رسول‌الله بدون اجازه وارد اين خانه نمي‌شد
صدای شیعه: اين خانه روز و شب محل نزول و عروج فرشتگان الهي بود. پيامبر (ص) آن قدر به اين خانه احترام مي‌گذاشت که بدون اجازه وارد آن نمي‌شد، هر صبح و شام به آنجا مي‌رفت و پس از کوبيدن در آن، با صداي بلند بر اهلش سلام مي‌داد.
هنگام خارج شدن از شهر، آخرين نقطه توقفش درمدينه بود وپس از مراجعت، اول به سراغ همان خانه مي‌رفت. آن خانه، خانه فاطمه (س) بود که اين نوشتار کوتاه به وصف آن خواهد پرداخت.
** موقعيت جغرافيايي
اين خانه در طرف شرق مسجد النبي (ص)، هم رديف ديگر حجره‌هاي رسول الله (ص) و در وسط آن‌ها قرار داشت. به گفته نويسنده مدينه‌شناسي با توجه به ديگر گفته‌هاي ثبت شده، مسلم است که خانه فاطمه (س) بين مربع قبر و ستون تهجد بوده است. مردي به عبدالله بن عمر گفت درباره علي بن ابي طالب (ع) برايم سخن بگو و عبدالله گفت: اگر مي‌خواهي بداني که مقام و منزلت علي (ع) نزد پيامبر خدا (ص) چه اندازه بود، پس نظر کن به خانه‌اش نسبت به خانه‌هاي پيامبر (ص).
عبدالله سپس با دست خود به خانه علي و فاطمه (ع) اشاره کرد و گفت: اين خانه اوست که در وسط خانه‌هاي پيامبر خدا (ص) قرار گرفته است. طول خانه فاطمه (س) از طرف جنوب 5/14، از طرف شمال 14 متر و از طرف شرق و غرب 5/7 متر بوده است.
** اهدايي خدا و رسول (ص)
پيامبر بزرگوار (ص) از همان ابتداي ورود به مدينه در فکر احداث چنين حجره‌اي براي حضرت فاطمه (س) بود. بدين جهت زماني که حجره‌هايي را در طرف شرق مسجد براي همسران خود احداث کرد، براي فاطمه (س) اين حجره را ساخت.ام سلمه در روايتي که درباره عروسي حضرت فاطمه (س) است، مي‌گويد: پيامبر (ص) دختر خود، فاطمه و همچنين علي (ع) را پيش خود خواند و دست علي را در دست راست و دست فاطمه را در دست چپ گرفت و به سينه خود گذارد و ميان دو چشم آن دو را بوسه زد.
ام سلمه مي‌گويد: آن‌گاه پيامبر (ص) به علي (ع) فرمود، علي جان! خوب همسري داري و به فاطمه عليها السلام فرمود‌اي فاطمه! تو هم خوب همسري داري. سپس از جاي برخاسته و پيشاپيش آن دو راه افتاد تا اينکه آن دو را به خانه‌اي که از پيش براي آن‌ها ساخته بود، وارد کرد.
** راهي به بيرون جز از مسجد نداشت
از ديگر ويژگي‌هاي اين خانه اين بود که هيچ گونه راهي به بيرون به غير از راه مسجد نداشت. بدون شک در اين کار عنايتي بود. شايد راز اين عمل براي مسلمانان آشکار نشده است. سيد محمد باقر نجفي مي‌نويسد: همگي مورخان اذعان دارند که خانه علي (ع) در ديگري جز آنچه که به سوي مسجد باز مي‌شد، نداشت.
** خانه رفيع و پر نور
از ديگر ويژگي‌هاي اين خانه اين است که همانند ديگر مساجد و خانه‌هاي پيامبران، از نورانيت و جلال و شکوه خاصي برخوردار و از خانه‌هايي بود که قرآن مجيد درباره آن‌ها فرمود: در خانه‌هايي که خدا رخصت داده که [قدر و منزلت] آن‌ها رفعت يابد و نامش در آن‌ها ياد شود.
در روايتي که در ذيل آيه فوق آمده است، انس از بريده نقل مي‌کند: هنگامي که پيامبر (ص) اين آيه را تلاوت مي‌کرد، مردي از جاي برخاست و گفت مقصود از اين خانه‌ها کدام خانه هاست؟ پيامبر فرمود: خانه‌هاي پيامبران. ابوبکر در حالي که با دست خود به خانه علي و فاطمه (ع) اشاره مي‌کرد، گفت: آيا اين خانه از جمله آن خانه هاست که حضرت فرمود آري. بلکه افضل از همه آن‌ها است.
** محل نماز و عبادت پيامبر (ص)
خانه فاطمه زهرا (س) استراحت‌گاه موقت پيامبر (ص) هنگام ديدار از يگانه گوهرش بوده، جاي جاي اين خانه قدمگاه، محل نشستن، محل نماز و عبادت و سجده‌گاه وجود مقدس نبي اکرم (ص) بود. حضرت علي (ع) فرمود: روزي پيامبر (ص) به ديدار ما آمد، ما نيز حريره‌اي (غذايي که با آرد و شير يا روغن مي‌پزند) برايش آماده کرديم و‌ام ايمن هم ظرفي از ماست، کره و مقداري خرما به ما هديه کرد. پيامبر (ص) از جاي برخاست، وضو ساخت، به سوي قبله ايستاد و مدتي دعا کرد. آن‌گاه با چشماني پر از اشک، سر به سجده گذارد.
** زادگاه امام حسن و امام حسين (ع)
ترديدي نيست که زادگاه امام حسن، امام حسين، زينب کبري و‌ام کلثوم عليهم السلام در اين خانه است اما نسبت به ساير امامان (ع) بعيد به نظر مي‌رسد که زادگاه‌شان در خانه حضرت فاطمه (س) بوده باشد. زيرا در زمان عبدالملک بن مروان که حسن بن حسن (ع) در آنجا سکونت داشت، او را از خانه حضرت زهرا (س) بيرون کردند و خانه را به بهانه توسعه مسجد پيامبر (ص) ويران کردند.
همچنين بعيد است که امام زين العابدين (ع) نيز در آنجا ديده به جهان گشوده باشد. زيرا آن حضرت در سال 38 هجري قمري به دنيا آمد و پدرش امام حسين (ع) در آن سال همراه حضرت علي (ع) در کوفه بود. بنابراين به نظر مي‌رسد که امام سجاد (ع) در کوفه به دنيا آمده باشد اما چنين سخني را کسي نگفته است.
بنابراين احتمال‌ها که حضرت امام سجاد (ع) در سال (34، 35 يا 36 هجري قمري) به دنيا آمده باشد، مي‌توان گفت حضرت در مدينه به دنيا آمده اما باز هم بعيد است که در خانه حضرت فاطمه (س) بوده باشد. زيرا امام حسين (ع) در آن وقت در خانه حضرت فاطمه (س) زندگي نمي‌کرد.
** محل رفت و آمد فرشتگان
امام باقر (ع) فرمود: خانه علي و فاطمه (ع) بخشي از حجره پيامبر (ص) است و سقف آن خانه، عرش پروردگار مي‌باشد. محل فرود وحي و رفت و آمد فرشتگاني است که هر صبح و شام و هر ساعت و لحظه، با آوردن پيام در حال آمد و شد هستند. آنجا خانه‌اي است که هرگز رفت و آمد فرشتگان در آن، پاياني ندارد. گروهي فرود مي‌آيند و گروه ديگر بالا مي‌روند. بسياري از آيات الهي به وسيله امين وحي در همين خانه بر پيامبر (ص) نازل گشت. جريان حديث کسا و آمدن جبرئيل نيز در همين خانه بود.
** سلام پيامبر (ص) بر اهل خانه
پس از آنکه آيه «وامر اهلک بالصلاة واصطبر عليها» بر پيامبر (ص) نازل شد، آن حضرت بنا به روايتي 40 روز، شش ماه، هشت ماه و يا 9 ماه در هر صبح و شام به سوي خانه حضرت فاطمه مي‌رفت و دستگيره در خانه را مي‌گرفت و پس از سلام بر اهل آن خانه، به دستور آيه عمل مي‌نمود و مي‌فرمود «الصلاة يرحمکم الله» و سپس اين آيه را تلاوت مي‌فرمود «انما يريد الله ليذهب عنکم الرجس اهل البيت و يطهرکم تطهيرا»
** بسته شدن در خانه‌ها جز در خانه حضرت فاطمه (س)
ياران رسول خدا آن‌گاه که مي‌بينند در خانه علي و فاطمه (ع) به مسجد باز مي‌شود، هر يک از خانه خود دري به مسجد باز مي‌کنند. ديري نگذشت که فرمان رسول خدا (ص) آمد که تمام در‌ها بجز در خانه علي (ع) بايد بسته شود و موج اعتراض بالا گرفت اما پيامبر (ص) قاطعانه بر موضوع پافشاري کرد و تمام در‌ها، حتي پنجره‌ها را، جز در خانه علي (ع) بست.
زيد بن ارقم مي‌گويد: برخي از ياران از حضرت خواستند که اجازه دهد، در‌ها همچنان باز بماند. پيامبر (ص) از جاي برخاست و پس از حمد و ثناي الهي فرمود «به من دستور داده شد که تمام در‌ها، جز در خانه علي را ببندم. حال مي‌بينم که برخي از شما سخن گفته‌ايد اما اين را بدانيد که سوگند به خدا! اين من نبودم که در خانه‌اي را بسته يا باز کرده باشم، بلکه دستوري بود که من از آن پيروي کردم.
** احترام ويژه امامان
گرچه در زمان معصومين (ع) به ويژه از اواخر زمان امام سجاد (ع) به بعد، خانه حضرت فاطمه (س) را به بهانه توسعه مسجد ويران کردند، اما جايگاه خانه معلوم و مشخص بود و مردم بدون هيچ تقيه‌اي، نسبت به خانه حضرت فاطمه (س) احترام ويژه‌اي قائل بودند. امام جواد (ع) هر روز مقارن اذان ظهر، نخست به زيارت رسول الله (ص) مي‌رفت، سپس به طرف خانه حضرت فاطمه (س) مي‌رفت و کفش‌هاي خود را بيرون مي‌آورد و وارد خانه حضرت فاطمه مي‌شدت و در آنجا نماز مي‌گذارد.
** نگاهي ديگر
نگاه ديگري که به اين خانه مي‌افکنيم، حيرتمان بيشتر مي‌شود. چرا که در اين خانه هرگز از زخارف دنيا و تجمل گرايي چيزي يافت نمي‌شود، خانه‌اي بسيار ساده، نه فرش قابل ذکري دارد و نه وسائل گران قيمت. نبايد تصور کرد که حضرت علي (ع) فقير و تهي دست بود. چون آورده‌اند که آن حضرت از دسترنج خود هزار بنده را آزاد کرد. بلکه اين خانواده نمي‌خواستند غير از زندگي زاهدانه راه ديگري را در پيش گيرند، بدين جهت آنچه داشتند يا وقف فقرا و تهيدستان مي‌کردند يا به ديگران مي‌دادند و خود در نهايت ساده زيستي زندگي مي‌کردند.
** وسائل خانه حضرت زهرا (س)
در اين خانه علاوه بر چوبي که حضرت علي (ع) به دو طرف اطاق جهت آويزان کردن لباس نصب کرده بود، يک پوست گوسفند که در کف اطاق انداخته، يک بالش که داخلش را از ليف خرما پر کرده بود، چيز ديگري جز جهيزيه حضرت فاطمه (س) نبود و ريز آن به قرار زير است:
يک قواره پيراهن، يک عدد روسري بزرگ، يک حوله سياه خيبري، يک تخت خواب که با برگ درخت خرما بافته شده بود، دو عدد تشک کتاني از کتان‌هاي مصر که در درون يکي از آن‌ها ليف خرما و ديگري از پشم گوسفند پر شده بود، چهار عدد بالش از پوست ميش مکه، يک تخته پرده پشمي، يک قطعه حصير و يک عدد دستاس.
همچنين در اين خانه يک طشت مسي براي شستن لباس، يک عدد مشک چرمي براي آبکشي، يک باديه بزرگ براي دوشيدن شير، يک ظرف چرمي براي آب، يک آفتابه گلي لعابي شده، يک سبوي گلي سبز، دو عدد کوزه سفالين، يک قطعه پوست چرمي براي فرش و يک چادر از پارچه‌هاي بافت قطر وجود داشت.
** سرنوشت خانه فاطمه (س)
متاسفانه، اين خانه و ساکنانش پس از رحلت پيامبر اسلام (ص) مورد بي‌مهري امت قرار گرفت و دست خوش حوادث ناگواري شد.
خانه‌اي که در و ديوارش بوي رسول الله (ص) از آن به مشام مي‌رسيد و زمين و محرابش يادآور سجده‌هاي طولاني يگانه يادگار پيامبر خدا (ص) بود، نه تنها فقط در آن خانه را بستند و بر خلاف سفارش آن حضرت مردم را از فيض برکات آن خانه و اهلش محروم ساختند، بلکه مورد هجوم عده‌اي کينه توز و فرصت طلب قرار گرفت و سرانجام در زمان عبد الملک بن مروان، به بهانه توسعه مسجد، ساکنان آن را بيرون کردند و خانه را ويران ساختند.
در ادامه تصاويري از درب خانه حضرت زهراي اطهر( سلامه الله عليها) مي آيد:
انتهای پیام