نظریهپردازی در علوم انسانی داستان شراب و قالی است
رحیم پور ازغدی در دومین همایش بین المللی دین و رسانه که دیروز در قم آغاز به کار کرد و امروز در تهران به کار خود پایان می دهد، گفت: برای آنکه تفکر دینی در حوزه رسانه ایجاد شود باید کمتر به سوی ترجمه رفته و درب تفکر دینی گشوده شود زیرا بدون گشودهنشدن این در، نظریهپردازی و براساس آن تمدنسازی ایجاد نمیگردد، بر همین اساس باید تفکر دینی ایجاد شود تا تئوری پردازی درباره رسانه و دین انجام شود.
وی با بیان اینکه نبوت شروع رسالت دینی است ادامه داد: برای آنکه یک هویت دینی در عرصهی رسانه و هنر به وجود آید، ابتدا باید کانون تفکر و هنر دینی شناخته شود و در قلب و ذهن انسان به عنوان کانون تفکر از ارزشهای دینی، اخلاقی و معنوی پر شود تا ذوق هنری شکوفا شود و از سوی دیگر مقیاس تولید فکر در حد ثانیهای قرار گیرد.
وی با اشاره به رسانههای غربی اضافه کرد: غلبه رسانهی جهان غرب بر انسان به دلیل وجود امکانات گستردهی مالی، نشناختن حلال و حرام و بخش دیگر به علت انجام کار متفکرانه در پشت تولیدات است.
این استاد دانشگاه با اشاره به تفکر دینی گفت: در پشت هر برنامهی تولیدی باید اندیشه و تفکر دینی وجود داشته باشد، برخی از دوستان دربارهی تولید محتوا و فرم در علوم انسانی در مقایسه با رشتههای فنی میگویند مگر 30 سال نظریهپردازی در علوم انسانی کافی نیست، اما باید در اینباره این موضوع مورد توجه قرار گیرد که نظریهپردازی در علوم انسانی متفاوت با رشتههای فنی است، زیرا برای داشتن نظریهپردازی و هویت فکری در رسانه، هنر و علوم اجتماعی دو شرط لازم است؛ شرط اول داشتن مبنای تئوریک و فکری است و شرط دوم استمرار بر این مبناهاست، بر همین اساس باید در احیای این مبناها استمرار وجود داشته باشد، بنابراین باید افرادی که تولید فکر میکنند مطالب آنها نقادانه خوانده شده، احترام گذاشته و تشویق شوند.
وی با بیان اینکه در تولید برنامهها نیات الهی باید مدنظر قرار گیرد ادامه داد: حتی در حوزه نظریهپردازی درباره علم، هنر و علوم اجتماعی باید مطالب ارایهشده در گذشته از سوی اصحاب دانشگاه و حوزههای علمیه مطالعه شود، برهمین اساس برخلاف رشتههای فنی در رشتههای علوم انسانی کمترین مقیاس زمانی در تولید فکر یک عمر انسانی است.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه نظریهپردازی در حوزه علوم انسانی همانند شراب و قالی است که باید خاک بخورد و بماند تا مرغوب شود، گفت: باید در این راستا یک بورس فکری ایجاد شود، از سوی دیگر وقتی موضوع رسانهی دینی مطرح میشود باید نسبیت رسانه و دین به صورت دین رسانهای و رسانهی دین از یکدیگر تفکیک شود.
وی افزود: دین رسانهای در معنای منفی دین مبتذلشدهای است که اساس آن تنها ذائقه مخاطب است، در این راه باید از محکمات دور شود و چنین افرادی درواقع از شکاف شخصیتی برخوردار هستند. از سوی دیگر دین رسانهای در معنای مثبت بهکارگیری مفاهیم دینی در یک کار فرماتیک است، از سوی دیگر رسانهی دینی در تعریف اخص رسانهای است که موضوعش دین باشد، البته چنین رسانهای لازم است اما کافی نیست. در این باره میتوان به رسانههای قرآنی مانند رادیو معارف اشاره کرد؛ البته چنین رسانههایی نیز اشکالاتی دارند. از طرف دیگر رسانهی دینی در تعریف اعم دینی باید رسانهای باشد که موضوعش دین نیست. اما روش و هدف دینی را اتخاذ کرده است که باید جامعه بیشتر با اینگونه رسانه سروکار داشته باشد که مخاطب رسانه پس از مشاهده برنامه تفکر دینیاش افزایش پیدا کند.
وی در پایان گفت: رسانهی دینی باید نقدپذیر، مودب، ملایم و معطوف بوده و در مقابل، رفتار معذرتخواهانه، شرمندانه و شکاکانه نداشته باشد؛ زیرا اگر رسانه در ارایه برنامههای خود شک و تردیدی داشته باشد در اینصورت نمیتواند مخاطبان را به سمت خود جذب کند. بر همین اساس رمز موفقیت انبیا در ابلاغ رسالتشان این بود که آنها در رسالت خود هیچگونه تردید و شکی نداشتند.
وی با بیان اینکه لحظه فاخر و قدسی لحظه آغاز تفکر در تمام عرصه های علوم اجتماعی و انسانی به ویژه عرصه رسانه و هنر است، اظهار داشت: برای دست یافتن به هویت دینی در رسانه ابتدا باید محل کانون هنر دینی و هویت دینی را جستجو کرد و سپس آنجا را محل اشراف برای دریافت مفاهیم دینی و معرفت دینی کرد و پس از تقویت این بخش رسانه دینی می تواند محل تولید تفکرها براساس تفکر دینی باشد.
رحیم پور ازغدی به تشریح علل غلبه رسانه های غربی به جهان پرداخت و خاطرنشان کرد: رسانه های غربی به دلیل دارا بودن بودجه های کلان، نشناختن حلال و حرام و فعالیت متراکم و متفکرانه، توانسته اند در دنیا تاثیرگذار باشند و برای یک ثانیه برنامه تولیدی ساعت ها و ماه ها برنامه ریزی و تفکر دارند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اینکه هویت فکری در رسانه برای تاثیرگذار بودن در جامعه نیاز به استمرار و پی گیری دارد، تشریح کرد: متاسفانه پس از گذشت 30 سال از پیروزی انقلاب در بخش رسانه آنطور که باید بحث ها مورد پیگیری قرار نگرفته و به صورت پراکنده ایده ها و نظریه ها در جاهای مختلف بیان و به حال خود رها شده است در حالی که در غرب میان صاحبان نظریه ها ارتباط وجود دارد و برنامه های رسانه های آنها در این مباحث تدوین می شود.
این استاد دانشگاه بر لزوم تشکیل یک حلقه فکری و احترام گذاشتن به ایده ها و نظرات صاحبان تفکر و نظریه در جامعه تاکید کرد و گفت: کسانی که با نیت الهی وارد عرصه نظریه پردازی و تحقیق و پژوهش در حوزه رسانه دینی می شوند باید با یکدیگر ارتباط داشته و به نقد و بررسی نظرات مطرح شده در این زمینه بپردازند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، توهین و دروغ پراکنی در جامعه، تهمت، گسترش کینه، اشرافی گری و توهین به قومیت ها و مذاهب را از ویژگی های رسانه های جوامع سکولار عنوان کرد و ابراز داشت: در جوامع دینی این موارد مطرح نیست بلکه در این جوامع فعالیت کنندگان در رسانه ها ضمن اینکه خود باید افراد متدینی باشند باید برنامه های تولیدی آنها نیز منطبق با دین باشد.
انتهای پیام