تفسير روايت «لَوْلاکَ لَمَا خَلَقْتُ الْأَفْلاکَ»
متن استفتاء و پاسخ حضرت آیت الله العظمی روحانی دام ظله:
سؤال: تفسير اين حديث شريف چيست که مىفرمايد: «يـا أَحْمَدُ! لَوْلاکَ لَما خَلَقْتُ الْأَفْلاکَ، وَ لَوْلا عَلِىٌّ لَما خَلَقْتُکَ، وَ لَوْلا فاطِمَةُ لَما خَلَقْتُکُما»؛ هان اى احمد! اگر تو نبودى، جهان را نمىآفريدم و اگر على نبود، تو را، و اگر فاطمه نبود، من شما دو نفر را نمىآفريدم.( الجنّة العاصمة، ص149 با اندک تفاوت در واژهها؛ ضياء العالمين، ص187 وکشف اللئالى عن جابر بسند وثيق وفى ذيله ثم قال جابر هذا من الاسرار التى امرنا رسولاللّه صلى الله عليه و آله بکتمانه الا عن اهله؟ و ملتقى البحرين، ص14، و الجنة العاصمه، ص149 ومجمع البحرين.)
جواب: «أللّهُمَّ صَلِّ عَلى فاطِمَة وَ أَبِيْها وَ بَعْلِها وَ بَنِيْها وَ السِّرِ الْمُسْتِوْدِعِ فِيْها»؛ من در سخنان همه علماى شيعه و بسيارى از دانشمندان أهل سنّت و جماعت بسيار پژوهش نمودم و دريافتم که سرمايه و موادّ اصلى دنياى وجود ظاهرى صدّيقه طاهره فاطمه زهرا عليهاالسلام از موادّ اين جهان خاکى و فناپذير نيست، بلکه بخش مادى و ظاهرى آن وجود گرانمايه، از بهشت پرطراوت و زيباى خدا و از بلندترين درختان و برترين ميوههاى آن است. امّا روح ارجمند آن بانوى بزرگ نيز که از سوى خداوند حکيم متناسب و هماهنگ با اين جسم مبارک برگزيده شده، از رازها و اسرار الهى است که ما حقيقت آن را درنمىيابيم و نمىشناسيم.
تنها چيزى که ما در اين مورد درمىيابيم، همان چيزى است که بهوسيله روايات، رسيده و بيانگر آن است که روح تابناک فاطمه عليهاالسلام از فروغ عظمت و شکوه خدا آفريده شده است. چنين مفهوم و سخنى را برخى از کتابهاى روايى از جمله کتاب «معانى الْأخبار صدوق» از امام صادق و او نيز از نياى گرانقدرش سالار پيامبران خدا آورده است که فرمود: «خُلِقَ نِورُ فاطِمَة قَبْلَ أنْ يُخْلقَ الْأرْضُ وَ السَّماءُ...»( صدوق، معانى الْأخبار، ص396) نور وجود فاطمه پيش از آفرينش آسمان و زمين آفريده شد!
برخى از مردم پرسيدند: اى پيامبر خدا! آيا گوهر وجود فاطمه عليهاالسلام از انسانها نيست؟ پيامبر فرمود: فاطمه حوريهاى است در سيماى انسان، و خدا او را پيش از آفرينش آدم و عالم و ديگر ارواح انسانها... از فروغ تابناک خود آفريد. «فاطِمَةُ حَوْراءٌ إنْسِيّة خَلَقَهَااللّهُ عزَّ وَ جَلَّ مِن نُورِهِ قَبْلَ أنْ يُخْلَقَ آدَم...». (صدوق، معانى الأخبار، ص396.) با اين بيان، با نگرش به محتواى اين حديث شريف قدسى که در بسيارى از مجموعه هاى روايى آمده است، اين معمّا حل مىشود که: «لَوْلاکَ لَمَا خَلَقْتُ الْأَفْلاکَ، وَ لَوْلا عَلِىٌّ لَما خَلَقْتُکَ، وَ لَوْلا فاطِمَةُ لَما خَلَقْتُکُما»؛ اگر تو نبودى، جهان را نمىآفريدم و اگر على نبود، تو را، و اگر فاطمه نبود، شما را پديد نمىآوردم، يعنى چه؟
و نيز روشن مىگردد که چرا در روز رستاخيز به هنگام ورود فاطمه عليهاالسلام به بهشت پر طراوت و زيباى خدا، پيامبران از آدم گرفته تا ديگران به زيارت او مىشتابند، و حتى سالار پيامبران خدا حضرت محمّد صلى الله عليه و آله به ديدار دخت فرزانه خويش مىرود. و نيز روشن مىشود که چرا پيامبر پس از برانگيخته شدن مردم و پايان حسابرسى از آنان، نخستين کسى است که به سوى بهشت خدا مىرود و تنها يک گروه از او پيشى مىگيرد که آن گروه ارجمند نيز گروه فاطمه عليهاالسلام است.
انتهای پیام