نباید از واژگان جاهلانه برای شعر عاشورایی استفاده شود
صدای شیعه به نقل از روابط عمومی بنیاد شعر و ادبیات داستانی ایرانیان: اسماعیل امینی عصر روز پنجشنبه (6 آبان‌ماه) در پنجمین دوره آموزش شعر «کلک خیال» که با محوریت شعر آیینی در سالن جلسات مجتمع آموزشی فرهنگی یاوران مهدی (عج) برگزار شد، با بیان اینکه شعر به بلاغت وابسته است، اظهار کرد: محوریت بلاغت، مطالعه در مورد دلایل زیبایی ظاهری قرآن است؛ چرا که این کتاب الهی، علاوه بر آموزه‌های دینی، زیبایی‌های مختلف بسیاری را به خود اختصاص داده است.
وی با اشاره به اینکه بلاغت به معنای تطبیق کلام با مقتضای حال است، اضافه کرد: در نگاه برخی از کارشناسان، مقتضای حال برای افراد مخاطب مطرح شده، اما برخی دیگر این موضوع را نپذیرفته‌اند.
این شاعر بر اهتمام شاعران برای رسیدن به آموزه‌های جدید در علم بلاغت تاکید کرد و گفت: افرادی که شعر مذهبی کار می‌کنند، باید نسبت به تحلیل بلاغی اشعار آگاه باشند تا بتوانند کیفیت اشعار خود را به شیوه مطلوب افزایش دهند.
عضو شورای علمی بنیاد دعبل خزاعی با بیان اینکه معنای دیگر بلاغت، تطبیق کلام با مقتضای حال خود کلام است، عنوان کرد: بر اساس این تعریف نباید از واژگان جاهلانه برای شعر عاشورایی استفاده شود؛ هرچند این امر رضایت مخاطبان را به دنبال داشته باشد.
امینی از تعاریف ارائه شده در مورد ایجاز یاد کرد و افزود: لفظ اندک و معنای بسیار به عنوان معنای اصلی ایجاز از اولویت‌های مورد نیاز اشعار است که شاعران باید نسبت به رعایت آن نگاه ویژه داشته باشند؛ اما گاهی لفظ بسیار و معنای کم به عنوان معنای اطناب ضرورت شعر می‌شود. برابری لفظ و معنا نیز تعریف مساوات است، اما این عنصر کاربردی برای اشعار ندارد.
دخل و تصرف در واقعیت‌ها بدون معقولیت در اشعار مذهبی جایی ندارد
وی مبالغه را دخل و تصرف در واقعیت با شرط معقولیت دانست و اظهار کرد: هر چند در حوزه کلام ادبی و شعر نمی‌توانیم نسبت به کلام انشایی به شیوه کلام خبری و منطقی نگاه کنیم، اما دخل و تصرف در واقعیت‌ها بدون توجه به معقولیت در اشعار مذهبی جایی ندارد.
امینی، ترویج معارف دینی را هدف اصلی شعر مذهبی دانست و اضافه کرد: دخل و تصرف در واقعیت‌ها بدون توجه به معقولیت در حوزه ادبیات و شعر مشکل‌ساز نیست، اما اشعار مذهبی با دیگر اشعار تفاوت‌های بسیاری دارد که باید نسبت به رعایت حریم‌های مورد نیاز این اشعار توجه ویژه داشته باشیم.
دبیر دهمین جشنواره بین‌المللی شعر فجر، معنای تحکم را بکاربردن کلمات در ضد معنای خود برای تمسخر دانست و تصریح کرد: برخی از واژگان، معنای مختلفی را به خود اختصاص می‌دهند که شاعران باید با ایجاد هماهنگی میان ابیات خود، معنای مورد نظر آن واژه را به مخاطبان انتقال دهند.
وی با تاکید بر اینکه شاعران باید نسبت به رعایت اصول فنی شعر اهتمام جدی داشته باشند، گفت: آگاهی نسبت به تعاریف مقدماتی در حوزه شعر و ادبیات از اولویت‌های اصلی مورد نیاز شاعر است؛ چرا که شاعر بدون آشنایی با تعاریف مقدماتی نمی‌تواند با گذشت زمان کیفیت اشعار را افزایش دهد.
مخاطبان شعر آیینی، تشنه اشعار اهل بیت علیهم‌السلام هستند
امینی از جایگاه کنونی شعر آیینی در ایران اسلامی یاد کرد و ادامه داد: شاعران آیینی باید با فراگیری آموزه‌های مرتبط با اهل بیت (ع)در راستای ترویج این آموزه‌ها در میان اقشار مختلف جامعه اسلامی تلاش کنند، چراکه مخاطبان شعر آیینی در جامعه اسلامی به شیوه مطلوب، تشنه اشعار اهل بیت (ع) هستند.
وی با اشاره به برخی اشعار سعدی عنوان کرد: در اشعار این شاعر برجسته تاریخ از دنیا به عنوان زندان انسان مومن نام برده شده است؛ به همین علت، انسان مومن نباید نسبت به مادیات دنیا دلبستگی داشته باشد.
امینی با اشاره به اینکه استفاده از عناصر شعر می‌تواند سبب تقویت اشعار شود، مطرح کرد: شاعران باید نسبت به مطالعات آثار شاعران برجسته تاریخ اهتمام جدی داشته باشند تا علاوه بر تقویت واژگان خود بتوانند از تجربه‌های ادبی این افراد استفاده کنند.
شعر عاشورایی به کیفیت مطلوبی رسیده است
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه اکنون شعر عاشورایی توانسته به کیفیت مطلوبی برسد، گفت: شعر عاشورایی به عنوان یکی از زیرمجموعه‌های شعر آیینی، مخاطبان بسیاری در کشور پیدا کرده است؛ به همین علت شاعران آیینی باید نسبت به نوشتن آثار باکیفیت نگاه ویژه داشته باشند.
انتهای پیام