خالد مشعل در مسیر یاسر عرفات

صدای شیعه: جنبش حماس در طول چهار سال گذشته دچار فراز و نشیب های زیادی شده است. اشتباه استراتژیک حماس در زمان شروع بحران سوریه بود که سبب شد برخی از مقامات این جنبش بدون توجه به حمایت های همه جانبه بشار اسد در سال های گذشته از حماس و جنبش مقاومت، عملا علیه بشار اسد موضع گیری کردند. در طول انقلاب های عربی این مواضع اشتباه بارها و بارها از سوی برخی رهبران حماس تکرار شد و در برهه ای حتی این جنبش از ایران نیز فاصله گرفت، چرا که تصور می کرد می تواند متحدین جدیدی انتخاب کند.

 البته این رویکرد مربوط به تمام شاخه های حماس نبود و برخی از شاخه های این جنبش همچنان بر اتحاد با ایران و سوریه تاکید دارند. در این میان خالد مشعل اشتباهات زیادی را در این مسیر مرتکب شده است. وی با این تصور که از طریق نزدیکی به برخی از مرتجعین عرب می تواند به اهداف خود برسد در چند سال گذشته مواضع عجیبی داشته است. در آخرین موضع گیری، «خالد مشعل» رئیس دفتر سیاسی جنبش «حماس» در مصاحبه با شبکه خبری «فرانس 24»، اعلام کرده که حماس قصد جنگ با رژیم صهیونیستی را ندارد! ولی صهیونیست‌ها به دشمنی خود با فلسطینیان ادامه می‌دهند و نوار غزه را محاصره کرده‌اند. خالد مشعل در پاسخ به سؤال خبرنگار فرانس 24 در مورد اینکه «آیا ایران همچنان حامی اصلی حماس است» نیز پاسخ داد: «خیر. امروز نمی‌توان گفت که ایران حامی اصلی است... شکی نیست که موضع حماس در سوریه، خشم نظام این کشور را برانگیخت. همچنین ایران نیز از دست حماس خشمگین شد. این مسئله بر حمایتش از ما تاثیر گذاشت و این حمایت کاهش یافت. اما این معنایش قطع رابطه با ایران نیست.»

مشعل گفت: «ایران در گذشته حامی اصلی بود اما امروز حمایت‌هایی که از ما می‌شود تفاوت کرده و تلاش می‌کنیم آن را متنوع کنیم.» اظهارات «خالد مشعل» بسیار شبیه اقدامات «یاسر عرفات» بنیانگذار جنبش فتح است. «عرفات» نیز در سال 1988 در چرخشی عجیب به سمت رژیم صهیونیستی رفت و در نهایت نیز توسط این رژیم کشته شد. اکنون به نظر می‌رسد «خالد مشعل» نیز بدون درس گرفتن از این سرنوشت، قدم در همین راه گذاشته است. این در حالی است که  خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس در این مسیر اشتباه، تابستان گذشته به عربستان سفر کرد و به زعم خود به دنبال یافتن متحدین جدیدی بود، حال آن که نقش عربستان در اقدام شورای همکاری در زمینه تروریسم نامیدن حزب الله لبنان ثابت کرد، که ریاض به منافع صهیونیست ها می اندیشد تا گروه های مقاومت.

تاریخ نشان داده است که گروه های مقاومت فلسطین هر زمان از مشی مبارزه با رژیم صهیونیستی عقب نشینی کرده اند و سیاست مذاکره را در پیش گرفته اند، رژیم صهیونیستی فرصت پیدا کرده تا بیشترین ضربه ها را به آرمان های فلسطین وارد کند. 

در طول چهار سال گذشته برخی رهبران حماس در حقیقت مسیری را طی کرده اند که با اهداف اولیه جنبش حماس که  مبارزه با رژیم صهیونیستی است، کاملا مغایرت دارد. در حقیقت حماس همان اشتباهی را مرتکب می شود که 35 سال پیش جنبش فتح از طریق همسویی با برخی از قدرت های منطقه و فرا منطقه جایگاه خود را از دست داد و نتیجه محاسبات غلط یاسر عرفات به توافق ننگین اسلو منجر شد. اکنون حماس دارای دو شاخه مختلف است یک شاخه را خالد مشعل رهبری می کند که متمایل به مذاکره با رژیم صهیونیستی است. بخش دیگر حماس را محمود الزهار رهبری می کند که متمایل به شیوه های مقاومت و مبارزاتی است. شاخه طرفدار خالد مشعل در حماس در طول چهار سال گذشته به ویژه در بحران سوریه در کنار مخالفان نظام سوریه قرار گرفته است، لذا دچار انزوای سیاسی  و منطقه ای شده و حتی از حزب الله هم فاصله گرفته است. به همین دلیل حماس احساس می کند که جایگاه خود را از دست داده و از سر انفعال به سمت عربستان متمایل شده است این در حالی است که عربستان در صدد ایجاد پیوند میان حماس و رژیم صهیونیستی و آغاز یک دوره طولانی گفتگو میان آن ها است و به نظر می رسد که در آینده حماس از طریق عربستان وارد مذاکره خواهد شد. 

بنابراین جنبش حماس باید بار دیگر نوعی بازنگری در اهداف و رفتار خود انجام دهد و گذشته یاسر عرفات و توافق اسلو را هیچگاه فراموش نکند. در شرایط کنونی کشورهایی عربی به ویژه عربستان بیش از هر زمانی به دنبال رسمی کردند روابط با رژیم اسرائیل هستند و خوب است که حماس این تلاش های عربستان در نزدیکی به اسرائیل را به عنوان یک نوع هشدار در راه قربانی شدن آرمان های فلسطین بداند. حماس باید در طی سال های طولانی مبارزه به این نتیجه رسیده باشد که هر زمانی که رژیم صهیونیستی برای مذاکره قدم پیش می گذارد، به دنبال گرفتن امتیاز بزرگی از مقاومت فلسطین است. رژیم اشغالگری مانند رژیم صهیونیستی تا زمانی که بتواند اهداف خود را با استفاده از روش های نظامی به دست بیاورد به دنبال مذاکره نخواهد رفت، چرا که اساس شکل گیری این رژیم بر اشغالگری و جنگ بنا نهاده شده است.

منبع: بصیرت