نحوست سيزده بدر طاغوت براي طبيعت ايران زمين !

صدای شیعه: نسيم خنک کوهساران، طنين دلنواز رودخانه هاي خروشان ، باغ ها و سايه هاي پرآرامش درختان و چمنزارهاي الوان از جمله اين جلوه هاي طبيعي زيبا هستند که باوجود نامهرباني هاي بي حد و حساب در عصر حکومت محمدرضا پهلوي و نيز دوران زندگي ماشيني و صنعتي هنوز بازمانده هايي از اين طبيعت ، مهربانانه پذيراي بسياري از مردم هستند.
سال ها بود که از روي طرح موضوعي واهي که خرافي بودن آن به تاييد قاطبه دانشمندان ، فيلسوفان و عالمان رسيده است بد شگون بودن روز سيزدهم فروردين در اذهان پاک و لطيف کودکان بي گناه اين مرز و بوم نقش بسته بود و اين باور نادرست سال ها در آنان باقي ماند و حتي در سنين ميانسالي و کهنسالي نيز از ذهن بسياري از آنان زدوده نشد.
بيگانگان و وابستگان به آنان با طرح اين موضوع بي اساس به مردم ايران زمين القا مي کردند که بايد در چنين روزي به دشت و دمن زد تا از خطرهاي نحس بودن سيزده نوروز در امان ماند و واژه عوامانه اي را موسوم به سيزده بدر در تقويم هاي رسمي ايران گنجانده و در دروس مقاطع گوناگون تحصيلي در مدارس نيز از آن با اين نام ياد مي کردند .
هر چند به يمن پيروزي انقلاب اسلامي ايران به رهبري امام خميني (ره) و با درايت ايشان و راهنمايي هاي عالمان بزرگ ديني نام اين روز به انس با طبيعت تغيير يافت و در سيزدهم فروردين استفاده از جاذبه هاي دلپذير طبيعت به عنوان نعمت هاي ارزشمند خداوند هدف اصلي از گشت و گذار در اين روز قرار گرفت ولي با تاسف اين باور نادرست در جامعه قبل از انقلاب چنان ريشه دوانده است که هنوز نيز بعضي افراد ساده لوح به نحوست سيزده نوروز اعتقاد دارند .
به گزارش خبرنگار ايرنا بي مبالاتي دولتيان حکومت پهلوي به سيزدهم فروردين فقط به نحوه نامگذاري و رواج اين موضوع خرافي محدود نمي شود بلکه نحوه سياحت و به اصطلاح فرنگي ها پيک نيک رفتن مردم نيز در اين روز در آن سال ها جاي سوال هاي بسياري دارد .
دولتيان پهلوي در آن دوران چنين برنامه ريزي کرده بودند که مردم جامعه نيز همچون خودشان به طبيعت و موضوع اساسي حفاظت از آن بي توجه باشند و هنوز بسياري از ميانسالان و سال خوردگان خاطره هاي بدي از حوادث مختلف رانندگي ، دعواهاي دسته جمعي ، عربده کشي هاي اراذل و اوباش ، بدمستي هاي بعضي افراد شرور و نظاير آن را که در روز سيزدهم فروردين ماه آن سال ها اتفاق مي افتادند در اذهان خويش دارند .
اين فرهنگ نادرست و زيانبار چنان در ايران قبل از انقلاب اسلامي رواج يافت که باوجود گذشت 33 سال از استقرار جمهوري اسلامي در ايران و اجراي برنامه ها و انجام اقدام هاي فرهنگي به منظور آگاه سازي مردم جامعه از اهميت حفظ منابع طبيعي و محيط زيست و اين که مردم خودشان را بدون اجبار ، ملزم به رعايت موازين زيست محيطي و استفاده اصولي از نعمت هاي طبيعي خدادادي بدانند هنوز نيز شاهد بي مبالاتي عده اي بي توجه و يا زياده خواه به اين منابع طبيعي مهم در گوشه و کنار ميهنمان هستيم .
استان اردبيل نيز که در سرزميني فلاتي شکل و بلند در شمال غرب ايران قرار دارد همچون اکثر نقاط کشور مان در سيزدهم فروردين شاهد حضور جمع زيادي از مردم بومي و يا مسافران نوروزي در عرصه هاي گوناگون و متنوع طبيعي منطقه مي شود .
اردبيل که نام آن تا سال هاي نه چندان دور همواره تصويري از طبيعت بکر را در اذهان تداعي مي کرد به واسطه همين بي مبالاتي هاي به ارث مانده از حکومت پهلوي و از سويي تغيير شيوه زندگي و ماشيني و صنعتي شدن آن ، آرام آرام در گرداب پيامدهاي زيست محيطي غوطه مي خورد .
به گزارش خبرنگار ايرنا با وجود اقدام ها و فرهنگ سازي هاي انجام شده از سوي ارگان هاي ذيربط هنوز نيز در روز سيزدهم فروردين تخريب و آلودگي عرصه هاي طبيعي اين استان به اوج خود مي رسد .
روستاهاي استان اردبيل نيز که روزگاري نقش مهمي در توليد فرآورده هاي غذايي بدون پس مانده داشتند با رواج زندگي مصرفي اکنون شکل ظاهري شهرها را به خود گرفته اند با اين تفاوت که بعضي امکاناتي که در شهرها هست در روستاها موجود نمي باشند و اين درحاليست که فضاهاي طبيعي اطراف اين آبادي ها به لحاظ پذيرش حجم زيادي از مردم در روز طبيعت بيشتر با خطر تخريب و آلودگي مواجه مي شوند .
علاوه بر سيزدهم فروردين در ساير روزهاي سال نيز اغلب شاهد انباشت حجم سنگيني از زباله در فضاهاي طبيعي اطراف روستاها هستيم هرچند که شايد يک روز از حجم اين آلودگي ها در يک روز سيزدهم فروردين با يک ماه و يا بيشتر ساير روزها برابري مي کند .
اين درحاليست که تا کمتر از 40 سال قبل حتي بر نقاط مرکزي شهر اردبيل که اکنون در هياهوي خودروها غرق مي باشند چهره اي سنتي ، آرام و به دور از دغدغه هاي شهري حاکم بود .
شايد بسياري از مردمي که براي تفريح در روز طبيعت رهسپار کوه و جنگل مي شوند به اهميت توجه به حفظ منابع طبيعي و اينکه تخريب و آلودگي اين منابع خدادادي چه پيامدهاي خطرناکي براي انسان دارد آگاه نباشند ولي انسان امروزي در دامي که سال ها از آن در ذهن اش تصوير نوعي پيشرفت را داشته است گرفتار شده و رهايي از آن با ادامه روند کنوني ناممکن و يا بسيار مشکل به نظر مي رسد .
چاله ها ، خرابه ها و حاشيه راه هاي منتهي به روستاها به مکان هاي انباشت روزانه صدها کيلوگرم زباله از قبيل بطري هاي پلاستيکي ، قوطي هاي کنسرو ، خرده شيشه و ديگر پس مانده هاي غذايي تبديل شده اند که دامنه آن ها به داخل روستاها و از طرف ديگر به سوي زمين هاي کشاورزي گسترده مي شود .
به گزارش خبرنگار ايرنا پاکت ها و کيسه هاي نايلوني و ظروف يکبار مصرف که پس از استفاده در کوچه و خيابان و يا طبيعت رها مي شوند تصوير نازيبايي را از بسياري از فضاهاي طبيعي استان اردبيل به تماشا گذاشته اند .
پديده اي که در صورت تداوم آن ، در سال هاي نه چندان دور انسان ها در حسرت يافتن چند متر فضاي بدون ضايعات مواد نايلوني و پلاستيکي خواهند ماند .
روي آوري به استفاده از ظروف يکبار مصرف و کيسه ها و پاکت هاي نايلوني به منظور افزايش ضريب بهداشت و سلامت جامعه و متعاقب آن معضل پر شدن محيط زيست از اينگونه مواد نمونه اي بارز از پيامدهاي بلند پروازي هاي انسان در توسعه و پيشرفت غير اصولي مي باشد .
روزانه ده ها هزار بطري يکبار مصرف نوشابه و نايلون هاي دستي پلاستيکي و پلي استيلن و نايلکس توليد و هزاران عدد شير در بسته هاي نايلوني عرضه مي شود و حجم چنين موادي که در طبيعت رها مي شوند در سيزدهم فروردين ماه به اوج خود مي رسد .
رها شدن اينگونه مواد و پلاستيک و نايلون در طبيعت سبب آلودگي خاک ، تخريب زمين هاي کشاورزي و ايجاد اختلال در امور زراعي مي شود و جلوه نازيبايي به شهرها و روستاها مي دهد .
يک کشاورز اهل روستاي ملاباشي اردبيل مي گويد : انباشت مواد پلاستيکي و نايلوني در زمين هاي کشاورزي طي چند سال اخير کار شخم زني را با مشکل روبرو کرده است .
وي افزود : به لحاظ شخم نامناسب و نيز گير کردن ريشه گياهان به اينگونه مواد ، عملکرد محصولات کشاورزي هم کاهش مي يابد .
يک ساکن روستاي آق چاي عليا در شهرستان نير در غرب اردبيل مي گويد : زباله تا سال هاي نه چندان دور در اين روستا معني نداشت و تمام مواد توليدي در همين مکان به مصرف مي رسيد و از پس مانده ها به عنوان خوراک دام و طيور استفاده و يا با تجزيه سريع در خاک موجب تقويت خاک هاي کشاورزي مي شد .
لطفعلي لطفي ، افزود : اکنون اهالي ، انواع زباله هاي خود را که بيشتر آن ها از کالاهاي خريداري شده از بازارهاي شهر ناشي شده اند به ناچار به مکان هاي شيب دار اطراف روستا مي ريزند و در بعضي از روزهاي تعطيل به ويژه در سيزدهم فروردين اين ميزان به چندين برابر مي رسد .
به گفته او انباشت اين زباله ها علاوه بر ايجاد بوي مشمئز کننده سبب تجمع حشرات موذي و احتمال بروز بعضي از بيماري ها در ميان اهالي مي شود .
او گفت : در اين روستا و اکثر روستاها مامور و يا رفته گري براي جمع آوري و حمل زباله وجود ندارد و به همين دليل روستاييان و نيز مسافران بايد خودشان از ريختن زباله به گذرگاه ها و يا انباشتن آن ها در اطراف روستا جلوگيري کرده و دست کم نسبت به دفن سطحي آن ها اقدام نمايند .
ماده اي که براي تهيه ظروف يکبار مصرف به کار برده مي شود گرانول نام دارد که از مشتقات نفتي بوده و تجزيه آن در طبيعت از يکصد و در بعضي مواد تا چهارصد سال زمان نياز دارد .
يک ساکن اردبيل مي گويد : رعايت نشدن موازين بهداشتي و زيست محيطي در تفرجگاه هاي طبيعي ، کار بري مهم آن ها براي مردم يعني تفريح و استفاده از طبيعت زيبا را از بين مي برد .
علي اشرف اماني ، گفت : انباشت اينگونه زباله ها با ايجاد محيطي متعفن تجمع حشرات ناقل بيماري هاي مختلف و آزار دهنده را در اين مکان ها در پي دارد .
وي افزود : اغلب مردم اينطور تصور مي کنند که براي مثال انداختن يک عدد قوطي فلزي در فضاي طبيعي تاثير مهمي در آلودگي محيط زيست ندارد درحاليکه اين فکر اشتباه است و با ريختن پس مانده هاي غذا و زباله ها در تفرجگاه ها امکان استفاده مطلوب از اين مکان ها براي بار دوم سلب مي شود .
مدير کل حفاظت محيط زيست اردبيل مي گويد : با تاسف بعضي از فضاهاي طبيعي اين استان از جمله گردشگاه جنگل فندقلو و مانند آن توسط تعدادي از گردشگران آلوده مي شود و اين آلودگي در روز طبيعت افزايش مي يابد .
اصغر خودکار ، در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود : ريخته شدن انواع زباله نظير قوطي هاي فلزي و پلاستيکي و پس مانده غذا چهره اين تفرجگاه ها را زننده مي کند و در دراز مدت پيامدهاي بسيار نامطلوبي براي محيط زيست دارد .
وي گفت : بسياري از زباله هاي پخش شده در اين منطقه به دليل جنس و ساختار خود در صورت پاکسازي نشدن براي ساليان متمادي در محل ماندگار خواهند بود .
وي بوته کني ، آتش زدن بوته ها به ويژه گون ، قطع شاخ و برگ و يا تنه درختان ، رها کردن نايلون ها و مواد پلاستيکي و ظروف يکبار مصرف و قوطي هاي فلزي را از مواردي ذکر کرد که سبب تخريب و يا آلودگي محيط زيست مي شوند و از مردم استان اردبيل و نيز از مسافران و ميهمانان خواست که در همه روزهاي سال به ويژه در روز طبيعت از انجام اين موارد خودداري نمايند .
وي افزود : اداره کل حفاظت محيط زيست استان اردبيل و دوستداران طبيعت همه ساله به لحاظ آن که احتمال تخريب و آلايندگي عرصه هاي طبيعي در روز طبيعت افزايش مي يابد اقدام هاي زيادي را انجام مي دهند که از آن جمله مي توان به توزيع چندين هزار کيسه مخصوص جمع آوري زباله و افزايش تعداد ماموران حفاظتي به منظور نظارت و دادن توصيه هاي لازم در اين زمينه اشاره کرد .
او داشتن محيط زيست سالم را در گرو آموزش همگاني و بالا رفتن آگاهي هاي عمومي در اين زمينه دانست و گفت : آموزش براي کودکان و نوجوانان و کاربردي کردن برنامه هاي حفاظت محيط زيست ضروري است .
وي افزود : رسانه هاي گروهي مي توانند نقش موثري در سالم کردن محيط زيست و فرهنگ سازي در اين زمينه داشته باشند .
او توزيع کتاب و دفترچه هاي آموزشي ، نمايش فيلم براي کودکان و نوجوانان و بهره گيري از افراد و گروه هاي علاقه مند به حفظ محيط زيست را در ارتقاي فرهنگ عمومي جامعه در زمينه داشتن محيط زيست سالم از اقدامات اداره کل حفاظ محيط زيست اردبيل ذکر کرد .
استان اردبيل با مجموعه اي از آبگرم هاي معدني ، تفرجگاه ها و مناظر طبيعي يکي از مراکز مهم سياحتي در ايران است و سالانه از حدود پنج ميليون مسافر پذيرايي مي کند . از : مسعود وسيله ايردموسي