(
امتیاز از
)
پيشگيري از افسردگي با نماز صبح
افسردگي (Depression) حالتي احساسي است که مشخصه اش اندوه، بي احساسي(apathy)، بدبيني (Pessimism) و احساس تنهايي است. اين بيماري که امروزه از شيوع بالايي در ميان مراجعه کنندگان به کلينيکهاي روان پزشکي برخوردار است، داراي تظاهرات متنوع و زيادي بوده که از مهمترين آنها مي توان به اختلالات خواب اشاره نمود. تحقيقات نشان مي دهد 75 درصد از بيماران افسرده، مشکلي در خواب (چه به صورت بي خوابي و چه پرخوابي) دارند و علايم اين بيماران در هنگام صبح تشديد مي شود. نکته جالب و قابل توجه و مورد بحث ما اين است که در اين بيماران چگالي REM(حرکت سريع چشم) در نيمه اول خواب و همچنين کل زمان REM افزايش يافته و فاصله ميان به خواب رفتن تا شروع اولين دوره REMيعني (REM-latency) کم شده و مرحله 4 خواب نيز کاهش مي يابد.( روان پزشکي باليني کاپلان، ترجمه دکتر مرسده سميعي و دکتر حسن رفيعي، ص152)
پس به عبارت ساده تر مي توان گفت، افرادي که زمينه افسردگي در آنها بيشتر فراهم است، زمان بيشتري را در مرحله خواب REMبه سر مي برند. يعني به ميزان بيشتري نسبت به سايرين خواب مي بينند.
حال ببينيم، اين موضوع چه ارتباطي با نماز صبح دارد، يعني نماز صبح چه اثر درماني مي تواند در اين بيماران داشته باشد؟
به طور متوسط 20 -15 دقيقه طول مي کشد تا يک فرد معمولي به خواب رود. پس در عرض45 دقيقه وارد مراحل 3 و 4 خواب شده که اين مراحل عميق ترين مراحل خواب اند. يعني بيشترين تحريک براي بيدار کردن فرد در اين مراحل لازم است. حدود 45 دقيقه پس از مرحله 4 است که نخستين دوره حرکات سريع چشم (REM) فرا مي رسد. هر چه از شب مي گذرد، دوره هاي REMطولاني تر و مراحل 34 کوتاهتر مي شود. بنابراين در اواخر شب، خواب شخص سبک تر شده و رؤياي بيشتري مي بيند؛ يعني خواب REMاش بيشتر مي شود. پس قسمت اعظم خواب REM در ساعاتهاي نزديک صبح بوقوع مي پيوندد. و از طرفي يکي از مشکلات مهم بيماران افسرده، افزايش يافتن طول خواب REMو خواب ديدن زياد است. از اين جهت يک مبناي مهم در توليد داروهاي ضد افسردگي ايجاد داروهايي است که کاهش دهنده مرحله REM خواب باشند (از جمله داروهاي ضد افسردگي سه حلقه اي).
علاوه بر اين يک روش درماني جديد براي بيماران افسرده، بيدار نگه داشتن آنها براي کاهش ميزان REM است، که بهترين شکل آن نماز صبح است. (40 نکته پزشکي پيرامون نماز، دکتر مجيد ملک محمدي، ص3)
زمان نماز صبح که مورد تأکيد قرآن و همچنين بسياري از روايات بوده، سبب کاهش قابل توجه ميزان خواب REM در اشخاص مي شود؛ زيرا شخص نمازگزار خود را ملزم به اقامه نماز صبح مي داند و بايد صبحگاه بيدار شود، پس در حقيقت جلوي ورود به مرحله قابل توجهي از REM را مي گيرد. از اين جهت بيداري صبحگاهي براي نماز خود به تنهايي مي تواند يک عامل مهم بدون عارضه در پيشگيري از افسردگي مطرح باشد که برتمام روشهاي درماني دارويي و غير دارويي ارجح است؛ زيرا پيشگيري بر درمان مقدم است.
لازم به ذکر است، آثار روحي و رواني ايمان به خدا و اقامه نماز بسيار زياد است و نکات علمي بسيار شگرفي در اسرار سحر که مورد تأکيد فراوان اسلام نيز بوده، نهفته است که انسان با دانستن آنها از تمام وجود زمزمه مي کند؛
اقم الصلوة لدلوک الشمس الي غسق اليل قرءان الفجر ان قرءان الفجر کان مشهودا( الاسراء(17):78)
نماز را از زوال آفتاب تا نهايت تاريکي شب برپا دار و (نيز) نماز صبح را، زيرا نماز صبح همواره مقرون با حضور (فرشتگان) است.
انتهای پیام