«سید مرتضی نجومی» چهره ی ماندگار هنر
صدای شیعه: آیت‌الله سید مرتضی نجومی در 5 آذر 1307 در محله برزه دماغ در کرمانشاه زاده شد. خاندان نجومی از خاندانهای معروف کرمانشاه در دو قرن گذشته است. نسب آیت‌الله نجومی، دست کم، با هجده واسطه به امام سجاد و امام حسین علیه السلام می‌رسد.
وی تحصیل علوم حوزوی را نخست نزد پدرش و دیگر اساتید کرمانشاه آغاز کردند و با تأسیس حوزه علمیه کرمانشاه در مسجد حاج شهبازخان نزد اساتیدی چون آقا میرزا ابراهیم پورمعتمد، حاج سیدمحمود معصومی‌لاری و حاج‌شیخ‌حسن حاج‌آخوند تحصیلات دینی را ادامه داد. وی جهت گذراندان دروس حوزوی و بهره جستن از محضر اساتید بزرگ شیعه به عتبات عالیات عراق یعنی «کربلا و نجف» مهاجرت کردند. ایشان در سال 1369 هجری قمری به شهر نجف اشرف رفته، به تحصیل دروس حوزوی پرداخت و به درجه اجتهاد نائل آمد.
آیت الله سید مرتضی نجومی علاوه بر اینکه عالمی مجاهد بود و دستی گشاده در فقه و اصول و علوم حوزوی داشت و تقریرات درسهای فقهی استادان برجسته حوزه را به چاپ رسانده بود، از برترینهای هنر خوش نویسی جهان هم بودند که تابلوهای زیبای ایشان هوش از سر هر صاحب ذوقی می‌برد. استاد نزد خطاطان بزرگی همچون هاشم بغدادی و احمد نجفی به تمرین پرداختند تا درانواع خطوط اسلامی استاد مسلم و در خط نسخ و ثلث یگانه و بیهمتا گردیده و در تذهیب و تشعیر و جلید و گل و بوته سازی آثار جاودانه‌ای پدید آورده‌اند. و گفتنی است که آیت الله نجومی به عنوان چهرة ماندگار ایران در عالم هنر هم مورد تقدیر قرار گرفته‌اند. ایشان در خصوص ویژگی‌های هنری خود و خانواده‌اش چنین نوشته‌است: «در خاندان ما هنرهای زیبا جایگاه ویژه‌ای دارد و هنرمند خوشنویس، نقاش و صحاف زیاد داشته‌ایم، مرحوم جدم آقای میرزا اسماعیل که در ابتدای کلام ترجمه حال ایشان را آوردم از خوشنویسان بسیر خوبیبودند که انواع خطوط را بسیار استادانه می‌نوشتند و آثار بسیار ارزشمندی در این زمینه دارند که همراه برادرش آقا میرزا رضای منجم باشی از شاگردان میرزا محمد علی خوشنویس کرمانشاهی بوده‌اند.»
آیت‌الله نجومی در مبارزات ضد رژیم ستم شاهی هدایت اصلی جریان انقلاب اسلامی در کرمانشاه را بر عهده داشت. و در اوج درگیری‌های انقلاب در 9 مهر 1357 داماد او صادق صابون در درگیری با عوامل رژیم شاه جان باخت، و به عنوان «اولین شهید انقلاب اسلامی در کرمانشاه» شناخته شد.
از مرحوم آیت الله نجومی تالیفات و آثار زیادی برجای مانده که تعدادی از آنان در زمان حیات ایشان و تعداد دیگری پس از ارتحال ایشان منتشر شده است.در آثار به ثبت رسیده از آیت الله نجومی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :
مجموعه عکسی از آثار خطی او و چند رساله ی ارزشمند با عناوینی چون «رساله بعد معنوی هنر خط»، «رساله التصویر و التمثیل»،«رساله الغناء»، «رساله النجاسه الخمر و «رساله‌ای در تعظیم شعائر اسلامی».
برخی دیگر از آثار ایشان که منتشر شده عبارت اند از :
«عرفان هنری انسان»
کتاب «عرفان هنری انسان» مجموعه‌ای از چندسخنرانی آیت الله نجومی است که به صورت مکتوب به نگارش درآمده است و شامل مجموعه مدونی از سخنرانی‌های ایشان درباره هنر دینی است که با دیدگاه ایشان در مورد چرایی و چگونگی ارتباط دین با هنر و نمونه‌های جالبی از پدیده‌های هنری دینی در کشورمان و جهان اسلام آشنا می‌شویم. کتاب حاضر در 7 فصل تنظیم شده است که عبارت اند: «از هنر و زندگی»، «هنر وسیله تعالی»، «آرایش هنری در انسان»، «تجلی هنر در اسلام»، «توفان‌های جانکاه و گنجینه‌های همیشه زنده»، «آمیختگی هنر و عرفان» و «رسالت هنر مردمی و متعهد».
«فیض قلم»
کتاب فیض قلم، مجموعه ای از مقالات آیت الله سید مرتضی نجومی کرمانشاهی است که در موضوعات گوناگون کلامی، تاریخی، رجالی، هنری، ادبی و سیاسی نوشته شده است. این کتاب که شامل مقالاتی از آیت الله سید مرتضی نجومی کرمانشاهی است که در فاصله زمانی سال های 1360 تا 1380 به رشته تحریر در آمده است. «فرزندکعبه»، «برترین بانو»، «واحسیناه ... واعطشاه»، «فرج صالحان»، «مدفن فخرالمحققین»، «آیت الله حاج شیخ عباس محدث قمی»، «آیة الله سردار کابلی»، «آیت الله آقا سید محمد جواد نجومی»، «آیت الله شیخ آقا بزرگ تهرانی»، «علامه عالی قدر آیت الله امینی»، «آیت الله آقا میرزا محمد باقر زنجانی»، «اوج شرف و فضیلت»، «فاطمه های ده گانه»، «نگاهی به سبوی عشق»، «شب و روز»، «تقوای کلهر و قداست هنر»، «هنرِ وقف و وقفِ هنر» و «بهاران هنر و مسئولیت هنرمندان» عناوین برخی از مقالات این کتاب را تشکیل می دهد.
«الرسائل الفقهية»
اين کتاب تأليف آيت اللّه سید مرتضی حسینی نجومی است که مشتمل بر چهار رساله فقهى می باشد که سه تاى آن ها به زبان عربی و يکى ديگر به زبان فارسی تأليف گرديده است. تاريخ تأليف اين رساله‌ها سال‌هاى 1414 ق و 1416 ق مى‌باشد. مجموعه‌ای از رساله‌های فقهی در مسائل دشوار و بحث‌انگیزدر این کتاب عنوان شده است که مؤلف محترم با دقت و ژرف‌کاوی به آن‌ها پرداخته است، اولين رساله کتاب در باره ی «تصوير و تمثیل» مى‌باشد که همان نقاشى صورت و مجسمه سازى است. رساله دوم در «نجاست شراب و ديگر مسکرات» مى‌باشد و رساله سوم در باره ی «غناء» بوده و آخرين رساله نيز «نظرى فقهى به ماليات »نام دارد که اين موضوع اجتماعى و اقتصادى را از منظر فقهى مورد بررسى قرار داده است.
«نسیم ایمان»
سوره مبارکه مؤمنون، بیست و سومین سوره قرآن و دربرگیرنده صفات مؤمنان، مراحل آفرینش انسان، داستان نوح و هود و موسی و عیسی(ع) نعمت‌های خداوند، اوصاف کافران و مشرکان و پندارهای بیهوده آنان، نشانه های عظمت خدا و روز قیامت است. و مولف در کتاب «نسیم ایمان» که تفسیر سوره مومنون است، به تفصیل درباره تفسیر آیات شریفه همراه با فواید تاریخی، حدیثی، کلامی و ادبی بحث می‌کند.
«کیمیای هستی»
کتاب حاضر در واقع زندگی نامه ی خودنوشت آیت الله نجومی است. در این کتاب، او به شرح زندگی نیاکان و استادان و تجربه های گران‌سنگ عمر هشتادساله خود پرداخته است. بسیاری از مطالب این کتاب قبلا در مجلات و روزنامه های مختلف به عناوین گوناگون به چاپ رسیده و پس از پیرایشی مناسب از سوی مؤلف، در این کتاب تدوین شده است. وی در این کتاب به شرح زندگی نامه خود در دو بخش حیات حوزوی و روحانیت و بخش هنری پرداخته و در آخر بخش اول، سخنی با طلاب جوان و در آخر بخش دوم نیز سخنی با هنرمندان، به ویژه خوش نویسان دارد. عناوین این کتاب عبارت اند از: «زندگی، خاندان و سیادت»، «دوران طلبگی»، «ازدواج»، «یادگارهایی از مشق عشق» و «بخش هنری».
عالم فرزانه، آیت الله سید مرتضی نجومی، پس از عمری مجاهدت و تلاش برای اعتلای کلمه حق در ایران و جهان، صبح دوشنبه، بیست و پنجم آبان ماه 1388 مصادف با بیست و هفتم ذی القعده سال1430 بر اثر بیماری و کسالت در منزل شخصی خود دار فانی را وداع گفت.
منبع: شبستان
انتهای پیام