مراوده با جبرئيل، بالاترين فضيلت زهرا(س)
صدای شیعه: اين نوشتار سزاوار مىبيند، نظرى به ديدگاه امام خمينى(ره) درباره شخصيت فاطمه زهرا(س) داشته باشد، گذشته از آنکه حضرت امام(ره) از فرزندان حضرت زهرا(س) است و در مکتب او پرورش يافته و عمر شريف خويش را در راه اهداف والاى اسلام و اهل بيت(ع) سپرى فرموده است، همزمانى ميلاد امام خمينى(ره) (بيستم جمادىالثانى سال 1320 ه .ق) و ميلاد فاطمه زهرا(س) بر اين مناسبت، دو چندان، افزوده است. حضرت امام(ره) در برخى از پيامها و سخنرانيهاى خود به ترسيم و توصيف شخصيت جاودانه فاطمه زهرا(س) پرداختهاند، اما به اين نکته نيز بايد توجه داشت که آنچه بيان کردهاند تنها اشاره به بخشى از فضايل بىپايان و وصفناشدنى زهراى مرضيه(س) است، نه تبيين همه آن، که اصولا از قدرت بشر خارج است، و به کلام امام(ره) نيز در اين باره خواهيم پرداخت.
اينک سخنان حضرت امام(ره) را تحت عناوينى چند به شما خواننده گرامى تقديم مىداريم:
1 - فاطمه(س) مايه افتخار
در دنيايى که در آن زندگى مىکنيم، از گذشته تا حال، انسانها بر حسب ديدگاه خود از جهان و انسان و زندگى، به اشياء يا اشخاصى افتخار مىکردهاند و آنها را مايه فخر و مباهات خود دانستهاند، اما حضرت امام(ره) فاطمه زهرا(س) را مايه افتخار مىدانند، ببينيم چه کسانى به زهراى مرضيه(س) افتخار مىکنند.
الف) افتخار جهان هستى
امام(ره): روز پر افتخار ولادت زنى [است] که از معجزات تاريخ و افتخارات عالم وجود است (1) .
زنى که عالم به او افتخار دارد. (2)
ب) افتخار خاندان وحى
امام(ره): زنى که افتخار خاندان وحى، و چون خورشيدى بر تارک اسلام مىدرخشد. (3)
تاريخ اسلام گواه احترامات بىحد رسول خدا(ص) به اين مولود شريف است. (4)
ج) افتخار پيروان او
امام(ره): براى زنها کمال افتخار است که روز تولد حضرت صديقه را روز زن قرار دادهاند، افتخار است و مسؤوليت. (5)
2 - فاطمه(س) تجلى کمال انسان
امام (ره): تمام هويت انسانى در او جلوهگر است. (6)
تمام ابعادى که براى زن متصور است و براى يک انسان متصور است در فاطمه زهرا(س) جلوه کرده و بوده است. (7)
يک انسان به تمام معنى انسان، تمام نسخه انسانيت، تمام حقيقت زن، تمام حقيقت انسان،... تمام حيثيت زن، تمام شخصيت زن فردا [روز ميلاد] موجود شد. (8)
تمام هويتهاى کمالى که در انسان متصور است و در زن تصور دارد، تمام، در اين زن است. (9)
نکته: حضرت امام(ره) در بيان اينکه چرا در آيه (انا انزلناه) به شکل جمع ذکر شده است فرمودهاند: بدانکه نکته آن تفخيم مقام حق تعالى به مبدئيت تنزيل اين کتاب شريف است... بعبارت ديگر اين صحيفه نورانيه [قرآن کريم] صورت اسم اعظم است چنانچه انسان کامل نيز صورت اسم اعظم است، بلکه حقيقت اين دو در حضرت غيب يکى است و در عالم تفرقه از هم بحسب صورت متفرق [هستند]. (10)
نتيجه: با توجه به اينکه حضرت امام(ره)، حضرت زهرا را انسان کامل معرفى نمودهاند و از سويى انسان کامل را صورت اسم اعظم مىدانند، نتيجه مىگيريم که:
"حضرت زهرا(س) صورت اسم اعظم الهى است ".
3 - مقامات معنوى حضرت زهرا(س)
الف) نور او قبل از خلقتبشر آفريده شده است. (11)
امام(ره): اصولا رسول اکرم(ص) و ائمه(عليهمالسلام) طبق رواياتى که داريم قبل از اين عالم انوارى بودهاند در ظل عرش... و مقاماتى دارند الى ماشاءالله... چنانکه بحسب روايات اين مقامات معنوى براى حضرت زهرا(س) هم هست. (12)
ب) موجودى ملکوتى و جبروتى
امام(ره): او [فاطمه زهرا] موجود ملکوتى است که در عالم انسان ظاهر شده است، بلکه موجود الهى جبروتى در صورت يک زن ظاهر شده است. (13)
معنويات، جلوههاى ملکوتى، جلوههاى الهى، جلوههاى جبروتى، جلوههاى ملکى و ناسوتى همه در اين موجود است. (14)
ج) مجمع اوصاف انبياء(ع)
امام(ره): فردا [روز ولادت فاطمه زهرا] همچو زنى متولد مىشود که تمام خاصههاى انبياء در اوست. (15)
د) حقيقت ليلة القدر
امام(ره): دلالتبر آنچه احتمال داديم از حقيقت ليلةالقدر مىکند حديثشريف طولانى که در تفسير برهان از کافى شريف نقل فرموده و در آن حديث است که نصرانى گفتبه حضرت موسى بنجعفر که تفسير باطن (حم، والکتاب المبين، انا انزلناه فى ليلة مبارکة، انا کنا منذرين فيها يفرق کل امر حکيم) چيست؟ فرمود:
اما "حم " محمد(صلى الله عليه و آله) و اما "کتاب مبين " اميرالمؤمنينع) است و اما الليلة، فاطمه(س) است. (16)
و در روايتى ليالى عشر به ائمه طاهرين از حسن تا حسن تفسير شده است و اين يکى از مراتب ليلة القدر است که حضرت موسى بنجعفر(ع) ذکر فرموده و شهادت داده بر آنکه ليلةالقدر تمام دوره محمديه است روايتى که در تفسير برهان از حضرت باقر(ع) نقل مىکند و اين روايت چون روايتشريفى است و به معارف چندى اشاره فرموده و از اسرار مهمه کشف فرموده ما تيمنا عين آن حديث را نقل مىکنيم:
قال (رحمه الله) و عن الشيخ ابى جعفر الطوسى عن رجاله عن عبدالله بنعجلان السکونى قال سمعت اباجعفر(ع) يقول:
بيت على و فاطمة حجرة رسول الله(ص) و سقف بيتهم عرش رب العالمين و فى قعر بيوتهم فرجة مکشوطة الى العرش معراج الوحى والملائکة تنزل عليهم بالوحى صباحا و مسائا و کل ساعة و طرفة عين، و الملائکة لا تنقطع فوجهم، فوج ينزل و فوج يصعد و ان الله تبارک و تعالى کشف لابراهيم(ع) عن السموات حتى ابصر العرش و زاد فى قوة ناظره، و ان الله زاد فى قوة ناظر محمد و على و فاطمة و الحسن و الحسين(ع) و کانوا يبصرون العرش و لايجدون لبيوتهم سقفا غير العرش، فبيوتهم مسقفة بعرش الرحمن و معارج الملائکة و الروح فيها باذن ربهم من کل امر سلام، قال قلت: من کل امر سلام؟
قال: بکل امر
فقلت: هذا التنزيل؟
قال: نعم (×)
و تدبر در اين حديثشريف، ابوابى از معرفتبه روى اهلش باز کند و شمهاى از حقيقت ولايت و باطن ليلة القدر به آن مکشوف شود. (17)
ه) تسبيحات فاطمه زهرا بهترين تعقيبات نماز
امام (ره): و از جمله تعقيبات شريفه، تسبيحات صديقه طاهره(س) است که رسول خدا(ص)، آن را به فاطمه(س) عطا فرمود. از حضرت صادق(ع) مرويست که اين تسبيحات در هر روز، در تعقيبات هر نمازى پيش من محبوبتر است از هزار رکعت نماز در هر روز. (18)
و) مراوده با جبرئيل، بالاترين فضيلت زهرا(س)
امام(ره): من راجع به حضرت صديقه(س) خودم را قاصر مىدانم ذکرى بکنم، فقط اکتفا مىکنم به يک روايت که در کافى شريفه است و با سند معتبر نقل شده است و آن روايت اين است که حضرت صادق(ع) مىفرمايد:
فاطمه(س) بعد از پدرش 75 روز زنده بودند، در اين دنيا بودند و حزن و شدت برايشان غلبه داشت و جبرئيل امين مىآمد خدمت ايشان و به ايشان تعزيت عرض مىکرد و مسائلى از آينده نقل مىکرد.
ظاهر روايت اين است که در اين 75 روز مراودهاى بوده استيعنى رفت و آمد جبرئيل زياد بوده است و گمان ندارم که غير از طبقه اول از انبياء عظام در باره کسى اينطور وارد شده باشد. ... مساله آمدن جبرئيل براى کسى يک مساله ساده نيست، خيال نشود که جبرئيل براى هر کسى مىآيد و امکان دارد بيايد، اين يک تناسب لازم استبين روح آن کسى که جبرئيل مىخواهد بيايد و مقام جبرئيل که روح اعظم است، چه ما قائل بشويم به اين که قضيه تنزيل، تنزل جبرئيل، به واسطه روح اعظم خود اين ولى استيا پيغمبر است، او تنزيل مىدهد او را و وارد مىکند تا مرتبه پايين، يا بگوييم که خير، حق تعالى او را مامور مىکند که برو و اين مسايل را بگو... تا تناسب ما بين روح اين کسى که جبرئيل مىآيد پيش او و بين جبرئيل که روح اعظم است نباشد، امکان ندارد اين معنا، و اين تناسب بين جبرئيل که روح اعظم است و انبياء درجه اول بوده است مثل رسول خدا و موسى و عيسى و ابراهيم و امثال اينها، بين همه کس نبوده است... در هر صورت من اين شرافت و فضيلت را از همه فضايلى که براى حضرت زهرا ذکر کردهاند، با اين که آنها هم فضايل بزرگى است، اين فضيلت را من بالاتر از همه مىدانم،... و اين از فضايلى است که مختصات حضرت صديقه(س) است. (19)
ز) صحيفه فاطمية
نتيجه رفت و آمدهاى بسيار جبرئيل و گفتگوى با فاطمه زهرا، جمع مطالبى در مجموعهاى شد که صحيفه فاطميه خوانده مىشد. حضرت امام(ره):
ما مفتخريم که ادعيه حياتبخش که او را قرآن صاعد مىخوانند از ائمه معصومين ما است، مناجات شعبانيه امامان و دعاى عرفات حسين بنعلى(عليهما السلام)، و صحيفه سجاديه اين زبور آل محمد و صحيفه فاطميه که کتاب الهام شده از جانب خداوند تعالى به زهراى مرضيه است، از ما است. (20)
در ظرف 75 روز جبرئيل امين رفت و آمد داشته است و مسائل را در آتيهاى که واقع مىشده است، مسائل را ذکر کرده است و حضرت امير هم آنها را نوشته است، کاتب وحى بوده استحضرت امير، همان طورى که کاتب وحى رسول خدا بوده است - و البته وحى به معناى آوردن احکام، تمام شد به رفتن رسول اکرم - کاتب وحى حضرت صديقه در اين 75 روز بوده است. (21)
و شايد يکى از مسائلى که گفته است راجع به مسائلى است که در عهد ذريه بلند پايه او حضرت صاحب(عج) است، براى او ذکر کرده است، که مسائل ايران جزو آن مسائل باشد، ما نمىدانيم، ممکن است. (22)
4 - پرورش يافتگان مکتب زهرا(س)
امام(ره): مکتبى که مىرفتبا کجرويهاى تفاله جاهليت و برنامههاى حساب شده احياى ملىگرايى و عروبتبا شعار "لا خبر جاء و لا وحى نزل " محو و نابود شود و از حکومت عدل اسلامى يک رژيم شاهنشاهى بسازد و اسلام و وحى را به انزوا کشاند که ناگهان شخصيت عظيمى که از عصاره وحى الهى تغذيه و در خاندان سيد رسل محمد مصطفى و سيد اولياء على مرتضى تربيت در دامن صديقه طاهره بزرگ شده بود قيام کرد و با فداکارى بىنظير و نهضت الهى خود واقعه بزرگى را بوجود آورد که کاخ ستمکاران را فرو ريخت و مکتب اسلام را نجات بخشيد. (23)
اين خانه کوچک فاطمه(س) و اين افرادى که در آن خانه تربيتشدند که به حسب عدد، چهارپنج نفر بودند و به حسب واقع، تمام قدرت حق تعالى را تجلى دادند، خدمتهايى کردند که ما را و شما را و همه بشر را به اعجاب درآورده است. (24)
زنى که در حجرهاى کوچک و خانهاى محقر، انسانهايى تربيت کرد که نورشان از بسيط خاک تا آن سوى افلاک و از عالم ملک تا آن سوى ملکوت اعلى مىدرخشيد، صلوات و سلام خداوند تعالى بر اين حجره محقرى که جلوهگاه نور عظمت الهى و پرورشگاه زبدگان اولاد آدم است. (25)
در ناحيه معنويات آنقدر در مرتبه بالا بودند که دست ملکوتىها هم به آن نمىرسيد و در جنبههاى تربيتى آنقدر بوده است که هر چه انسان مىبينند برکات در بلاد مسلمين هست و خصوصا در مثل بلاد ماها، اينها از برکت آنهاست. (26)
زنى که دخترش در مقابل حکومتهاى جبار ايستاد و آن خطبه را خواند. (27)
5 - لزوم تشکيل حکومت اسلامى
حضرت امام(ره):
ما براى اينکه وحدت امت اسلام را تامين کنيم، براى اين که وطن اسلام را از تصرف و نفوذ استعمارگران و دولتهاى دستنشانده آنها خارج و آزاد کنيم راهى نداريم جز اينکه تشکيل حکومتبدهيم ... چنانکه حضرت زهرا سلام الله عليها در خطبه خود مىفرمايد که امامتبراى حفظ نظام و تبديل افتراق مسلمين به اتحاد است. (28)
6 - زهرا(س) الگوى زندگى
امام (ره):
الگو حضرت زهرا است، الگو پيغمبر اسلام است. (29)
ما بايد تبعيت کنيم و زندگى خود را براى آنها قرار دهيم. (30)
ما بايد سرمشق از اين خاندان بگيريم، بانوان ما از بانوانشان و مردان ما، از مردانشان، بلکه همه، از همه آنها، آنها زندگى خودشان را وقف کردند از براى طرفدارى مظلومين و احياى سنت الهى. (31)
اين خاندان ... براى ملتها و مستضعفين قيام کردند در مقابل کسانى که مىخواستند مستضعفين را از بين ببرند. (32)
خطبه فاطمه زهرا (سلام الله عليها) در مقابل حکومت و قيام اميرالمؤمنين و صبر اميرالمؤمنين و ... و فداکارى دو فرزند عزيزش ... اسلام را زنده کردند و براى ما و شما برادرهاى عزيز الگو شدند ... ما هم الگوى آنها را، تبعيت از آنها را مىپذيريم. (33)
همه بايد به او (حضرت زهرا سلام الله عليها) اقتدا کنيم و همه بايد دستورمان از اسلام را بوسيله او و فرزندان او بگيريم و همان طورى که او بوده استباشيد. (34)
7 - ميلاد حضرت زهرا(س)
تا توجه به آنچه تا بحال بيان شد به اين نتيجه مىرسيم که الگويى براى زنان مسلمان مناسبتر و ارزشمندتر از فاطمه زهرا(س) نمىتوان پيدا کرد و بنابر اين روز ولادت آن حضرت، بهترين انتخاب به عنوان روز زن خواهد بود.
حضرت امام(ره):
اگر روزى بايد روز زن باشد، چه روزى والاتر و افتخارآميزتر از روز ولادت با سعادت فاطمه زهرا (سلام الله عليها) است. (35)
روز ولادت سرتاسر سعادت صديقه طاهره که والاترين روز براى انتخاب روز زن است، به ملتشريف ايران، خصوصا زنان محترم تبريک و تهنيت عرض مىکنم. (36)
مبارک باد بر ملت عظيمالشان ايران بويژه زنان بزرگوار، روز مبارک زن، روز شرافتمند عنصر تابناکى که زيربناى فضيلتهاى انسانى و ارزشهاى والاى خليفة الله در جهان است. (37)
براى زنها کمال افتخار است که روز تولد حضرت صديقه را روز زن قرار دادهاند، افتخار است و مسؤوليت. (38)
8 - حکم اهانتبه فاطمه(س)
روز شنبه 8 بهمن1367، از صدا و سيماى جمهورى اسلامى، مصاحبهاى با برخى خانمها پيرامون زن و الگوى زنان پخش شد از آن جمله، يکى از خانمهادر باره فاطمه زهرا(س) مطلبى قريب به اين مضمون گفت که "فاطمه زهرا تعلق به چهارده قرن قبل داشتهاند و ما زنان امروز بايد طبق زمان خود زندگى کنيم " روز بعد حضرت امام(ره) در باره پخش اينگونه مصاحبهها در نامهاى به مدير عامل وقت صدا و سيما، چنين مرقوم داشتند:
با کمال تاسف و تاثر روز گذشته (روز شنبه 8 بهمن) از صداى جمهورى اسلامى مطلبى در مورد الگوى زن پخش گرديده است که انسان شرم دارد بازگو نمايد، فردى که اين مطلب را پخش کرده است تعزير و اخراج مىگردد و دستاندکاران آن تعزير خواهند شد، در صورتى که ثابتشود قصد توهين در کار بوده استبلاشک فرد توهينکننده محکوم به اعدام است. اگر بار ديگر از اينگونه قضايا تکرار گردد، موجب تنبيه و توبيخ و مجازات شديد و جدى مسؤولين بالاى صدا و سيما خواهد شد، البته در تمامى زمينهها قوه قضاييه اقدام مىنمايد. " (39)
9- ناتوانى از درک و ترسيم شخصيت فاطمه زهرا(س)
امام(ره):
فاطمه زهرا زنى که افتخار خاندان وحى و چون خورشيدى بر تارک اسلام عزيز مىدرخشد، زنى که فضايل او همطراز فضايل بىنهايت پيغمبر اکرم و خاندان عصمت و طهارت بود، زنى که هر کس با هر بينش در باره او گفتارى دارد و از عهده ستايش او برنيامده، که احاديثى که از خاندان وحى رسيده به اندازه فهم مستمعان بوده و دريا را در کوزهاى نتوان گنجاند و ديگران هر چه گفتهاند به مقدار فهم خود بوده، نه به اندازه مرتبت او، پس اولى آنکه از اين وادى شگفت درگذريم! (40)
"والسلام "
---------------------------
پي‌نوشت:
1 - صحيفه نور، ج16، ص 125، چاپ وزارت ارشاد اسلامى.
2- همان، ج6، ص187.
3- همان، ج 12، ص 72.
4- همان، ج 14، ص 201.
5- همان، ج19، ص 278.
6- همان، ج6، ص 194.
7- همان، ج6، ص 185.
8و9 - همان.
ء10 - آداب الصلوة، ص347 چاپ آستان مقدس رضوى. براى اطلاع از مطالبى در باره اسم اعظم به تفسير دعاى سحر امام خمينى، ص123 تا 158، انتشارات نهضت زنان مراجعه شود.
11- به گفتار علامه امينى در باره فاطمه زهرا، ص39 و107 مراجعه شود.
12- ولايت فقيه، ص 58، انتشارات آزادى قم.
13و14 - صحيفه نور، ج6، ص 185.
15- همان.
16- آداب الصلوة، ص356.
× حضرت باقر(ع) مىفرمود: خانه على و فاطمه حجره رسول الله است و سقف خانهشان عرش ربالعالمين است و در عمق خانههاشان شکافى است، رو باز تا عرش که معراج وحى است و فرشتگان هر صبح و شام و هر ساعت و هر چشم بهم زدن بر آنان با وحى فرود مىآيند و دستههاى فرشتگان از هم گسيخته نمىشود، دستهاى فرود مىآيند و دستهاى بالا مىروند. و همانا خداى تبارک و تعالى براى ابراهيم(ع) از آسمانها پرده برداشت تا آنکه عرش را ديد و خداوند نور ديده او را نيرو بخشيد و همانا خداوند به نور ديده محمد و على و فاطمه و حسن و حسين نيرو بخشيد، آنان عرش را مىديدند و سقفى براى خانه خودشان بجز عرش نمىيافتند، پس سقف خانههاى آنان عرش رحمان است و معراجهاى ملائکه و روح در اين خانهها است و با اذن پروردگارشان از هر امرى سلامت است، راوى گويد: گفتم: از هر امرى سلامت است؟ فرمود: به هر امرى. گفتم: اين چنين نازل شده؟ فرمود: آرى.
17- همان، آدابالصلاة، پاورقى، ص357.
18- همان، ص 408.
19- صحيفه نور، ج19، ص 278.
20- همان، ج 21، ص 171 از وصيت نامه سياسى - الهى امام(ره)
21و22 - همان، ج19، ص 278.
23- همان، ج 12، 181.
24- همان، ج16، ص167.
25- همان، ص 125.
26- همان، ج17، ص216.
27- همان، ج6، ص187.
28- ولايت فقيه، ص36.
29- صحيفه نور، ج7، ص17.
30و31 و32 - همان، ج 5، ص283.
33- همان، ج16، ص67.
34- همان، ج19، ص 120.
35- همان، ج 12، ص 72.
36- همان، ج 14، ص 201.
37- همان، ج16، ص 125.
38- همان، ج19، ص 278.
39- همان، ج 21، ص76.
40- همان، ج 12، ص 72.
و پيامها و سخنرانيها، ج 1، ص 68.
نويسنده: محمد اسحاق مسعودى
ماهنامه کوثر شماره 8
انتهای پیام