زنگ خطر به صدا در آمده، شنیده میشود؟
صدای شیعه: حجتالاسلام محمد حسین شریفینیا، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به علل و چرایی افزایش رذایل اخلاقی جامعه و اینکه با جامعه آرمانی قرآنی چقدر فاصله داریم، گفت: بیتردید وقتی ما به وضعیت عمومی جامعه نگاه میکنیم، مشاهده میکنیم که جامعه ما از فضایل اخلاقی بسیاری فاصله گرفته و رذایل اخلاقی در آن ریشه دوانده است.
وی ادامه داد: یکی از اهداف مهم انقلاب اسلامی در کنار تمام پیشرفتهای اقتصادی و سیاسی تشکیل جامعهای اخلاقی بود و یکی از اهداف بنیانگذاران انقلاب و شعارهای انقلاب هم همین بود که ما میخواهیم جامعهای نمونه مبتنی بر اخلاق و معنویت درست کنیم تا الگویی برای همه انسانها باشد.
حجتالاسلام شریفینیا با اشاره به رذایل اخلاقی که در جامعه افزایش پیدا کرده است، بیان کرد: امروز در جامعه مشاهده میکنیم، دروغگویی افزایش پیدا کرده است و تندخویی و پرخاشگری بهطور شدیدی در سطح جامعه شایع شده است، کینهجویی و انتقامگیری جامعه را اذیت میکند و خیانت به همدیگر گسترش پیدا کرده است، قانونگریزی، بیانضباطی، رشوهخواری، تهمتزنی، بد زبانی از دیگر اعمالی است که در جامعه ما قبحش هم از بین رفته است.
این استاد حوزه با تاکید بر اینکه جامعه در شرایط بسیار حساس و شکنندهای قرار گرفته که رذایل اخلاقی در آن ریشه دوانده، گفت: کسی که در جامعه دروغ میگوید دیگر دچار عذاب وجدان نمیشود و کسی که به دیگران تهمت میزند با آرامش تمام این کار را انجام میدهد و حتی در مواقعی هم احساس میکند اینکار چون در جهت اهداف خاص خودش است میتواند منشا ثواب هم باشد و اینها نشان میدهد که جامعه ما در بحث فضائل اخلاقی دچار آسیب شده است.
وی برای اینکه افزایش آسیبهای جامعه را نشان دهد به چند نمونه اشاره کرد و افزود: اگر به آمار زندانیان کشور نگاه کنیم تا قبل از انقلاب آمار با حدود 32 میلیون جمعیت کمتر کشور 30 هزار نفر بود، اما امروز با حدود 75 میلیون نفر جمعیت به بیش از 250 هزار نفر جمعیت افزایش پیدا کرده است.
این روانشناس ادامه داد: معمولا زندانیها افرادی هستند که دچار آسیب اخلاقی و یا رفتاری شدهاند که بههمین دلیل آنها را از جامعه جدا کرده تا آسیبی از سمت آنها به جامعه نرسد.
حجتالاسلام شریفینیا تصریح کرد: یکی دیگر از شواهد که نشان اوضاع نابسامان جامعه را نشان میدهد و از این جهت زنگهای خطر هم بهصدا درآمده است، شیب تند افزایش وحشتناک طلاق، قتل نفس، تجاوز به عنف، خیانت در امانت و اعتیاد است.
وی ادامه داد: با وجود اینکه این موارد در رسانههای ما کمتر انعکاس پیدا میکند و محدودیتهای رسانهای دارد میبینیم با همین وضع، روزانه سایتهای خبری و روزنامهها از این اتفاقات پر است؛ لذا این موارد برای یک جامعه اسلامی قابل قبول نیست.
وضعیت نابسامان اخلاقی باعث افزایش اختلالات روانی شده
صاحب مقاله «بررسی چگونگی شکلگیری و گسترش شایعه در جامعه» افزود: شاهد بعدی برای نشان دادن اوضاع بحرانی جامعه این است که وضعیت نابسامان اخلاقی باعث افزایش اختلالات روانی و ناهنجاریهای رفتاری شده بهطوری که مراکز روانشناسی، مشاوره و روانپزشکی مملو از مراجعانی است که از مشکلاتی مانند افسردگی، انتقامگیری، خودکشی، دیگر کشی و پرخاشگری رنج میبرند و تعدادشان بیش از نرمال جوامع دیگر است.
خانوادهها به شدت نگران تربیت فرزندانشان شدهاند
حجتالاسلام شریفینیا ادامه داد: یکیدیگر از مواردی که نشان میدهد رذایل اخلاقی در جامعه افزایش پیداکرده، این است که خانوادهها به شدت نگران تربیت فرزندانشان شدهاند. اینکه فرزندانشان در آینده با شرایط کنونی چه اخلاق و رفتاری پیدا خواهند کرد آنها را نگران کرده است.لذا امروزه مهمترین دغدغه خانوادهها این است که فرزندانشان را از آسیبهای موجود در امان نگهدارند.
روزبهروز آسیبهای رفتاری جامعه بیشتر میشود
این استاد حوزه با بیان اینکه جامعه ما نه تنها با جامعه آرمانی و اسلامی بلکه با یک جامعه معمولی مانند اسکاندیناوی، کره جنوبی، نیوزلند و... فاصله زیادی دارد و گفت: در جامعه ما مردم آرامش خیلی کمی دارند و این باعث شده است که روزبهروز آسیبهای رفتاری جامعه بیشتر شود.
وی در ادامه با اشاره به مواردی که باعث شده است رذایل اخلاقی در جامعه افزایش پیدا کند، گفت: چند عمل دست به دست هم دادهاند تا شرایط موجود ایجاد شود. اولین مورد این است که ما به صورت جدی در آموزش فضایل اخلاقی برای مردم و جامعه سرمایهگذاری نکردهایم.
بخش عظیمی از سریالهای تلویزینی در حال آموزش دادن رذایل اخلاقی هستند
صاحب مقاله «بررسی چگونگی شکلگیری و گسترش شایعه در جامعه» ادامه داد: مردم ما با وجود منابع بسیار و مناسبتهای دینی و برنامههای صدا و سیما کمتر با فضایل عمیق اخلاقی و شیوه نهادینه کردن رفتارشان آشنا هستند. لذا نه تنها آموزش نمیبینند بلکه اگر نگاهی به برنامهها و سریالهای صدا وسیما داشته باشیم میبینیم که بخش عظیمی از سریالهای تلویزینی در حال آموزش دادن رذایل اخلاقی هستند.
وی گفت: بعنوان مثال آیا تاکنون سریالی ساخته شده که در آن دروغگویی و یا خیانت نباشد؟ به نوعی یکی از علل افزایش رذایل اخلاقی در جامعه امروز ما صدا و سیما است که بهطور تقریبی اکثر سریالهای آن حتی دینی هم مملو از دروغگویی، ریاکاری، چاپلوسی، خیاتورزی، انتقامگیری و پرخاشگری است.
حجتالاسلام شریفینیا تاکید کرد: ما باید تلاش میکردیم تا بعد از انقلاب به صورت جدی به این مسئله که جامعه خود را به سمت، راستگویی، درستکاری و ترویج خوبیها حرکت میدادیم؛ بپردازیم. مخصوصا صدا و سیما که با بودجه ملی و به نام اسلام برنامههایی را میسازد باید در این مسیر اقدامات مناسبی را انجام دهد.
حجتالاسلام شریفینیا خاطرنشان کرد: متاسفانه برنامههای دینی عمدتا به سخنرانیها و منقبتگوییهای معصومین(ع) اختصاص پیدا کرده است که یکی از آسیبهای جامعه ماست. چراکه به فرموده خداوند در قرآن کریم، پیامبر(ص) و معصومین(ع)، اسوههای حسنه ما هستند.
معصومین(ع) را به عنوان اسوه به جامعه خود معرفی کنیم
وی درخاتمه افزود: ما باید با ریز شدن در ویژگیهای رفتاری و اخلاقی پیامبر(ص) و معصومین(ع) باید آنها را به عنوان اسوه به جامعه خود معرفی میکردیم.ما نه تنها این کار را نکردهایم، بلکه به سراغ مواردی رفتهایم که نفع خاصی برای جامعه ندارد مانند بیان کرامات، معجزات و رویاها و مواردی از این قبیل.
منبع: ایکنا