(
امتیاز از
)
بسياري بزرگان فقه شيعه مخالفتي با قضاوت زنان ندارند
صدای شیعه : آيت الله سيد"مصطفي محقق داماد" در اجلاس حقوق زنان در فرآيند عدالت قضايي افزود: در بررسي عميقي که شخصا انجام داده ام متوجه شدم تا قبل از شيخ طوسي (قرن پنجم) هيچ مدرکي دال بر مخالفت با حضور زنان در امر قضا وجود ندارد.
وي دليل توضيح و بررسي شرط مرد بودن در قضاوت را از نگاه شيعه مورد بررسي قرار داد و تصريح کرد: قوانين اسلام بدليل شيعه بودن اکثريت تابعيين ايران اخذ شده است.
محقق داماد ادامه داد: شيخ مفيد که استاد شيخ طوسي بوده در کتاب خود (النهايه) شرط مرد بودن را از شروط قضاوت ندانسته و مي گويد، هر فرد خردمند و داراي آگاهي کامل از کتاب خدا که ناسخ و منسوخ آن باشد، مي تواند قضاوت کند.
وي اظهار داشت: در صورتي که يک زن اين شرايط را داشته باشد هيچ معذوري وجود ندارد که به قضاوت نپردازد.
وي تاکيد کرد: نکته جالب اينکه شيخ طوسي در دو کتاب خود با عنوان المبسوط و" الخلاف و الوفاق" شرط مرد بودن را براي امر قضاوت ضروري مي داند.
وي گفت: تحليل من که براي اولين بار آن را مطرح مي کنم اين است که بسياري از فقهاي پس از شيخ طوسي متاثر از وي بوده و شرط مرد بودن را براي قضاوت ضروري دانسته اند.
اين استاد حوزه و دانشگاه خاطر نشان کرد: برغم نقاط مثبت زيادي که در اجتهاد شيخ طوسي وجود دارد اما بيان چند نکته ضروري به نظر مي رسد، اگر چه وي توسعه فراواني در فقه شيعه ايجاد کرده اما برخي نکات او نيز موجب تضعيق آن شده که قرار دادن شرط ذکوريت براي قضاوت از اين جمله است.
محقق داماد تصريح کرد: فقهاي قبل و بعد از وي دليلي براي عدم حضور زنان در امر قضا ندانسته زيرا نه در قرآن و نه در روايات چيزي در اين مورد وجود ندارد.
وي يادآور شد: البته در فرق اهل سنت (شافعي، مالکي و حنبلي) با قضاوت زنان مخالفت شده و تنها حنفي ها متعقدند زنان مي توانند در عرصه قضا تنها در امور مربوط به مسايل مالي حضور داشته باشند.
وي افزود: اگر چه شيخ طوسي مردي بسيار بزرگ و فقيهي بي نظير و انديشمند در شيعه است اما موجب بروز يک ايستايي بزرگ در امر فقه به مدت يک قرن شده است.
به گفته وي، يک قرن پس از وي "ابن ادريس حلي" از نوادگان وي نقدهاي بزرگي به او کرد که موجب ايجاد فضايي براي نقد نظرات وي در آينده شد.
اين استاد دانشگاه از "ابو صلاح حلبي، ابن دوراج طرابلسي، ابن حمزه و راوندي" به عنوان کساني که نقدهايي بر شيخ طوسي داشتند، ياد کرد.
وي گفت: مقدس اردبيلي در دوران صفويه نيز معتقد است که براي حضور زنان در امر قضا هيچ ممنوعيتي وجود ندارد زيرا تنها روايت موجود نيز قابل استناد نيست.
وي از ميرزاي قمي در زمان قاجار نيز ياد کرد و گفت: وي نيز با اندکي ترديد تمام نظرات را در مورد مرد بودن قضات رد مي کند.
محقق داماد تاکيد کرد: در زمان حاضر نيز فقه هايي به نقد نظرات شيخ پرداختند که عمده ترين آنها که به تقوي و پاکدامني معروف است و حضرت امام خميني (ره) از او به عنوان عالم بزرگ ياد کرده "آيت الله سيد احمد خوانساري" در کتاب "جامع المدارک" خود اعلام کرده هيچ دليلي براي عدم حضور زنان در امر قضا وجود ندارد و تمام اسناد و مدارک را در اين زمينه رد مي کند.
عضو هيات علمي دانشگاه شهيد بهشتي به نظرات شيخ انصاري هم اشاره کرد و گفت: وي نيز که به احتياط در فتوا معروف است نظر شيخ طوسي را رد مي کند و مي گويد زنان مي توانند قضاوت کنند.
انتهای پیام