فروش فيلم فاسد با مهر تأييد «فجر»
صدای شیعه: جشنواره فيلم فجر اصلي‌ترين جشنواره سينماي ايران است و نام ارزشمند «فجر» در افکار عمومي به معناي مهر تأييدي بر محتواي آثار به نمايش در آمده در جشنواره است، اما در عمل و برخلاف تصور عمومي، جشنواره فجر سال‌هاست که نظارت اخلاقي‌اش را برمحتواي سينما کم‌رنگ کرده، به طوري که فيلم‌هاي فجر حتي مردم را به فساد دعوت مي‌کنند! اين وضعيت نابهنجار فرهنگي باعث اعتراض‌هاي زيادي شده است.
مقام معظم رهبري در ديدار اخير مسئولان کشور مي‌فرمايند: «وقتي که ما در جشنواره فجرمان فيلم‌هايي نشان داده مي‌شود که اصلاً سوق مي‌دهد مردم را به سمت اين مفاسد اجتماعي، در واقع فرهنگسازي ضد اين جهت را داريم انجام مي‌دهيم؛ بايد مراقبت بشود، بايد به اينها توجه بشود.»
بخش اعظم سينماي ايران با حمايت‌هاي مستقيم و غيرمستقيم دولتي اداره مي‌شود. متأسفانه مديران دولتي براي اينکه بخش خصوصي را تشويق به سرمايه‌گذاري در سينما کنند، چشم خود را به‌روي برخي از مسائل از جمله هنجارشکني‌هايي که به منظور ايجاد جذابيت کاذب در فيلم‌ها می‌شود، مي‌بندند و اين اتفاق در زمان اکران و با فروش بيشتر اين گونه فيلم‌ها تشديد نيز مي‌شود، به نحوي که در ميان فيلم‌هاي پرفروش سال‌هاي اخير سينما چندين مورد فيلم را مي‌توان نام برد که با تکيه بر شوخي‌هاي جنسي و عبور از خطوط قرمز شرعي و عرفي تلاش کرده‌اند بر تعداد مخاطبان خود بيفزايند.
آلبالوهاي فاسد درخت سينما
ماه گذشته دفتر رئيس سازمان سينمايي نامه‌اي را به همراه يک پيوست جالب دريافت کرد. نامه خطاب به حجت الله ايوبي نگاشته شده بود و در آن دانشجويان بسيجي نسبت به وضعيت سينما و فيلم‌هاي روي پرده اعتراض کردند. به همراه اين نامه نيز يک پياله آلبالوي فاسد ارسال شده بود که نشانه‌اي باشد از يکي از فيلم‌هاي پر حرف و حديث در حال اکران. اين اعتراض نمادين را نبايد تنها به عنوان نارضايتي از پخش فيلم «50 کيلو آلبالو» ساخته ماني حقيقي دانست که محتواي آن حتي اعتراض وزير ارشاد را در پي داشته است. بلکه اين اعتراض، به يک کليت بود که در فضاي سينماي ايران وجود دارد و آن تسامحي است که سازمان سينمايي نسبت به محتواي فيلم‌هاي توليد شده به خرج مي‌دهد و باعث شده است که هر سال بيش از قبل کمرنگ‌شدن برخي از خطوط قرمز در سينماها باشيم.
جشنواره فجر آينه سينماي انقلاب نيست
محصول توليدات يک ساله سينماي ايران در جشنواره فيلم فجر خودنمايي مي‌کند و به جز معدود فيلم‌هايي که به فجر راه پيدا نمي‌کنند، غالب توليدات سينماي ايران در فجر ارزيابي مي‌شوند و جالب اينجا است که اين فيلم‌ها متناسب با شرايط سياسي کشور داراي افت و خيز‌هاي متعددي درباره هنجار‌هاي اخلاقي جامعه هستند. از اين رو جشنواره بيشتر از اينکه به دليل نام «فجر» نمايي از سينماي انقلاب باشد، تصويري کلي از سينماي اجتماعي، تجاري و کمدي است که خود را با رفتار دولتمردان تنظيم مي‌کند. با وجود اينکه روند توليد فيلم سينمايي در کشورمان بر اساس نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي جلو مي‌رود و در مراحل مختلف سازمان سينمايي بر روند ساخت يک فيلم نظارت مي‌کند، در عمل آنچه به سينماها راه پيدا مي‌کند، از بسياري جهات نسبت به فرهنگ عمومي کشور داراي تناقض‌هاي زيادي است، به طوري که حتي به اکران آن اعتراض شده و وزارت ارشاد مجبور به توقف اکران فيلم مي‌شود. در سال‌هاي اخير چند بار اين اتفاق درباره اکران فيلم‌هاي سينمايي رخ داده است؛ فيلم‌هايي که از شرع، عرف و اخلاق با اعتقادات جامعه در تضاد بوده‌اند. با وجود اين به دليل برخورد‌هاي سليقه‌اي وزارت ارشاد و سازمان سينمايي شاهد هستيم که در يک دوره حساسيت‌ها نسبت به اين فيلم‌ها بيشتر و در دوره ديگر تلاش مي‌شود فضا به سمت تساهل در قبال هنجارشکني پيش برود.
اما تجربه نشان داده که هر چقدر دربرابر فيلم‌هاي مسئله‌دار برخورد‌ها ساده‌تر شود، فيلمسازان ديگري نيز تشويق مي‌شوند در فيلم‌هاي بعدي‌شان با دست بازتر فيلمسازي کنند و خود را کمتر در قيد و بند هنجار‌هاي اخلاقي و عرفي جامعه قرار دهند.
قانون چه مي‌گويد
قانونگذار در نظام جمهوري اسلامي ذيل قانون مجازات اسلامي ماده 639 براي افرادي که مردم را به فساد و فحشا تشويق کنند مجازات در نظر گرفته است. در ماده 640 نيز براي «هرکس نوشته يا طرح، گراور، نقاشي، تصاوير، مطبوعات، اعلانات، علايم، فيلم، نوارسينما و يا به‌طور کلي هر چيز که عفت و اخلاق عمومي را جريحه‌دار نمايد براي تجارت توزيع به نمايش و معرض انظارعمومي گذارد يا بسازد يا براي تجارت و توزيع نگاهدارد» حبس و جزاي نقدي در نظر گرفته شده است. البته تا به حال هيچ فيلمسازي در کشور شامل مجازات اين قانون نشده است و اگرچه فيلم‌هاي زيادي توسط وزارت ارشاد يا مقام قضايي توقيف شده‌اند اما از آنجا که هميشه رفتار نظام اسلامي با هنرمندان همراه با رفعت و عطوفت بوده است، آنچه در نهايت کار باقي مانده اين است که فيلم توقيف شده و فيلمساز بار ديگر فيلم مي‌سازد و باز داستان اعتراض به محتواي غيراخلاقي برخي از فيلم‌ها ادامه پيدا مي‌کند.
سينما بر سر دوراهي
مديريت سينماي ايران امروز بر سر دوراهي قرار گرفته است؛ از يک سو مي‌تواند ادامه توليد فيلم‌هاي سخيف اخلاقي را با توجيه سود اقتصادي دنبال کند و در قالب فيلم‌هاي طنز و اجتماعي شاهد انواع مشکلات اخلاقي باشيم و هر ساله نيز بر دامنه و وسعت هنجار شکني‌ها افزوده شود يا اينکه به صورت هدفمند و گزينش شده اقدام به حمايت از توليد فيلم‌هايي کند که اگرچه از نظر فروش کمي پايين‌تر از فيلم‌هاي مبتذل هستند اما در عوض خانواده‌ها را به مفاسد اجتماعي و اخلاقي دعوت نمي‌کنند.
منبع : روزنامه جوان
انتهای پیام