(
امتیاز از
)
رشد بازار جنگیری و معنویتهای کاذب در جامعهای که قرار بود مدینه فاضله شود
صدای شیعه: به گزارش رسا، حجتالاسلام علیرضا قائمینیا، امروز هفتم دی در نخستین نشست علمی علل پیدایش و گسترش عرفان وارهها و راهکارهای مقابله با آن به ارائه تحلیلی از فرایند شکلگیری معنویتهای نوظهور و علتهای پیدایش عرفانهای راستاندیش و عرفانهای انحرافی پرداخت.
وی وارد کردن معنویتهای نوظهور را در کشف حقیقت عرفانوارهها مؤثر ندانست و با قائل بودن تفاوت بین شیطانپرستی، صوفیه و معنویتهای جدید، اظهار داشت: حساب فرقههای قدیمی از فرقههای نوظهور جدا است و نباید آن را در پرونده معنویتهای جدید وارد کرد، بلکه باید بررسی شود ماهیت فکری این جریانها چیست و براساس چه مبنایی در جهان جدید شکل گرفتهاند.
رییس پژوهشکده حکمت اسلامی افزود: هرچند از ابتدا مخالفتهایی با عرفانوارهها صورت گرفت، اما مؤثر نبود و در جامعهای که قرار بود به مدینه فاضله تبدیل شود و در آن ایدههای اسلامی خداگرایانه رواج پیدا کند، بازار جنگیری و معنویتهای کاذب فراگیر شد که باید علما و بزرگان حوزه در اینباره تأمل کنند و برای مقابله با آن راهکار مناسب پیدا کنند.
وی با اشاره به اینکه معنویتهای نوظهور از عقلانیت جدید غرب و خاکی شدن عقل بشر که از آسمان بریده میشود و میخواهد در زندگی معنا پیدا کند، پدید آمدهاند، گفت: عرفان پدیدهای است که میخواهد انسان را به سمت خدا ببرد، اما معنویتهای جدید پدیدههای بیسابقهای هستند که برای حل مشکلات بشر در چارچوب عالم خاکی بریده از آسمان تلاش میکند.
حجتالاسلام قائمینیا با بیان اینکه عنوان عرفانواره و معنویتواره از عرفان اسلامی گرفته شده و آن را برای معنویتهای جدید نمیپسندم، ابراز داشت: امور خارقالعاده و آنچه با علم و تفکر جدید همخوانی ندارد برای بشر جدید بسیار مهم و در دنیای جدید مانند امور رازگونه تلهپاتی و امور روانشناختی قابل مشاهده است که البته با عقل جدید حل نمیشوند.
وی اضافه کرد: بالاترین هدف عرفان اسلامی رسیدن به معرفت است و اساس خلقت بشر هم برای رسیدن به این معرفت بوده است، چنانچه در عرفانهای دیگر چنین هدفی وجود ندارد؛ عرفان اسم خاص عرفان اسلامی است، اما چون با محدودیت ترجمه مواجه هستیم، اسم معنویتهای نوظهور را عرفانواره میگذاریم که نه مطابق با هدف و نه مطابق با ماهیت آنها است.
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: هیچ عرفانی در دنیای جدید به معنای حداکثری عرفان اسلامی که خدا را تنها در عبادت محصور نمیکند و او را در همه جا متصور است، وجود ندارد؛ چراکه عقل خاکی میشود و اگر خدایی هست هیچ واکنشی نسبت به دیگران و عالم نشان نمیدهد.
وی با بیان اینکه در عرفانهای نوظهور، آن خدایی که در تفکر سنتی مدنظر است، به چشم نمیخورد، ویژگی اصلی عرفانوارهها را غیاب خدا عنوان و تصریح کرد: معنویت نوظهور نوعی تفکر انتزاعی است که با مفاهیم عرفان نظری سر و کار ندارد؛ تنها با مسایل وجودی انسان مانند غم، غصه و ناکامیها سر و کار دارد و میخواهد برای آن راهحلی نشان دهد.
حجتالاسلام قائمینیا با اشاره به اینکه در کشور عرفان وجود دارد، اما بین آن چیزی که در جامعه به عنوان عرفان معرفی میشود با مراکز رسمی که عرفان را تدریس میکنند، فاصله بسیار است، بر حرکت به سمت تبیین و تدریس عرفان وجودی که در حل مشکلات بشر امروزی دخالت دارد، تأکید کرد.
وی همچنین عرفانهای جدید را به عرفانهای طبیعتگرا و عرفانهای اومانیست که هر دو به نوعی انسان و مسایل وجودی انسان را محور تحلیلها قرار میدهند، تقسیم کرد و گفت: جدال عرفانهای جدید با عرفانهای سنتی نکات آموزندهای دارد که صرفا نباید با بحث کلامی مشکلات آن را حل کرد.
رییس پژوهشکده حکمت اسلامی با رد هرگونه جدال بین عرفانهای جدید و سنتی خواستار بررسی معایب عرفانهای سنتی شد و اظهار داشت: حوزویان همانطور که معایب عرفانهای جدید را مورد بررسی قرار میدهند، عرفان برگرفته از اسلام را ترویج کنند که از لحاظ ادبیات و محتوا بتواند مشکلات بشر جدید را حل کند.
انتهای پیام