مردم از برنامه‌هاي معارفي سيما ناراضي هستند
صدای شیعه: يک طرح نظرسنجي از بينندگان رسانه ملي نشان مي‌دهد که برنامه‌هاي معارفي سيما به هيچ وجه نتوانسته رضايت مخاطبان را به خود جلب کند و بر دانش ديني آنها بيفزايد تا آنجا که تا لحظه تنظيم گزارش 54 درصد از رأي‌دهندگان بر اين عقيده بودند که ابهامات ديني آنها با ديدن برنامه‌هاي معارفي سيما برطرف نشده است و 38 درصد نيز گفته‌اند که از تماشاي برنامه‌هاي معارفي سيما دچار بي‌حوصلگي و کسالت مي‌شوند، اين در حالي است که به تازگي مراجع تقليد در توصيه‌اي به محمد سرافراز معرفي معارف اهل بيت(ع) را وظيفه اصلي صداوسيما عنوان کردند.
به گزارش «جوان» براساس نتايج يک طرح نظرسنجي تحت عنوان «بررسي نقش برنامه‌هاي معارفي سيما در باورهاي ديني مردم» به نظر مي‌رسد کيفيت برنامه‌هاي معارفي سيما به هيچ وجه باب‌طبع مخاطبان رسانه ملي نبوده است، اين نظرسنجي که از طريق ايميل‌هاي گروهي ارسال شده، کماکان در جريان بوده و تا لحظه تنظيم اين گزارش 80 شرکت‌کننده مرد و 35 شرکت‌کننده زن در آن نظر خود را ثبت کرده‌اند، حدود 72 درصد از رأي‌دهندگان بر اين باور بوده‌اند که پخش فيلم‌ها و سريال‌هاي با مضمون ديني بهتر از مصاحبه‌ها و بحث‌هاي کارشناسي و گفت‌وگوي مناسبتي است.
بيشتر شرکت‌کنندگان در اين نظرسنجي بين سنين 30 تا 39 سال هستند و از نظر سطح سواد تحصيلي 9درصد از آنها دکترا، 44 درصد کارشناسي ارشد، 37 درصد کارشناسي، 6درصد فوق‌ديپلم و 4 درصد نيز ديپلم هستند.
رده سني شرکت‌کنندگان نشان مي‌دهد که بيشترين شمار رأي‌دهندگان در اين نظرسنجي جمعيت جوان هستند؛ جمعيتي که نسبت به کسب تجارب جديد ديني ابراز علاقه کرده‌اند، با اين حال از نتايج اين نظرسنجي پيداست رسانه ملي نتوانسته به اين نياز معارفي اين جمعيت جوان پاسخ بگويد. اين در حالي است که به تازگي در سفر «محمد سرافراز» به قم، مراجع تقليد، اهميت معرفي معارف اهل بيت(ع) را به رئيس اين سازمان تأکيد کرده بودند؛ در موردي آيت‌الله صافي‌گلپايگاني ضمن اشاره به مسئوليت بزرگ صداوسيما به سرافراز گفته بود: «صداوسيما يکي از نهادهاي مهم مملکتي است که با نهادهاي ديگر کاملاً تفاوت دارد. مسئوليت بسيار بزرگ و سنگيني بر دوش شما نهاده شده است که مهم‌ترين آنها هدايت و ارشاد مردم است.
صداوسيما يک مدرسه بزرگ علمي و فکري است که با افکار و اعتقادات مردم در ارتباط مستقيم است، لذا بايد مدرسين اين مدرسه، انسان‌هاي آگاه، متعهد و عالم باشند.»
آيت‌الله صافي خطاب به رئيس صداوسيما خاطرنشان کرده بود: «اگر امروز دشمنان اسلام به خصوص گروه خطرناک و تروريستي داعش، چهره رحماني اسلام را خشن معرفي مي‌کنند، بايد در مقابل، بتوانيم حقيقت اسلام و معارف نوراني قرآن را به دنيا ارائه دهيم. وظيفه بزرگ شما، تبليغ مباني بلند تشيع و معارف والاي اهل بيت عليهم‌السلام است.
تعظيم شعائر ديني به معناي واقعي کلمه از اهداف اوليه صداوسيما مي‌باشد که بايد در همه برنامه‌ها ملاحظه شود.»
مراجع عظام در اين ديدار از سرافراز خواسته بودند که صداوسيما از نشر مطالب ضعيف و سست که موجب رنجش خاطر مردم با ايمان مي‌شود جلوگيري کند؛ حرمت ايام مقدس حفظ شده و براي جذب هرچه بيشتر همه انسان‌هاي حقيقت‌جو در جوامع بشري، تشريح اسرار خلقت و رموز پيدايش جهان بر مبناي آموزه‌هاي قرآن کريم در برنامه‌ريزي‌هاي ديني رسانه ملي به ويژه در برنامه‌هاي تفسيري قرآن گنجانده شود.
حالا تا لحظه تنظيم اين گزارش از ميان گزينه‌هاي کاملاً موافق، موافق، مخالف و کاملاً مخالف، بيشترين تعداد يعني 57 درصد از رأي‌دهندگان بر اين باور بوده‌اند که برنامه‌هاي معارفي سيما نتوانسته باور ديني آنها را تقويت کند؛ همچنين از نظر 70 درصد از رأي‌دهندگان اخبار معارفي سيما داراي صحت و جذابيت بالايي نيست؛ 61 درصد از افراد شرکت‌کننده در اين نظرسنجي نيز بر اين باور بوده‌اند که برنامه‌هاي معارفي سيما در آشنايي آنها با آداب و رسوم ديني تأثيري نداشته است.
جوانان، مشتاق کسب تجارب تازه ديني
نتايج اين نظرسنجي همچنين نشان مي‌دهد که جمعيت رأي‌دهنده در اين طرح نظرسنجي که بيشتر آنها جوان هستند از تجربه‌هاي ديني تازه به خوبي استقبال مي‌کنند؛ چه بسا 88 درصد از رأي‌دهندگان اعلام کرده‌اند که موافق کسب چنين تجارب تازه ديني هستند با اين حال به نظر مي‌رسد که رسانه ملي نتوانسته است از اين ظرفيت به درستي استفاده کند.
در اين بين شبکه قرآن و معارف سيما که مهم‌ترين نقش را در معرفي معارف ديني به مخاطبان رسانه ملي و افزايش ايمان و اعتقاد ديني آنها دارد نتوانسته در اين طرح نظرسنجي حمايت رأي‌دهندگان را با خود به همراه داشته باشد. چيزي حدود 65 درصد از رأي‌دهندگان در اين نظرسنجي اعلام کرده‌اند که شبکه قرآن و معارف سيما در يادگيري معارف ديني در بين جوانان مؤثر نبوده است. ضمن آنکه 82 درصد نيز اعلام کرده‌اند اخبار معارفي را از طريق شبکه قرآن و معارف سيما دنبال نمي‌کنند.
بيشتر رأي‌دهندگان در اين نظرسنجي بر اين باور بوده‌اند که بهتر است مدت پخش برنامه‌هاي معارفي افزايش پيدا کند اما در عين حال بيشتر جمعيت رأي‌دهندگان اعلام کرده‌اند که از طريق شبکه‌هاي سيما اطلاعات زيادي درباره فلسفه و ارزش زيارت کسب نکرده‌اند. 79 درصد از شرکت‌کنندگان در اين نظرسنجي نيز گفته‌اند که ديدن برنامه‌هاي شبکه قرآن و معارف سيما را به ساير شبکه‌ها ترجيح نمي‌دهند.
ظاهراً به همان نسبت که نظر مساعد رأي‌دهندگان به نفع پخش فيلم و سريال ديني به جاي برنامه‌هاي گفت‌و‌گو محور ديني و معارفي است به همان نسبت رأي‌دهندگان مخالف برنامه‌هاي گفت‌و‌گو محور هستند چنانکه بيشترين تعداد شرکت‌کنندگان در نظرسنجي گفته‌اند که به همراه خانواده‌شان از برنامه‌هاي گفت‌وگوي چالشي ديني شبکه قرآن و معارف سيما استفاده نمي‌کنند. 56 درصد رأي‌دهندگان از عارض شدن بي‌حوصلگي و کسالت هنگام تماشاي برنامه‌هاي معارفي سيما گفته‌اند و 59 درصد نيز بر اين باور بوده‌اند که ديدن برنامه‌هاي شبکه قرآن و معارف سيما باعث نشده تا به مسلمان بودن خود افتخار کنند.
نتيجه اين نظرسنجي نشان مي‌دهد که بيشتر شرکت‌کنندگان در کل از عملکرد شبکه قرآن و معارف سيما در آموزش‌هاي ديني و معارفي راضي نيستند. تا لحظه تنظيم گزارش اين جمعيت ناراضي را 66 درصد از رأي‌دهندگان تشکيل مي‌دهند که معتقد هستند آداب ديني از طريق فيلم‌ها و برنامه‌هاي کارشناسي اين شبکه به خوبي منتقل نشده است و شبکه قرآن و معارف نتوانسته در ايجاد حال و هواي وفاق ديني و همدلي ملي موفق عمل کند. اين جمعيت ناراضي معتقد هستند که تبليغات براي فرهنگ ديني در سطح شبکه قرآن و معارف سيما مناسب نيست.
سياستگذاري توليد برنامه‌هاي معارفي بايد تغيير کند
مهم‌ترين سؤال در اين طرح نظرسنجي از شرکت‌کنندگاني که مي‌توان آنها را يک جامعه آماري کوچک به نمايندگي از جامعه مخاطبان رسانه ملي در نظر گرفت مربوط به بازنگري در توليد و پخش برنامه‌هاي معارفي سيما است که چيزي حدود 93 درصد از جمعيت شرکت‌کننده در آن قائل و معتقد به لزوم بازنگري و سياستگذاري جديد در خصوص توليد و پخش برنامه‌هاي معارفي سيما بوده‌اند. آماري پراهميت که نشان مي‌دهد سرافراز بايد به شکلي جدي به فکر ايجاد تغيير و تحول در حوزه توليد برنامه‌هاي معارفي سيما باشد.
در اين نظرسنجي البته مي‌توان به رگه‌هايي از رضايتمندي مخاطبان از عملکرد رسانه ملي نيز اشاره کرد؛ آنجا که بيشتر شرکت‌کنندگان اين نظرسنجي سطح اطلاعات و سواد ديني مجريان معارفي شبکه‌هاي سيما را مناسب ارزيابي يا اعلام کرده‌اند که براي جوانان برنامه معارفي شبکه‌هاي ماهواره‌اي از برنامه‌هاي شبکه‌هاي صداوسيما به خصوص شبکه قرآن جذاب‌تر نيست. با اين حال ساير نتايج نشان مي‌دهد که در اين روزهاي حساس که موج سکولاريسم جوامع مختلف بشري را نشانه گرفته است، صداوسيما نتوانسته در حوزه برنامه‌هاي معارفي چندان موفق عمل کند.
براساس اين گزارش طرح نظرسنجي «بررسي نقش برنامه‌هاي معارفي سيما در باورهاي ديني مردم» از سوي نهادي تحت عنوان مؤسسه فرهنگي «حرکت سبز علوي» در حال انجام است. اين مؤسسه پيشتر در مواردي سابقه همکاري با صداوسيما را داشته است از جمله چندي پيش جشنواره عکس ملي سايه پدر و مهر مادر با همکاري مشترک اين مؤسسه و صداوسيما و نيز بسيج زنان کشور برگزار شده بود. از اين‌رو به نظر مي‌رسد که اين طرح، بخشي از فعاليت‌هاي جديد سرافراز در رسانه ملي باشد.
تأکيد مراجع عظام به سرافراز در کنار شرايط و فضاي ديني دهکده جهاني، بحث افزايش گيرايي برنامه‌هاي معارفي و ايجاد رغبت تماشاي آنها در بيننده را در اولويت قرار مي‌دهد؛ احتمالاً نظرسنجي اخير نيز در همين راستا طراحي شده تا قدم‌هاي به اشتباه برداشته شده در حوزه توليد برنامه‌هاي معارفي و نارضايتي در پي آن را اصلاح کند؛ قدومي که بايد آنها را به فال‌نيک گرفت./ روزنامه جوان
انتهای پیام