(
امتیاز از
)
«فنگ‌شويي»؛ بت‌پرستي مدرن قرن بيست‌ويکم
صدای شیعه: شايد از هنگامي که بشر در قرن 21 خود را از مباني اصيل الهي دور کرد و با پيشرفت روزافزون علم از معنويت فاصله گرفت و به مرز افسردگي رسيد؛ بر آن شد که به دنبال معنويتي برود که ساخته خود او باشد تا در پس آن، دنياي ايده‌آل را جست‌وجو کرده و به خوشبختي مورد انتظار خود دست يابد.
در محيط اطراف ما نيز گاهي شنيده ميشود که برخي افراد به دنبال خوشبختي خيالي خود به سمت عرفان‌هاي خوش‌‌آب و رنگ اما پوچ کشيده مي‌شوند. «فنگ‌شويي» نيز يکي از مواردي است که در ايران طي چندين سال فعاليت، توانسته علاقه‌مندان را به‌سوي خود جذب کند؛ اما اينکه صحت و سقم فنگ‌شويي تا چه ميزان است، بررسي بيشتري را مي‌طلبد که در اين گزارش آن را پيگيري مي‌کنيم.
* فنگ‌شويي؛ خرافه يا واقعيت؟
در تعريف فنگ‌شويي آورده‌اند: به معناي باد و آب است، يک فلسفه و فن باستاني در چين است و براي پيدا کردن دکوراسيون مناسب و چيدمان درست اشيا در ساختمان‌هاي مسکوني، تجاري، باغ و غيره استفاده ميشود تا بهترين اثر را بر سلامتي، شادي، موفقيت، هماهنگي و به طور کلي انرژي مثبت چي داشته باشد. مهم‌ترين چيزهايي که بايد رعايت کرد، پرهيز از بي‌نظمي و هرگونه انباشتگي، استفاده از رنگ‌هاي مناسب، خطوط منحني، در نظر گرفتن جهت‌هاي مناسب است، البته امروزه به طور رسمي در چين آن را خرافات مي‌دانند.
هنگامي که به برخي فروشگاهاي عرضه محصولات فنگ‌شويي مراجعه مي‌کنيم، با اين جملات روبه‌رو مي‌شويم: اين اجناس باعث آمدن برکت به خانه شما ميشود، اين نشان‌ها مي‌تواند، رابطه شما را با همسرتان بهتر کند، اين مجسمه شب‌ها روح خود را در اتاق به حرکت در مي‌آورد و انرژي آن را عوض مي‌کند، اينکه چقدر يک مجسمه و يا نماد مي‌تواند، با خود اين ره‌آورد را به ارمغان بياورد، سوالي است که شايد ذهن بسياري را با خود مشغول کرده است.
براي بررسي اينکه چه مقدار از نشان‌ها و نمادهاي فنگ‌شويي در بازار وجود دارد، به برخي از فروشگاه‌هاي مجسمه‌فروشي سر مي‌زنيم.
خانم فروشنده‌اي که سرتاسر مغازه‌اش با انواع و اقسام مجسمه پر شده است و در ميان آنها مجسمه بودا و قورباغه سهپا نيز به چشم مي‌خورد، در پاسخ به اين سؤال که: "آيا مجسمه فنگ‌شويي را در مغازه داريد؟ "، با حالتي متعجبگونه بيان مي‌کند: فنگ‌شويي چيست؟ مرد جواني هم که خبري از نمادهاي فنگ‌شويي در مغازه‌اش نيست، انگار براي نخستين بار اين واژه را مي‌شنود و مي‌پرسد: چهجور مجسمه‌اي است؟
بالاخره در يکي از نقاط شمالي شهر مغازه‌اي را يافتم که به طور فروش عمده نشان‌ها و مجسمه‌هاي فنگ‌شويي را به فروش مي‌رساند. خانم م-ف درباره فعاليتش مي‌گويد: حدود 25 سال است که در کار فروش وسايل فنگ‌شويي هستم و مردم به خوبي از اين نمادها استقبال مي‌کنند. بيشتر مشتري‌هايم را نيز خانم‌ها تشکيل مي‌دهند. وقتي از او درباره ميزان اعتقادش به فنگ‌شويي سؤال ميشود در پاسخ مي‌گويد: اعتقادي به فنگ‌شويي ندارم و خرافه‌اي بيش نيست!
خانم ميانسالي به نام زهره ـ الف که براي خريد در مغازه حضور داشت‌ـ نيز در پاسخ به اين پرسش که چرا از مجسمه فنگ‌شويي استفاده مي‌کنيد، مي‌گويد: اصلاً نمي‌دانم فنگ‌شويي چيست، من فقط براي زيبايي اين مجسمه را خريده‌ام.
خانم ديگري که کنجکاوانه به صحبت‌هاي ما گوش مي‌داد با شور و هيجان خاصي مي‌گويد: خانم! فنگ‌شويي حقيقت دارد، از زماني که من دکوراسيون خانه‌ام تغييرات ايجاد کردم و از اين مجسمه‌ها استفاده کردم، زندگي‌ام از اين رو به آن رو شده‌است. از او پرسيدم با فنگ‌شويي کجا آشنا شديد و پاسخ داد: در کلاس يوگا! مربي در خصوص نقش فنگ‌شويي در تحول زندگي صحبت کرد و جزوه‌اي هم براي آشنايي بيشتر به ما داد. با دو نفر ديگر در خارج از مغازه درباره فنگ‌شويي سوال کردم، ابراز بي‌اطلاعي مي‌کردند.
* 60هزار تومان، هزينه دو روز کلاس آموزش فنگ‌شويي!
براي کسب اطلاعات بيشتر در خصوص فعاليت‌هاي انجام شده به منظور ترويج فنگ‌شويي در جامعه ايراني با کلاس‌هاي آموزش «فنگ‌شويي» تماس مي‌گيرم؛ صدايي که متعلق به يک خانم جوان است، گوشي را بر مي‌دارد و پس از اينکه مطمئن ميشود از سوي يک آشنا تماس گرفته‌ام، هزينه شرکت در کلاس‌ها را 60 هزار تومان و به مدت دو روز اعلام مي‌کند.
به مؤسسه ديگر که زنگ مي‌زنم، منشي تا زماني که خيالش از بابت معرف آسوده نمي‌شود، پاسخ نمي‌‌دهد. از او مي‌خواهم اندکي از فنگ‌شويي بگويد، منشي با کمي مکث مي‌گويد: «علمي است که درباره چگونگي چيدمان لوازم منزل صحبت مي‌کند». منتظر ماندم بيشتر توضيح دهد، ولي انگار چيز بيشتري نمي‌دانست، از او درباره سطح علمي استاد پرسيدم، فوري جواب مي‌دهد: «استاد داراي مدرک دکتراي روانشناسي هستند البته در حال حاضر ايران نيستند!».
اين درحالي است که در سطح تهران و شهرستان‌ها کلاس‌هاي فنگ‌شويي در سطح گسترده برگزار ميشود و برخي از مسئولان برگزاري کلاس‌ها با اعلام اينکه داراي مجوز هستند، فقط از افرادي که توسط آشناها معرفي شوند، ثبت‌نام مي‌کنند.
اما به‌راستي در فنگ‌شويي چه چيزي مطرح است که اينچنين افراد را مجذوب خود کرده؟ فروش انواع و اقسام نمادهاي آن در بازار، تشکيل کلاس‌ها و تبليغ فنگ‌شويي در موتورهاي جست‌وجو با 95هزار و 100 مورد، براي چيست؟ آيا به‌راستي مردم بهشت گمشده خويش را يافته‌اند؟ آيا دنبال منجي مي‌گردند؟
براي درک بهتر موضوع مناسب است با برخي از نمادهاي فنگ‌شويي آشنا شويم.
* آشنايي با نمادهاي فنگ‌شويي
در فنگ‌شويي در خصوص نشان دادن نحوه درست تقسيم انرژي از اين نمادها استفاده مي‌کنند که عبارتند از: «اژدها» سمبل انرژي «ينگ» و نشانه عنصر چوب و فصل بهار است و انرژي آن در سمت شرق يا سمت راست بنا قرار مي‌گيرد. در مقابل اژدها، «ببر» داراي انرژي «يين» است و نشانه عنصر فلز. «لاک‌پشت» نيز نشان ثبات و استحکام قسمت پشتي زمين و بناست. «ققنوس سرخ» نيز در مقابل لاک‌پشت، حيواني افسانه‌اي بسيار فعال و هميشه در حال حرکت و پرواز، به عنوان سمبل آسايش مادي در زندگي است.
ديگر سمبل‌هاي فنگ‌شويي عبارتند از؛
درنا: سمبل عمر طولاني است، تصوير يا مجسمه آن در سمت غرب يا شرق قرار داده ميشود.
اردک مندارين: نوعي اردک رسمي چيني است، اين اردک نشانه‌اي از شادي و خوشبختي در زندگي زناشويي است، نيروي «چي» ايجاد مي‌کند که باعث ميشود زوجين از پس هر مشکلي بر بيايند. براي اين منظور بايد دو عدد اردک را در گوشه شمال غربي خانه قرار داد يا در دورترين قسمت راست سالن پذيرايي يا اتاق خواب تا «چي» ازدواج و عشق را فعال کند.
نماد دو ماهي: نشانه دور کردن نيروهاي شيطاني است و براي دفع بلا يا چشم زخم مورد استفاده قرار مي‌گيرد، معمولاً آن را مقابل در ورودي نصب مي‌کنند.
نيلوفر آبي يا لتوس: گياه مقدس هندوهاست، اعتقاد بر اينکه داشتن آن در منزل بخت خوبي را به ارمغان مي‌آورد.
گل صدتوماني يا پوني: نشانه اقبال بلند خصوصاً براي دختران دم بخت است.
پرتقال: مرکبات مخصوصاً پرتقال و ليمو سمبل طلا، پول و فراواني هستند.
هلو: سمبل عمر طولاني و توام با سلامتي است.
ارکيده: سبل خوش‌اقبالي است.
انار: نشانه فرزندان متعدد است.
صدف مارپيچ: نشانه اقبال بلند در سفر است، آن را در اتاق نشيمن قرار مي‌دهند.
خمره: به عنوان آرام کننده جريان چي در قسمت‌هاي مختلف به خصوص نزديک در ورودي استفاده ميشود.
بادبزن: سمبل محافظت از خانه و دارايي است.
وزغ سهپا: سمبل برکت و ثروت است.
کريستال کوارتز صورتي: بهترين سمبل عشق و ازدواج در فنگ‌شويي است.
در ميان انواع نمادها با مجسمه‌هايي چون سکه‌هاي چيني، سگ‌هاي فو، بادزنگ، اژدر لاک‌پشت، چي لين (اژدر اسب)، پاگودا (برج دانش)، گاو آرزو، صدف حلزون، بوداي خندان، فيل، ماهي آروانا، کشتي بازرگانان، گلدان ثروت، نعل اسب، آينه جادو (پاکوا)، کدو قلياني، پي يائو، گره اسرار‌آميز و غيره روبه‌رو مي‌شويد.
* فنگ‌شويي با شاخصه‌هاي علمي فاصله زيادي دارد
اما آيا مجسمه‌هاي فنگ‌شويي واقعاً از پس انجام چنين کارهايي بر مي‌آيند؟ براي يافتن پاسخ اين پرسش با حجت‌الاسلام و‌المسلمين حميدرضا مظاهري‌سيف، رئيس مؤسسه بهداشت معنوي و مديرگروه اخلاق و عرفان پژوهشگاه باقرالعلوم عليه السّلام گفت‌وگو مي‌کنيم.
وي مي‌گويد: «فنگ‌شويي» علم نيست، بلکه يک تطبيقي براي رويکردهاي جهان و پديده‌هايي که در جهان و نحوه ارتباط‌‌شان با همديگر است، فنگ‌شويي تفسيري از جهان، زندگي و جايگاه انسان در عالم و بعد مادي را مدنظر قرار مي‌دهد و با قدمتي چندين هزار ساله جز باورهاي چيني است، لذا دين نيست.
وي در خصوص اينکه بايد با بررسي علمي و تجربي صحت يا سقم فنگ‌شويي معلوم شود، بيان مي‌کند: در گام اول اگر اين کاربري و توصيه‌هاي عملي تأييد شد، در گام دوم آن بايد ديد تفاسيري که از آن ارائه ميشود، صحيح است يا نه، هرچند که تاکنون از نظر علمي فنگ‌شويي ثابت نشده است.
رئيس مؤسسه بهداشت معنوي با اخطار اينکه اگر در معرفي معارف اصيل اسلام زودتر اقدام نشوند، ناخودآگاه موارد دروغين جاي آن را پر مي‌کند، ادامه مي‌دهد: در اينجاست که نياز به وحي و معصوم احساس ميشود و هنگامي که گفته شود به سرچشمه علم الهي متصل است، مردم به راحتي آن را مي‌پذيرند، لذا اينکه فنگ‌شويي از خلال سال‌هاي گذشته به ما رسيده و اينکه چقدر تغيير و تحريف کرده، نمي‌شود به‌آن اعتماد کرد، اما چون نيازي را پاسخ مي‌دهد، مردم از آن استقبال مي‌کنند.
* فنگ‌شويي درصدد تکرار باورهاي اسلامي در قالب ديگري است
«مجيد ابهري» عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد بهشتي و پژوهشگر آسيب‌هاي اجتماعي در پاسخ به اينکه از منظر اسلامي بايد چه رويکردي به فنگ‌شويي داشت، بيان مي‌دارد: آثار مثبت محيط منظم، پاک و شاد بر روحيه انسان و رشد تعالي رفتار وي غيرقابل انکار است، با توجه به اينکه مکتب اسلام قبل از بروز پديده فنگ‌شويي تاکيدات مکرري بر پاک بودن محيط زندگي، تنوع آن، ساده‌زيستي و رعايت تعادل چيدمان در زندگي دستورات مؤکدي داشته و بر اساس فلسفه موجود در باور ما «دل هر ذره را که بشکافي، آفتابيش در ميان بيني» تمام ذرات حيات به تعالي و تکامل در حرکت هستند.
وي تبليغ فنگ‌شويي به عنوان تاثير مثبت بر خوشحالي و يا غم افراد را مسئله جديدي نمي‌داند و مي‌گويد: در واقع تکرار باورهاي اسلامي در لباس و قالب ديگري است، شاد بودن محيط خانه در پاک بودن و ساده بودن زندگي است، ابزارهاي تکنولوژي جز هزينه و زيان‌هاي متعدد بر اعصاب و جسم نتيجه ديگري ندارد، اخيراً زيان‌هاي امواج مايکروويو و رايانه کشف شده است، بنابراين بعضي از افراد تصور مي‌کنند، فنگ‌شويي يک مکتب جديد است، در حالي که پاک نگه داشتن محيط زندگي و تغييرات چيدماني در آنها استفاده از ابزار و وسايلي که نياز واقعي به آنها وجود دارد، خودداري از خريد و نگهداري از وسايلي که مازاد و احتياج است، يک‌هزار سال پيش توسط ائمه عليهم‌السلام مورد تاکيد قرار گرفته است.
اين پژوهشگر آسيب‌هاي اجتماعي در خصوص تأثير سمبل‌هاي فنگ‌شويي در افراد مي‌گويد: از نظر آسيب‌شناسي رفتاري، استفاده از مجسمه‌هاي زشت و بدشکل در ضمير ناخودآگاه افراد اثر منفي گذاشته و حتي ممکن است باعث شباهت جنين انسان به آنها شود، بنابراين استفاده از اين‌گونه اشيا يعني مجسمه «سر سگ»، «قورباغه» يا «موش» در محيط خانه فقط باعث اضطراب و دلهره کودکان ميشود و هيچ نفع ديگري ندارد.
عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد بهشتي علت پناه‌آوردن برخي از مردم به فنگ‌شويي را چنين بيان مي‌کند: دور شدن از باورهاي اصيل باعث پناه‌بردن به اين گونه طلسم‌ها و خرافه‌ها ميشود، مثل مهره خوشبختي، مجسمه گشايش بخت و يا عروسک آورنده خواستگار! اين گونه باورها صدها سال است که در جوامع منزوي شده است، نمي دانم چرا امروز عده‌اي تلاش مي‌کنند، دوباره جوانان ما را با اين گونه ابزار مشغول کنند؟! اين بخشي از ناتوي فرهنگي است که مي‌خواهد بين باورهاي اصيل اسلامي و جوانان فاصله ايجاد کنند.
* فنگ‌شويي نوعي از بت‌پرستي مدرن است
سيدکاظم موسوي، مدير مؤسسه مطالعاتي روشنگر با اشاره به اينکه فنگ‌شويي از بطن اعتقادي بودا نشأت گرفته و نگاه الوهيتي ندارد، بيان مي‌دارد: در واقع فنگ‌شويي بت‌پرستي مدرن است. در فنگ‌شويي ساده‌زيستي تبليغ ميشود، در حالي که اسلام به ساده زيستي به عنوان اصلي اساسي نگاه کرده است، به طوري که ساده‌زيستي در سيره عملي رسول اکرم صلي‌الله عليه و‌آله و‌سلم و ائمه عليهم‌السلام، به طور نمونه در ساده غذا خوردن، ساده لباس پوشيدن، ساده معاشرت کردن با مردم به وضوح ديده ميشود.
وي فنگ‌شويي را وصله ناچسب مي‌داند و مي‌گويد: جريان فنگ‌شويي يک نوع تضاد با اسلام دارد، بنابراين محققان و انديشمندان حوزوي و دانشگاهي بايد در خصوص عوامل انحرافي، آگاهي لازم را به مردم بدهند و در تعامل با مردم کوشا باشند و با بيان زيبايي‌ها همراه با آيات قرآن و روايات، اسلام ناب محمدي را به مردم بيشتر بشناسند و جامعه را در برابر ناتوي فرهنگي واکسينه کنند.
* ضرورت تقويت توکل به خدا و توسل به ائمه اطهار(ع)
توجه به اين نکته که فنگ‌شويي آرام آرام در محيط اجتماعي و اعتقادي مردم دام مي‌گستراند و محققان ديني بايد با معرفي صحيح آن به مردم در پيشگيري هر چه بيشتر آن کوشا باشند، چرا که فراروي فنگ‌شويي چيزي جز فاصله گرفتن انسان از مبدأ هستي و کم‌شدن توکل در زندگي به چشم نمي‌خورد. انساني که از صبح تا شب خود را اسير چندين نماد فلزي و چوبي و سنگي کند، چه رهاوردي را براي خود به ارمغان خواهد آورد؟ به راستي انسان مسلمان، پرودگار عالم را در کجاي قلب خويش جاي داده است؟!
بياييم با دوري از شرک ظاهري و خفي، با تقويت توکل و توسل خويش به خداوند متعال و ائمه معصومين عليهم‌السلام ـ‌که رابطه فيض الهي هستند‌ـ معناي صحيح زندگي را درک کنيم و با افزايش رابطه خود با خالق هستي، دنيا را به خاطر او به تسخير درآوريم.
فارس
انتهای پیام