رشد سلفی‌گری در قفقاز به دلیل کمبود رهبران دینی روس‌زبان است
صدای شیعه: نشست «امامان مناطق کشور» با حضور فرهیختگان و اندیشمندان کشور قراقستان در آلماتی برگزار شد.
در این نشست نه تنها دستاوردهای اداره مسلمانان در اقدامات اطلاعاتی و تبلیغاتی، بلکه دیگر مشکلات جدی نیز مورد بررسی قرار گرفت.
یرشاد آنگاروف رئیس بخش تبلیغات و دبیر شورای علمای اداره مسلمانان قراقستان در این برنامه اظهار کرد: تروریسم و افراط‌گرایی دینی برای قزاقستان تهدید احتمالی نیست، بلکه یک مشکل واقعی و مستند است.
وی با اشاره به فعالیت در مورد اقدامات مفتیات در مبارزه با پیروان جنبش های مخرب، افزود: اداره مسلمانان قزاقستان 2500 مسجد را مدیریت می‌کند که این اقدام به ابتکار مفتی اعظم، در قالب دو گروه اطلاعاتی تبلیغاتی ایجاد شده است. یکی از آنها، گروهی در سطح ملی است که متشکل از 33 نفر از برترین محققین اسلامی اداره مسلمانان و دانشگاه اسلامی «نور مبارک» است و گروه دوم متشکل از 295 نفر از کارمندان اداره مسلمانان در سطح منطقه ای است.
آنگاروف ادامه داد: هدف هر دو گروه، جلوگیری از توسعه ایده های افراطی دینی از طریق گفتگو با مومنان مساجد است. البته، برخی از این اقدامات در همکاری نزدیک با استانداری‌ها، دفاتر امور دینی و نهادهای دولتی محلی انجام می شود.
وی در ارتباط با این که بیشترین جذب گروه‌های افراطی در زندان‌ها انجام می‌شود؛ تصریح کرد: به نظر من، این اظهارات درست نیست. اما به هر حال، امکان پذیر است که در شرایط انزوا، برخی از فرآیندهای نامطلوب رواج یابد، چون محیطِ اینگونه موسسات منجر به توسعه ایده های افراطی می‌شود. به اعلام نهادهای انتظامی، بیش از 400 شهروند به خاطر شرکت در فعالیت های تروریستی و افراطی محکوم به زندان شده اند. همچنین علاوه بر آنها، اشخاصی که بخاطر جرائم دیگر مانند دزدی بازداشت شده اند، نیز در زندان، امامان را ملاقات می کنند. آنها براساس اعتقادات دینی خود و نیز به خاطر عدم شناخت اصول دینی، پیروان جنبش‌های دینی غیر سنتی می‌شوند، اما بدون نشانه‌های افراط‌گرایی. [سلفی شده‌اند ولی افراطی نشده‌اند]
رئیس بخش تبلیغات و دبیر شورای علمای اداره مسلمانان در مورد تعداد گروه‌های افراطی گفت: این گروه‌ها متاسفانه مخفی هستند و آمار دقیقی از تعداد آنها نیست اما می‌دانیم چه کسانی آنها را کنترل می کنند. نمایندگان اداره مسلمانان به طور منظم از 67 زندان بازدید می‌نمایند که در آن تعدادی به خاطر تروریسم و افراط گرایی دینی محکوم شده‌اند.
وی یادآور شد: در پایان سال 2016، بین 400 زندانی محکوم به افراط گرایی دینی، 186 نفر به دین سنتی برگشتند. البته، می‌توان با آنها اقدامات ویژه‌ای به طور سیستماتیک انجام داد همان طور که اکنون 96 امام اداره مسلمانان با آنها در حال تعامل و گفت‌وگو هستند.
یرشاد آنگاروف در مورد محورهای مورد بحث با رهبران گروه‌های افراطی در قزاقستان گفت: در گفتگو با آنها، وضع روانی زندانیان ملاحظه می‌شود. امامان علاوه بر اینکه نمایندگان دینی هستند، روانشناس نیز هستند. امامان در سمینارها و جلسات افزایش سطح دانش خود، با حضور کارشناسان مختلف شرکت می کنند. امامان تاکید می کنند که پس از گفتگوهای منظم، رفتار پیروان ایده های افراطی نسبت به دین تغییر می یابد. آنها کارشناس هستند که هر گونه تغییری را متوجه می شوند.
وی یادآور شد: به دلیل این که ایده‌های مخرب جهادی به قزاقستان از قفقاز آمد. به عنوان مثال، در زمان جنگ در چچن، سازمان های تروریستی بزرگ درگیر آن شدند. در آن جنگ شهروندان بسیاری از کشورهای منطقه شرکت کردند، از جمله قزاقستان و مخصوصا مناطق روس زبان. اسلام قزاقستان با ارزش های فرهنگی و سنتی ما ارتباط نزدیک دارد. قزاق‌های روس‌زبان به دلیل عدم دانش زبان قزاقی از مفاهیم سنتی دینی دور شدند. واعظان روس‌زبانِ گروه‌های رادیکال از این فرصت استفاده کردند. به خاطر کمبود شدید دین شناسان روس زبان، اداره مسلمانان در سال 2015 در دانشگاه اسلامی "نور مبارک" گروه تربیت امامان و اسلام گرایان روس زبان را تاسیس کرده است. همچنین در مدرسه مسجد "نور آستانه" کلاس های آموزشی به زبان روسی افتتاح شده است. ما مجبور هستیم اذعان کنیم که به دلیل ندانستن زبان، در ذهن جوانان، خلاء اطلاعاتی بوجود آمده است. تعداد زیادی از کتب مشکوک به زبان روسی نه تنها بر روی کاغذ بلکه بطور الکترونیکی توزیع می شود. البته، اداره مسلمانان مطالعات تخصصی دینی را انجام می دهد و فهرست نشریات ممنوعه افراطی را نیز تهیه می کند. اما این کافی نیست.
یرشاد آنگاروف در مورد فهرست کتب ممنوع شده بیان کرد: ما همچنین کتب الکترونیکی را که دربردارنده فهرست کتاب‌ها است را در Play Маркет و AppStore پیگیری می‌کنیم. این موضوع بسیار حساس است. مسدود کردن برنامه های کاربردی که در خارج از قزاقستان ثبت شده، امکان پذیر نیست. ما تنها توصیه برای جلوگیری از منابع و یا کتب می کنیم. این روند نیز طولانی است. این مورد از موارد حق صاحبان شبکه های اجتماعی محسوب می شود. ما نشان می‌دهیم که محتوای این گروه های مشکوک به نفرت دینی و همچنین به افراط‌گرایی اعضا منجر می‌شود. با این وجود، در سال های اخیر حدود 3 هزار سایت و صفحه با محتوای مشکوک مسدود شده است. چقدر این اقدامات موثر است؟ معلوم نیست، چونکه به جای سایت های مسدود شده هزار سایت جدید باز می شود.
وی ادامه داد: بین اداره مسلمانان و دانشگاه الازهر مصر توافق‌نامه رسمی وجود دارد که این موسسه مقرر شده است آموزش مخاطبان را براساس جغرافیای اقامت آنها انجام دهد. یعنی اگر دانش آموز از محیط حنفی آمده، پس دانش حنفی را تحصیل خواهد کرد. یکی از مشکلات مهم اداره مسلمانان، دانش آموزانی است که به صورت مستقل برای تحصیل در دانشگاه های خارجی می‌روند. در واقع، این جوانان هستند که بیشتر تحت تاثیر ایدئولوژی سلفی‌گری قرار می‌گیرند.
رئیس بخش تبلیغات و دبیر شورای علمای اداره مسلمانان در پاسخ به این سوال که می‌گویند در قزاقستان پایبندی به سلفی‌گری به عنوان یکی از درآمدهای شهروندان تبدیل شده و پیروان وفادار آن تا 500 دلار درآمد دارند، اظهار کرد: سلفی‌گری به عنوان درآمد یا پول، واقعا هست. اما کمک های غیرنقدی، به عنوان مثال قطعات یدکی خودرو و یا تلفن های موبایل را نیز می بینیم. بسیاری از پیروان جنبش های رادیکال در فروش تلفن‌های همراه مشغول هستند. این شغل اصلی آنها است و بوسیله آن ایدئولوژی خود را از طریق نرم افزارهای ذخیره شده در تلفن‌ها توسعه می دهند. بدین شکل پیروان جدید روحانیون افراطی بوجود می آیند. چنین بازرگانانی مشکوک در غرب قزاقستان مشاهده می شوند. در استان کاراگاندا (مرکز قزاقستان)، در شهرهای ژزکازگان و ساتپایف حتی شبکه ای از این تجار بوجود آمده است.
وی تصریح کرد: در قزاقستان تنها یک شاخۀ سلفی‌گری یعنی شاخۀ تکفیری آن و کتاب اصلی آن "ثلاثه الأصول و أدلتها" نوشته محمد ابن عبدالوهاب ممنوع شده است. همچنین فعالیت بعضی از سازمان های تروریستی که هنوز هم پیروان مخفی دارند ممنوع شده است. مشکل در این است که، کتاب «ثلاثة الأصول و أدلتُها» کتاب مهمی برای سلفی ها است و به نظر آنها هر مسلمانی موظف است این کتاب را بخواند و باور کند. اگر کسی این را انجام ندهد، مسلمان نیست و این باعث اختلاف اساسی در روابط بین دینی در کشور می‌باشد.
منبع: سایت کمیته تحقیقات و مطالعات امور دین وزارت امور دین و جامعه مدنی قزاقستان، ترجمه رایزنی فرهنگی ایران در آلماتی
انتهای پیام