراری است و مادرش به سختی او را تا کلاس پنجم در مدرسه نگه داشته است. او در قنبرآباد محله ای در پایین شهر زندگی می کند و پاتوق همیشگی اش قهوه خانه علی خالدار است که در آنجا، هم بچه ها را می بیند، هم تلویزیون تماشا می کند و هم کتاب می خواند؛ داستان های عشقی و پلیسی.
در واقع جریان‌های ادبی پس از انتشار کتاب «اسماعیل»، این اثر را یکی از بهترین رمان‌های موجود درباره انقلاب اسلامی دانسته‌اند. اسماعیل نوجوانی است که درمی یابد شرایط جامعه اش متناسب با شان انسانی نیست و باید تغییر کند، بنابراین به ندای درون پاسخ می‌دهد و در پی دگرگونی است؛ در داستان «اسماعیل» شرح مبارزات یک جوان و شیفتگی او نسبت به انسانیت، آزادگی و اسلام به تصویر کشیده شده است. اتفاقات این داستان در بستر انقلاب اسلامی شکل می‌گیرد.
«خاطرات عزت شاهی» محسن کاظمی:
عزت الله مطهری (شاهی) که به عزت شاهی معروف است از آن جمله مبارزان انقلابی بوده است که شکنجه های زیادی را تحمل کرده؛ البته نشان دادن سفاکی و شقاوت ساواکی ها همه حسن این کتاب نیست. نکته مهمی که در این کتاب وجود دارد و در خلال خاطره ها به چشم می‌خورد، اطلاعات دقیقی است که از سازمان‌های مبارز قبل از انقلاب داده می‌شود. ارتباط عزت شاهی با سازمان‌های مبارز به‌ویژه سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و حشر و نشر او با طیف‌های مختلفی از مبارزان مخصوصا در دوره زندان موجب شده است تا اطلاعات ناب و دسته اولی در کتاب دیده شود. در حقیقت ویژگی کتاب خاطرات عزت شاهی این است که با روایتی خاطره‌گونه و در بستر اتفاقاتی جذاب این اطلاعات را ارئه می‌کند.
عزت شاهی در خاطرات خود پرده از منش و روحیه به اصطلاح مبارزان مارکسیست کنار می‌زند و با نشان دادن افرادی مثل وحید افراخته که با دو ساعت شکنجه همه چیز را لو داده است، مبارزان راستینی که انقلاب را به ثمر نشاندند، معرفی می‌کند.
البته نکته قابل توجه درباره این کتاب، صحبت های مقام معظم رهبری است؛ چرا که ایشان کتاب «خاطرات عزت شاهی» را به شهر تشبیه کرده‌اند که اکنون از زیر آوار بیرون آمده و مردم متوجه شوند که در این جا هم شهری بوده»؛ همچنین نکته دیگری که رهبر انقلاب اسلامی به آن اشاره داشته اند، رویکرد صادقانه آقای عزت شاهی در بیان خاطراتش بوده است.
«قیدار» رضا امیرخانی:
قیدار شخصی است بسیار ثروتمند، لوتی مسلک و البته بسیار بسیار جوانمرد که سفره برکتش همیشه و همه جا برای فقیر و غنی پهن است و دوست صمیمی جهان پهلوان غلامرضا تختی است که البته در داستان دیگر تختی وجود ندارد و به رحمت خدا رفته است. قیدار دارای یک گاراژ بسیار بزرگ است با چندین کامیون و اتوبوس و تاکسی به اسم گاراژ قیدار و اکثر شخصیت های داستان نیز همین راننده های گاراژ هستند که اصلی ترینشان صفدر، ناصر اگزوز، هاشم شامورتی باز، نعمت هجده چرخ، شلتون، فری ینگه، پارکابی و... که همه از اطرافیان نزدیگ قیدار هستند. رقیب اصلی یا همان دشمن قیدار نیز فردی است به نام شاهرخ که شاه دوست و غرب زده و متجدد است که او هم گاراژی دارد که قیدار و اطرافیانش به آن می گویند گاراژ قرتی ها یا همان شاهرخ قرتی.؛ البته قیدار در این قصه نیز از مریدان و ارادتمندان سید گلپا یا همان آیت الله گلپایگانی است.
فضای تاریخی کتاب تقریبا مانند رمان منِ او است و حتی علی فتاح هم که حالا در سنین پیری است و کوره آجرپزی پدر بزرگش را اداره می کند در این رمان یکی از دوستان قیدار است که دو سه باری در داستان حضور می یابد. کتاب از 9 فصل تشکیل می شود که اسامی فصل ها نیز جالب است همه به اسامی ماشین های آن دوران است.
داستان با یک سفر شروع می شود که در واقع ماه عسل قیدار و همسرش شهلا جان است و آن ها در این سفر با یک مرسدس کوپه ی کروک آلبالویی متالیک راهی اصفهان به زیارت مزار پدر شهلا می روند برای گرفتن اجازه ازدواج اما هیچوقت به اصفهان نمی رسند و در راه با کامیونی تصادف می کنند که شهلا نابینا می شود و قیدار یک پایش برای همیشه لنگ می شود و از قضا کامیون مال گاراژ خود قیدار است و راننده ی معتادش به اسم نعش و از اینجا به بعد اوضاع و احوال قیدار بهم می ریزد و او دیگر آدم قبل نیست مدتی خودش را در اتاق گاراژ حبس می کند.
«فصل کبوتر» حسین فتاحی:
موضوع این رمان درباره جوانی است که زندگی عادی داشته و در پی آشنایی با دانشجویی وارد مبارزه علیه رژیم شاه می‌شود. حوادثی برای این جوان رقم می خورد تا شکل نهای اثر کامل شود. وقایعی که در این رمان اتفاق می افتد در واقع همان مبارزاتی بوده که توسط جوان ها و مبارزان در پیش از انقلاب علیه حکومت پهلوی صورت می گرفت. در واقع این اثر به گروه های مبارزی که قبل از انقلاب با انواع روشها علیه شاه مبارزه می کردند اشاره می کند. به عبارت دیگر «فصل کبوتر» روایت روزهای پیش از انقلاب است، روزهایی متلاطم و پرحادثه، روزهایی که مردمان زیادی را با خود به خیابان‌ها کشاند و سرنوشت‌شان را تغییر داد. این رمان در زمره رمان های انقلاب است و موقعیت انقلاب اسلامی را در متن خود جای داده است.
ماجراهای این رمان داستان یک کارگر کارگاه مبل‌سازی است، کارگری که سال هاست در این شغل مشغول به کار است و تجربه و مهارت کافی دارد، اتفاقا، از طرف صاحب‌کار کارگاه با پیشنهاد کاری خوبی هم مواجه می‌شود و تلاش می‌کند تا با کار بیشتر، شرایط اقتصادی خود را اصلاح کند تا بتواند خانواده‌ی دختری را که به او علاقه‌مند است، راضی به وصلت کند.
وقایع رمان«فصل کبوتر» در حساس‌ترین برهه تاریخ کشور اتفاق می‌افتد، در روزهای پیش از انقلاب، حجت، همان پسر مبل‌ساز، که پدرش را در یک سانحه تصادف از دست داده، درگیر مبارزات انقلابی می‌شود، از قضا، کسی هم که پدر او را در تصادف رانندگی به مرگ کشانده، فردی امریکایی بوده که بعد از این حادثه به امریکا فرستاده شده تا بر اساس قانون کاپیتولاسیون، در کشورش محاکمه شود، و این مسئله، حجت و مادرش را خیلی اذیت می‌کند و مدام در ذهن‌شان خواستار محاکمه قاتل پدرشان هستند. در ادامه، همه چیز با آشنایی حجت و احد، تغییر می‌کند، احد، پسری است جوان در همسایگی خانه حجت که پس از آشنایی با او، در واقع چشم و گوش حجت را باز می‌کند و به او می‌فهماند که نگاهی دقیقتر به جامعه و اطرافش داشته باشد و سعی کند با شناختی نسبی از مردم و جامعه‌اش، فردی مفید باشد. اما این حساسیت، حجت را وارد وادی سیاست می‌کند.
«قلب تپنده» منصور انوری:
شروع داستان رمان از زمان دفاع مقدس است ولی با فلاش بک‌هایی به سال‌های قبل از انقلاب می‌رسد و به طور خلاصه موضوع آن به خانم دکتری اشاره دارد که شوهرش شکنجه گر است و این خانم نیاز به تعویض قلب پیدا می‌کند و قلب یک آزاده ایرانی که به شهادت رسیده را به وی پیوند می‌زنند و شخصیت خانم دکتر و شوهرش بعد از فروپاشی عراق در حال فرار به لندن هستند که هواپیمای آنان در بین کوه‌ها سقوط می‌کند و خانم دکتر به طور معجزه آسایی نجات می‌یابد.
«قلب تپنده» بر اساس مستنداتی در 540 صفحه به نوشته شده است.
«مردگان باغ سبز» محمدرضا بایرامی:
این کتاب به وقایع غم‌انگیز حمله نیروهای محمدرضا پهلوی به فرقه دموکرات آذربایجان طی سال های 1945 و 1946 می‌پردازد. داستان این کتاب در مقطع اعلام استقلال منطقه آذربایجان در این برهه زمانی باز می‌گردد. در این مقطع و مدتی پس از اعلام استقلال، دولت شوروی به دلیل درگیری در جنگ جهانی دوم مجبور به خروج بخشی از نیروهای ارتش سرخ از ایران می‌شود و در این حین بسیاری از اعضای فرقه دموکرات که احساس خطر کرده بودند هم برای نجات جان خود به سمت مرزهای شوروی رفتند که یکی از آنها بالاش قهرمان داستان کتاب حاضر و مدیر رادیوی جمهوری بود که همراه با پسرش به شوروی پناه بردند. اما مرزها به مدت یک هفته بسته شده بود و اجازه عبور و مرور داده نمی‌شود. بالاش در نهایت می‌میرد ولی پسرش به طور معجزه آسایی زنده مانده، به زندگی در میان کشاورزان ادامه می دهد، بی آنکه حتی چیزی راجع به پدر و مادر خود بداند.
در واقع این رمان داستان خبرنگاری به نام بالاش را تعریف می کند که ابتدا در بازار تبریز دوره گرد بوده و در عین حال شعر هم می سروده که با شاعر مشهوری آشنا می شود و به رادیو راه پیدا می کند و در روزنامه هم به کار خبرنگاری مشغول می شود .«مردگان باغ سبز» مربوط به وقایع خودمختاری آذربایجان در دوره محمد رضا پهلوی و مبارزه بین قشون شاه و حزب توده را برسر مسئله آذربایجان و انتخابات دوره پانزدهم مجلس است.
«سیاه چمن» امیرحسین فردی:
این اثر ماجرای روستایی با همین نام را است که مردم آن مورد ظلم "خان" قرار گرفته و برای نجات خود و البته در جریان انقلاب دست به اقداماتی می زنند که داستان را جذاب و خواندنی می کند.
زمان وقوع حوادث در این داستان به بهار سال 1358 برمی‌گردد. مرحوم فردی داستانش را با لحنی روان و به شیوه خطی روایت می‌کند و بدون کمک گرفتن از بازی‌های فرمی و یا ساختار پیچیده، اجازه می‌دهد که داستان با فراز و فرودهای واقعی و ماجراهای به یادماندنی‌اش، مخاطب را با خود همراه و همدل کند.
ماجرای «سیاه‌چمن» در یکی از روستاهای جنوب کهنوج روی می‌دهد؛ به دستور ارباب روستا، سیف الله خان، بردن گله‌ها به سیاه‌چمن ممنوع شده و گوسفندان خانواده خیرمحمد به این خاطر یکی یکی تلف می‌شوند. این ماجرا درگیری‌هایی را میان پسران خیرمحمد و سیف الله خان به‌وجود می‌آورد. فردی در روایت قصه «سیاه‌چمن»، به جزئیات زندگی این روستاییان بی‌اهمیت نیست و پرداختن به موضوعی حساس و انقلابی، او را از توصیف طبیعت و جلوه‌های زیبای آن غافل نمی‌کند. اما «سیاه‌چمن» تنها انقلاب آدم‌ها نیست، انقلاب دره‌ها و کوه‌هایی است که صدای پای گله‌های مردمان روستا را انتظار می‌کشیدند و سیستم ناعادلانه و ستمگرانه ارباب و رعیتی، هوای پاکشان را آلوده کرده بود.
«آشیانه در مه» امیرحسین فردی:
داستان این کتاب در مورد نوجوانی سیزده ساله به نام شکور است که جوجه قرقی ای را از لانه اش می‌آورد تا بزرگ کند و در این راه کارش به دعواهایی با جمشید پسر خان میکشد. این قرقی که مونس نام دارد بارها از سوی جمشید مورد اذیت و آزار قرار می‌گیرد تا در آخرین بار شکور و مادرش شبانه او را به همان جایی برمیگردانند که به دنیا آمده است
در حقیقت این رمان یک داستان بلند روستایی است که پیام اصلی نویسنده در آن عشق و علاقه به نیکی و خیر در برابر تنفر از ظلم، ستم و شر است. «آشیانه در مه» که رمانی ویژه نوجوانان است بیشتر طبیعت محور است و نگاه و تاکید ویژه ای بر طبیعت دارد. کتاب داستان پرنده ای وحشی است که در اثر محبت و توجهاتی که یک نوجوان به این پرنده ابراز می دارد با این نوجوان انس و الفت می گیرد و همیشه و همه جا همراه اوست تا این که در اثر حادثه ناگواری پرنده می میرد. در این کتاب شاهد ارتباط عاطفی بین انسان و حیوان هستیم. داستان اینگونه آغاز می شود که از رودخانه، تا خانه شکور راه زیادی نبود. این راه کوتاه و باریک از میان چمنزارها و درختهای بید و سپیدار می گذشت و با چند پیچ نرم و ملایم به اولین کوچه ده وصل می شد. شکور وقتی فکر می کرد می دید که همیشه این راه را دوست داشته است مخصوصا در تیرماه که هنوز چمنها چیده نشده اند و راه در میان علفهای بلند و گلهای وحشی گم می شود آن وقت او با لذت بیشتری در آن گام برمی داشته است.
«آن روزهای نامهربان» فاطمه جلالوند:
این کتاب اشاره به زنانی دارد که در متن فعالیت های مبارزاتی خود توسط ساواک دستگیر شدند و نامردمانه ترین شکنجه ها و رفتار ها را صبر کردند. این کتاب روایت استقامت های ایشان و رفتار های وحشیانه شکنجه گران ساواک در کمیته مشترک است. نویسنده در مقدمه کتاب عنوان کرده است که این کتاب در چهار فصل خوانندگان را با نقش زنان در فعالیت های سیاسی تاریخ اسلام و به تبع آن در پیروزی انقلاب اسلامی آشنا می کند.
«آن روزهای نامهربان» توسط موزه عبرت در سال 85 برای اولین بار به انتشار رسیده است و در طول این سال ها تجدید چاپ شده است. در شناسنامه کتاب آمده است که این اثر، یکی از موضوعات تدوین تاریخ مبارزات شیر زنان مسلمان است که در موزه عبرت ایران تهیه شده است. در این کتاب خاطرات خانم ها اختر رودباری، رقیه واثقی، وجیهه ملکی، شهیندخت جعفری، بتول غفاری، فاطمه حسینی، طاهره سجادی، مرضیه حدید چی، پروین سلیحی، زهرا رحیمی، منظر خیر حبیب اللهی، رضوانه میرزا دباغ و خانم حمیده نانکلی جمع آوری شده است؛ همچنین در این کتاب اسناد و تصاویر مربوط به زنان مبارز مذکور آورده شده است و لیست اسامی تمام زنان مبارزی که توسط ساواک دستگیر شده و در کمیته مشترک مورد بازجویی و شکنجه قرار گرفته اند نیز جمع آوری شده و انتشار یافته است.
در فصلی از کتاب به بررسی نقش سیاسی زن در اسلام پرداخته و لزوم حضور سیاسی زنان با استفاده از الگوهای اسلامی آورده شده است.
«شاه بی‌شین» محمدکاظم مزینانی:
این رمان درباره زندگی محمدرضا پهلوی، آخرین پادشاه پهلوی است که راوی این اثر داستانی از زاویه دوم شخص به روایت داستان می‌پردازد و از همان ابتدا یکسان‌انگاری بین مخاطب و فضای داستان ایجاد می‌شود. قصه این رمان از بیماری شاه آغاز می‌شود و سپس با نگاهی به گذشته، از کودکی تا لحظه مرگ محمدرضا را روایت می‌کند
نویسنده در این رمان تلاش کرده تا با روایت ماجراها از نگاه شاه و با این ترفند، روایت‌هایی نو و گیرا و بکر، ارائه دهد البته بخش‌هایی از رمان، کاملا شخصی است و از نگاه سوم شخص، روایت می‌شود؛ این بخش ها، در فضای خانواده‌ای شهرستانی می‌گذرد و تا اندازه‌ای روایتگر زندگی نویسنده و خانواده‌اش است. در سایر بخش‌ها، داستان، منطبق با نگاه و موقعیت روانی شاه و همسرش، جریان می‌یابد. داستان از نگاه شاه که در بستر بیماری خوابیده، جریان می‌یابد و این خود، یک موقعیت روانی می‌آفریند.
داستان «شاه بی شین» از جایی شروع می‌شود که شاه ایران در اتاق عمل، زیر تیغ جراحان، قرار دارد و از کبد و لوزالمعده نمونه‌برداری می‌شود. سرطان در ناحیه شکم پیش‌رفته و قسمت‌های زیادی را گرفته است. حالا زندگی محمدرضا پهلوی از آغاز تا آن لحظه بازگو می‌شود. از زمانی که کودک است و شاهد خروج پادشاهان قاجار از قصرهایشان و جانشین شدن پدرش، رضاشاه، و بقیه اعضای خانواده در این قصرهاست.
«مفتون و فیرزوه» سعید تشکری:
این اثر، رمانی دو جلدی است و داستان آن در حال و هوای سال‌های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در شهر مشهد می‌گذرد؛ در واقع در «مفتون و فیروزه» برای نخستین بار به شرحی داستانی فعالیت‌های گروه‌های فعال هنری در این شهر که فعالیت آنها مورد تایید مقام معظم رهبری نیز بوده، در قالب یک درام بلند پرداخته شده است.
در این رمان که برای نخستین بار کاراکتر مقام معظم رهبری به عنوان یک شخصیت داستانی و بر اساس استنادات تاریخی حضوری ویژه و قابل توجه دارد، تاریخ شکل گیری و جهت یابی جریان روشنفکر دینی در بستر هنر تئاتر در ایران روایت شده که در مقابله آشکار با هنر بی‌مغز و آوانگارد غربزده دورانش، به دنبال چیزی بیشتر از هنر برای هنر است؛ از این رو به همین خاطر مانیفست فعالیت فرهنگی «مفتون و فیروزه» را می‌توان نخستین مانیفست فرهنگی مبارزات منجر به پیروزی انقلاب و نخستین جرقه‌های پیوند میان جریان هنر و اندیشه ناب دینی در تاریخ ایران دانست که امروز تبدیل به جریانی کاملاً مستقل و ریشه‌دار شده است.
«آه با شین» محمدکاظم مزینانی:
این کتاب روایت کننده فعالیت یک مبارز انقلابی چپ با فضای فکری کمونیستی است که از دهه 20 شمسی و بدو تولد شخصیت اصلی داستان آغاز می‌شود و تا سال 90 ادامه دارد. در این رمان به نوعی به تناقضات و تفاوت‌های نسلی بین شخصیت اصلی و فرزندش اشاره شده است، این اثر در واقع قسمت دوم یک تریلوژی درباره اوضاع قبل از انقلاب است. این رمان دارای 6 فصل با عناوین «آنهایی‌ها» «سال سن» «باغ‌های بی‌سیرت»«کلت و کتلت»، «از افلاک تا کراک» و «این‌هایی‌ها؟» است.
از این تعداد کتاب تنها 4 کتاب به زبان های دیگر ترجمه شده اند
این آثار تنها بخش کوچکی از کتاب های منتشر شده با موضوع انقلاب اسلامی است؛ با این حال از میان همین کتاب ها نیز، تنها تعداد انگشت شماری شان به زبان های دیگر ترجمه شده است؛ به گونه ای که کتاب «مردگان باغ سبز» به زبان روسی، «شاه بی شین» به زبان روسی، «خاطرات عزت شاهی» به زبان عربی و «خاطرات احمد احمد» به زبان انگلیسی ترجمه شده اند و قطعا این مهم نشان می دهد که ترجمه آثار انقلاب اسلامی نیاز به همت بیشتری دارد.
ترجمه مناسب و طراحی خوب در جلب مخاطب بسیار موثر است
برخی کارشناسان این حوزه معتقدند علت اینکه آثار داستانی ایرانی، به زبانهای دیگر، کمتر ترجمه می شود، کم مخاطب بودن زبان فارسی در دنیا، صورت نگرفتن تلاش های جدی از سوی خود ما، علل سیاسی، مشکلات محتوایی و زبانی و تکراری و تقلیدی بودن آثار داستانی شبه روشنفکری ما از دلایل اصلی بی اقبالی جامعه کتابخوان غربی به ادبیات داستانی معاصر ایران است.
و البته این نکته را نیز نباید فراموش کرد که مطمئنا ترجمه مناسب و طراحی خوب کتاب نیز در جلب مخاطب غربی بسیار موثر است.
از شعار تا واقعیت!
بارها از زبان مسئولان شنیده‌ایم که یکی از راه های صدور انقلاب ترجمه آثار ایرانی به خصوص ترجمه آثار انقلاب است؛ اما همه این ها در شعار باقی می ماند و با واقعیت فاصله زیادی دارد./ نسیم
انتهای پیام