نظر علما و روحانیون در خصوص ثبت معنوی خطبه مقدس حضرت زهرا (س

این پژوهشگر دینی با اشاره به اهمیت خطبه حضرت زهرا(س) گفت: انشا‌ءالله منشاء توجه و کار بیشتر بر روی خطبه شود چرا که این خطبه متضمن حقایق و معارف بسیار بالایی است به ویژه با اشاره به موضوع جریان انحراف که در صدر اسلام اتفاق افتاد، در مورد چند و چون این انحراف بحث‌های دقیقی شده است.

وی با تاکید بر این نکته که توجه به این خطبه مقدس به ثبت آن در فهرست میراث معنوی محدود نشده و برکاتی در پی داشته باشد ابراز امیدواری کرد این امر در جریان ترجمه، تفسیر و تدریس این خطبه اثر داشته و نه فقط در دنیای تشیع بلکه در جهان اسلام مطرح شده و مورد توجه قرار گیرد.

حجت الاسلام اکبری جدی با اعلام مطلب فوق افزود: البته این خطر را همه دنیا احساس کرده و مقابله با استحاله فرهنگی جزو اولویت‌ها قرارگرفته است و از همین‌رو اهمیت و بهاء دادن به ارزش‌های معنوی در سطح جهانی مطرح  شده و در بخش فرهنگی یونسکو مورد توجه قرار گرفت.

عضو معاونت بین‌الملل دفتر مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها خاطرنشان کرد: اصل این‌که خطبه مبارک حضرت زهرا(س)  جزو ذخائر و میراث ارزشمند ماست جای شک نیست اما باید زمینه‌سازی شود تا در فرهنگ ما تاثیرگذار بوده و در جان و دل مردم جای گیرد و گرنه در فضای علمی و تخصصی این خطبه نه تنها از نظر تاریخی و سیاسی بلکه در منظر ادبی نیز جایگاه ممتاز و ویژه‌ای داشته و شرح‌های جامعی بر آن نوشته شده است. تا جایی که یک نویسنده اهل فن سنی در کتاب "بلاغات النساء" که به جمع‌آوری خطبه‌های فصیح و بلیغ زنان جهان عرب پرداخته،نه تنها نتوانسته از جایگاه بلاغتی و ممتاز این خطبه چشم‌پوشی کند بلکه در اولویت قرار داده و در رتبه دوم مطرح کرده است.

وی با تاکید بر این نکته که اصل کار درست ونفس آن شریف است، بیان داشت: اما نکات ظریفی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. دقت کنیم وقتی موضوعی را به عنوان میراث معنوی مطرح می‌کنیم به عبارتی می‌خواهیم یک ارزش را درجامعه احیاء کرده و در جامعه نمود و بروز بیشتری بدهیم چرا که میراث معنوی اثر مستقیم در فرهنگ داشته و بخش عمده‌ای از توجه نویسندگان، اهل فکر و اندیشه را به خود جلب می‌کند پس حتما باید پذیرش برای چنین اهتمامی در جامعه به وجود آید.بنابراین به کار تبلیغاتی و زمینه‌سازی نیاز داریم تا جامعه با جنبه‌های ارزشی آن آشنا شده، اهمیت میراث معنوی آن درک شود و مورد پذیرش افکار عمومی قرار گیرد.

این استاد دانشگاه لزوم ارائه تعریفی جامع از میراث معنوی را مورد توجه قرار داده و گفت:این‌گونه در مقابل موضع‌گیری‌ها، جنبه‌های اثباتی قضیه مورد استناد قرار گرفته و در برابر فشارهای خاصی که از سوی افراد غیرمطلع به وجود می‌آید نتیجه معکوس نخواهد داشت؛ تعریفی همه جانبه که همه آثار را تحت پوشش قرار دهد و تک بعدی به قضیه پرداخته نشود تا حاشیه‌ساز نشده و به سمت مسیر روان حرکت کند وگرنه به سنگلاخ برخورده و اثرگذار نخواهد بود.

وی ادامه داد: بنابراین به یک مجموعه ویژه نیاز داریم که بر اساس ضوابط ، آئین‌نامه و شاخصه‌هایی تدوین شده ارزیابی کنند که چه چیزی به عنوان میراث معنوی باید ثبت شود. این موضوع باید ضابطه‌مند باشد تا فردا هر کسی ادعا نکند که پیشنهادش جزو میراث معنوی ثبت شود. به هر حال برخی جریانات ملی‌گرا به شدت به دنبال مطرح ساختن عناصری به عنوان هویت ملی و فرهنگی هستند و جریانات مذهبی هم به ارزش‌های خود به عنوان بخشی از میراث معنوی حساب می‌کنند پس در این‌جا موضوع "اولویت" مورد توجه قرار می‌گیرد.

صابر اکبری جدی در ادامه یاداور شد:باید منطقی پشت قضیه باشد تا حساسیتی پیش نیاید و بر اساس حساب و کتاب و اولویت پیش برویم . به عنوان مثال فرهنگ عاشورایی جزو مهم‌‌ترین میراث‌های معنوی است و همه؛ حتی اقلیت‌های دینی هم آن را قبول دارند همانطورکه اهمیت عید نوروز به عنوان میراثی ارزشمندی جزو فرهنگ ملی پذیرفته شده اما در مواردی که در این عرصه قرار نمی‌گیرند نیاز به دقت نظر بیشتری است و باید بر اساس اولویت به آن‌ها پرداخته شود. به هر حال همان‌طور که شاهنامه فردوسی،مثنوی معنوی،دیوان حافظ و کلیات سعدی جزو این میراث قرار می‌گیرند،بحارالانوارعلامه مجلسی هم جایگاه ممتازی در میراث معنوی ما دارد.

حجت الاسلام والمسلمین ادیب یزدی، خطبه منتسب به حضرت صدیقه طاهره سلام‌الله‌علیها را از لحاظ صلابت بیان و اتقان در گفتار و رعایت اصلوب بلاغت و فصاحت از ارجمندترین خطبی عنوان کرد که در صدر اسلام  از ذات مبارک عصمت صادر شده و در طول تاریخ چونان نورافکنی تابنده راه هدایت را به سمت توده‌های حق طلب و حقیقت‌جو اسلام ناب محمدی (ص) باز کرده است.

وی با تاکید بر اهمیت این خطبه مقدس افزود: هم از حیث دلالت و هم از حیث مسندکاملا مورد تحقیق قرار گرفته و علمای بسیار بزرگوار ما و مراجع اول تقلید شیعی در طول 15 قرن همگان بر صحت صدور این خطبه بسیار عمیق صحه گذارده و شروح مفصلی براین خطبه نگاشته و حتی برخی دانشمندان مفردات آن را استخراج کرده و در حوزه ارتباطات عمیق کلامی و فلسفی هم در باره آن بحث کرده‌اند.

شاگرد درس خارج رهبر معظم انقلاب در خصوص میزان ارزشمندی این خطبه ادامه داد:خطبه‌های حضرت زهرا(س) در حد خطبه‌های نهج‌البلاغه بلکه در برخی موارد ماناتر، جذابتر و نافذتراست که از دهان مبارک وارث پیامبر اکرم(ص) در علوم و مهامات صادر شده البته در طول تاریخ جریاناتی داشتیم که در صدد بودند انتصاب این خطبه به حضرت صدیقه طاهره را مورد تشکیک قرار دهند اما اهل فن می‌دانند که این خطبه فقط از ناحیه حضرت زهرا(س) صادر شده و ایجاد تردید در آن فقط کار مشتی انسان بی‌انصاف است که با متون حقیقی صادره از ذوات عصمت ارتباطی ندارند و الا کسی که نوع سخن گفتن پیامبر(ص) و امیرمومنان را بشناسد متوجه می‌شود که فرمایشات حضرت زهرا(س) هم دقیقا با همان ورود و خروج و با همان لفظ و نشر مرتب و با همان کیفیات بیان شده است.

"خطبه دارای موارد بسیار بسیار جالب و مستندی است که هم از حیث درس‌های توحید و خداشناسی و هم از حیث نبوت و پیامبرشناسی و هم از حیث امام‌شناسی و خصوصا بیان مراتب ولایت در قاموس تفکر اسلام نکات بسیار بدیع و منحصر به فردی را بیان کرده است."

مدیر مرکز فرهنگی بلال با اظهار این مطلب خاطرنشان کرد: هر قدر در خصوص عظمت خطبه حصرت زهرا(س) سخن بگوییم باز هم خطبه از آن وسیع‌تر و عمیق‌تر است.توجه داشته باشید بانویی که حق‌اش مصادره شده،شوهر ارجمندش که اول مسلمان، اول مومن، اول مهاجر و اول مجاهد فی‌سبیل‌الله است را خانه‌نشین کرده‌اند، در عین حال این بانوی دل‌شکسته و لطمه دیده در اوج فصاحت و بلاغت زیباترین مفاهیم اخلاقی و اعتقادی را در ذیل این خطبه بیان می‌کند.

خطیب دروس اخلاقی در ادامه با اشاره به نکته‌های ارزشمند خطبه حضرت زهرا(س) افزود: خصوصا آنچه رنگ‌وبوی بسیار جدی در خطبه دارد بحث از ولایت و دفاع جدی از ولایت و ارائه کردن حقیقت تشیع و کیفیت ادامه مسیر پیامبر اکرم(ص) بعد از رحلت جانگداز آن بزرگوار است که همت والای حضرت زهرا مصروف همان امر شد.

ادیب یزدی ضمن ابراز خرسندی از این اقدام ارزشمند عنوان داشت:این خطبه کاملا قابلیت آن را دارد که به عنوان یک سند معنوی رنگ خلود و جاودانگی گرفته و به عنوان میثاق معنوی معرفی شود.به شخصه از این سلیقه محبوب و مطلوب تشکر می‌کنم . این رویکرد دولت که این‌چنین توجه دارند که مفاهیم عمیق و ناب شیعی را از دل کتاب‌ها بیرون کشیده و در متن جامعه و متن فرهنگسراها و نهادهای تحقیقاتی و پژوهشی قراردهند تا جوانان عزیز ما با اندیشه‌های اعتقادی مربوط به ولایت آشنا شوند،جای تشکر دارد.کار بسیار مبارک و پسندیده‌ای است که قطعا مراتب رضایت حضرت صاحب ارواحنافدا را در پی خواهد داشت.

وی در پایان ضمن ارزشمند خواندن رویکرد فرهنگی دولت و خلوص خدمت نسبت به اشاعه فرهنگی اهل بیت،افزود: به داشتن چنین دولتی مفتخر هستیم و به یاد نمی‌آوریم که دولتی با چنین خصوصیت تدین و شدت تلاش و کار داشت باشیم.امیدوارم بتوانیم از این فضاسازی که دولتمردان ایجاد می‌کنند نهایت بهره را برده و آفاق فکری مردم را نسبت به ولایت مانوس‌تر کنیم