معنای امتحان در زیات‌نامه حضرت زهرا (علیهاالسلام)

استفتاء:

در زیارتنامه حضرت زهرا (علیهاالسلام) آمده است: «یَا مُمْتَحَنَهُ امْتَحَنَکِ اللَّهُ الَّذِی خَلَقَکِ قَبْلَ أَنْ یَخْلُقَکِ فَوَجَدَکِ لِمَا امْتَحَنَکِ صَابِرَةً... فَإِنَّا نَسْأَلُکِ إِنْ کُنَّا صَدَّقْنَاکِ إِلاَّ أَلْحَقْتِنَا بِتَصْدِیقِنَا لَهُمَا لِنُبَشِّرَ أَنْفُسَنَا بِأَنَّا قَدْ طَهُرْنَا بِوِلاَیَتِکِ‏» (1) منظور از امتحان چیست؟ رابطه طهارت نفس و ذوات ما با ولایت آن حضرت چیست؟

جواب آیت الله العظمی سید محمدصادق روحانی

باسمه جلت اسمائه؛ امتحان به معنای ابتلاء است، و آن حضرت ممتحنه - موردِ امتحان - قرار گرفته است. یعنی آن حضرت بعد از پدرش به وقایعی مبتلا گردید، مانند غصب حق همسرش، غصب فدک، و اذلال و آزاری که هنگام هجوم به خانه‌ اش به آن مبتلا شد. تطهیر نفس با ولایت و محبت آن حضرت (علیهاالسلام) معانی محتمل متعددی دارد. شاید واضح‌ ترین آنها تطهیر نفس از کینه خدا و رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) باشد که افرادی که محب آن حضرت نیستند به آن مبتلا می‌ شوند. آنان که محبان آن حضرت (علیهاالسلام) نیستند گاهی مبغض او هستند، و هر که مبغض او است مبغض پدرش است، و آن کسی که مبغض رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) باشد، خدا را مبغوض داشته است، و کدام پلیدی از این عظیم‌ تر است؟!

-------------------------------------------------------

1. اى آن که خدایى که تو را خلق کرد پیش از خلقت بیازمود و در آن آزمایش بر هر گونه بلا و مصیبت تو را شکیبا و بردبار گردانید... پس ما درخواست مى‏ کنیم هرگاه که مصدق و مؤمن به شما هستیم که ما را به واسطه این تصدیق به رسول و وصیش خدا به شما ملحق فرماید تا به ما مژده رسد که به واسطه دوستى شما ما را از گناهان پاک سازد.