(
امتیاز از
)
توليد نوای عاشورايی اغلب تقليدی کورکورانه از ملودی‌های غربی است;ضرورت ورود نهادهای نظارتی
صدای شیعه: کيوان ساکت، آهنگساز و نوازنده موسيقی در گفت‌و‌گو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايکنا) با بيان مطالب فوق گفت: موسيقی سوگواره در ايران و حتی در جهان دارای پيشينه طولانی است و به ويژه در ايران با توجه به چند قوميتی بودن آن، مشاهده می‌شود که در هر منطقه‌ای اقوام گوناگون ايرانی موسيقی سوگمندانه ای را در مناسبت‌های مذهبی و حتی غيرمذهبی دارا بوده و هستند.
وی ادامه داد: يکی از اين مناسبت‌های مذهبی مورد توجه عاشوراست که هر سال در ايام مشخصی به ويژه از ابتدای ماه محرم بدان پرداخته می‌شود و اين روند در قالب مراسم گوناگون تا چهل روز و مصادف با اربعين حسينی ادامه پيدا می‌کند و با توجه به پيشينه غنی برگزاری اين مراسم در ايران همواره ديده شده است که هنرمندان دلسوخته و عاشق پيشوايان مذهبی که صداقت در کار خود داشته‌اند به سبب احترام و تأثر عميقی که از شهادت امام‌حسين(ع) به آنها عارض می‌شد دست به ساخت ملودی‌های بسيار مطلوب می‌زدند که اشعار آنها نيز از سوی افرادی موجه و شناخته شده سروده می‌شد.
اهميت موسيقی سوگواره تا بدان حد است که حتی پيروان اديان ديگر را نيز تحت تأثير قرار می‌دهد
ساکت تصريح کرد: اهميت اين موضوع و تأثير آن در ترويج فرهنگ شيعی و مذهبی تا بدانجا بوده است که حتی پيروان اديان ديگر نيز براساس آنچه در تاريخ ذکر شده و خود نيز بارها و بارها اين مسئله را از نزديک ديده‌ام، تحت تأثير اين ملودی و نغمات سروده شده آن قرار می‌گرفتند و با تعقيب دسته‌جات عزاداری و سينه زنی سعی در دريافت ملودی‌های بکر و زيبايی که از عمق احساس و ارادت عزاداران به خاندان عصمت و طهارت(ع) تراوش می‌شد داشتند.
اين نوازنده موسيقی ادامه داد: حتی بسياری از پيشگامان موسيقی ايرانی همچون ابوالحسن صبا بسياری از موسيقی و تصنيف‌های ساخته شده خود که در ادبيات موسيقی ايرانی ماندگار شده‌اند را ملهم از اين موسيقی مذهبی در عرصه موسيقی جاودانه کرده‌اند که آهنگ مشهور «کاروان» وی يکی از بارزترين اين نمونه‌هاست.
وی تأکيد کرد: متأسفانه عليرغم اين پشتوانه غنی و پيشينه درخشان تاريخی در امر موسيقی سوگواره، شاهد توليد و اجرای بسياری از قطعات موسيقی عاشورايی هستيم که نه تنها ربطی به ادبيات سوگمندانه و فاخر ايرانی که بخشی مهم از فرهنگ ايرانی را تأمين می کنند، ندارند بلکه نوحه‌خوانانی که مبادرت به اين کار می‌ورزند بدون کوچکترين خلاقيت ناشی از تراوشات ذهنی برپايه اعتقادات و باورهای دينی و مذهبی خود به تقليدی کورکورانه و بی‌کم و کاست از خوانندگان لوس‌آنجلسی می‌پردازند.
قطعات توليدی موسيقی سوگواره در شرايط کنونی توهين به شعائر اسلامی است
ساکت در ادامه گفت: اين تقليد آنچنان ناشيانه و بدون پشتوانه علمی در حال انجام است که در بسياری از مواقع ديده می‌شود با همان مايه، توناليته و آهنگ که وجهه بسيار سخيف و زشتی نيز دارد و در خور شأن اين ساحت با همه منزلت و جايگاهش نيست، قطعات موسيقی سوگواره و عاشورايی توليد می‌شود که به نظر من توهين به ساحت ائمه اطهار(ع) و شعائر اسلامی است و حتی می‌توان در بعدی ديگر آن را توهين به مخاطبان اين نوای و نغمه قلمداد کرد که با هدفی جز شرکت در مجالس عزا و عرض ارادت به اين آستان در آن محفل حاضر نمی‌شوند.
ساکت:
استفاده از انواع سازها در توليد موسيقی سوگواره و عزا بايد با نوع حال و هوا و فضای آن تناسب داشته باشد و همانطور که به طور مثال نمی‌توان از سه‌تار در اجرای مارش نظامی استفاده کرد از سازهايی همچون گيتار نيز به دليل آنکه بيان فرهنگی با مختصات خود را دارا هستند نمی‌توان در زمينه موسيقی عاشورايی استفاده کرد
وی در پاسخ به اين پرسش که آيا مجاز به استفاده از آلات موسيقی غيرمتعارف در موسيقی مذهبی هستيم و يا خير گفت: اگر از آلات موسيقی همچون ترمپت و طبل در موسيقی تعزيه استفاده می‌کنيم به اين دليل است که از ديرباز مشابه اين سازها همچون کرنا، سرنا و دهل در موسيقی سوگواره مورد استفاده قرار می‌گرفته است اما در مورد استفاده از ساير سازهای موسيقی در اجرای موسيقی عاشورايی بايد بگويم که بعضی از اين سازها برای بيانی خاصی ساخته شده‌اند و نمی‌توان استفاده از آنها را در هر محفلی تعميم داد.
ساکت در تشريح مطلب فوق افزود: به طور مثال فرض کنيد که از سازی همچون سه‌تار در زمينه ساخت موسيقی و مارش نظامی استفاده کنيم و يا از سازی مانند گيتار اين توقع را داشته باشيم که بتوان با آن چهار مضراب نواخت که عملاً غيرممکن است و به نظر من براساس آنچه که از تاريخچه موسيقی سوگواره در همه جای دنيا می‌توان فهميد اين است که آلات موسيقی به کار رفته در مراسم‌های عزاداری معمولاً سازهای بادی هستند چرا که نشان از نفس و آه درونی اشخاص در تحمل آن مصيبت داشته و دارند.
وی در پايان گفت: در آسيب‌شناسی موسيقی سوگواره و نواهای عاشورايی بايد نظام نظارتی جلوی بسياری از لحن‌های تصنعی که برخی از مداحان به آن مبادرت می‌وزند را بگيرد و به نوحه‌خوانان و مداحان سنتی و اصيل که در اين راه زحمت‌های بسياری کشيده‌اند و اصطلاحاً دود چراغ خورده‌اند ميدان عمل بيشتری داده شود تا بتوانند با نهادينه کردن فرهنگ بومی و سنتی عزاداری، نوع فاخر موسيقی و نوای عاشورايی را ترويج و بسط دهند.
انتهای پیام