بیبندوباری جنسی در غرب بیشتر جنبه توریستی و کسب درآمد دارد
صدای شیعه: موضوعي که در مستند «انقلاب جنسي» به آن پرداخته شده، همان طور که از نام مستند مشخص است، آنقدر خاص و خط قرمزي است که شايد بردن نام آن در برخي خانوادهها و محافل جزو حرفهاي مگو و حريمهاي غير قابل ورود باشد اما موضوعي است که نه تنها ايران بلکه همه دنيا با آن دست به گريبان است. حسين شمقدري مستندسازي که با ساخت «ميراث آلبرتا» به شهرت رسيد، اين بار نيز دست به مقايسهاي ميان آنچه در غرب بر سر مسائل جنسي آمده و آنچه پيش روي جامعه ايران است، زده است. اين مستندساز در گفت و گویی درباره مستندش توضيحاتي داده است.
بعد از «ميراث آلبرتا» و «سي و سه سال سکوت» باز هم سراغ موضوعي در غرب رفتهاي، دوباره شاهد مقايسه ميان آنچه در غرب ميگذرد و آنچه در ايران است، هستيم. در مستندهايت به خوبيهايي که در غرب هست نگاه ميکني و اين خلافنظري است که ميگويد همه غرب بد است يا اينکه همه غرب خوب است، چرا اين نوع نگاه را انتخاب کردهاي؟
علت اصلياش اين بود که خودم نيز در اوايل نگاه خوبي نسبت به غرب نداشتم. مخصوصاً از اينکه نخبگان جامعهمان به غرب مهاجرت ميکنند، ناراحت بودم. اما وقتي که خودم از نزديک با غرب و جامعهشان روبهرو شدم، ديدم خوبيهايي دارند که توانستهاند سطح جامعهشان را تا حدي بالا ببرند که بتوانند بچههاي نخبه ما را جذب کنند. غرب مجموعهاي از خوبيها و بديها است و نميشود گفت صرفاً خوب يا بد است. در موضوع آزاديهاي جنسي هم به نظرم الان ما در نقطهاي هستيم که جامعه غربي حدود 200 سال پيش در آن حضور داشت و ميخواهيم مقايسه کنيم ميان مسيري که آنها رفتهاند و مسيري که پيش روي ما است.
مستند را با عکسهاي قديمي شروع ميکني و به نظرم تنها دليلي که براي اثبات اينکه ما در مسير غرب هستيم ميآوري اين است که مثلاً در عکسهاي حدود 100 يا 150 سال پيش زنان غربي هم با حجاب بوده و روسري داشتهاند، آيا اين براي نشان دادن اينکه ما به سرنوشت غرب دچار ميشويم کافي است؟
به نظرم همين کافي بود، وقتي نوع پوشش جامعه غربي را نشان ميدهيم نشان دهنده روابط اجتماعي آن جامعه است. در آن زمان روابط اجتماعي بسيار سختگيرانه و محدوديتهاي اجتماعي زيادي در جامعه غربي بوده که تخطي از آنها توبيخهاي قضايي را به همراه داشته است و حتي اين قوانين موضوع بزرگي است که جاي پرداخت دارد.
ما هيچ اثري از آنها در مستند نميبينيم، به نظر ميرسد مسيري که غرب پشت سر گذاشته بسيار فراتر از موضوع پوشش بوده، تغييرات سياسي، تکنولوژيک و حتي دگرگوني در ساختار اقتصاد جامعه هم مؤثر بوده!
ما ميخواستيم طرح موضوع اوليه داشته باشيم و به نظرم همين پرداختن به حجاب روسري به اندازه کافي تکاندهنده بود. ميشود اين ايراد را گرفت که چرا بر اساس سناريويي که داشتيم به اين موضوعات توجه بيشتري نکرديم اما ميشود گفت در همين حد هم براي نشان دادن اين موضوع که ما در راهي هستيم که غرب قرار داشته، کافي است، مثلاً ميخواستم درباره محدوديتها عکسهايي را که مربوط به اندازهگيري مايو شناي زنان است هم در مستند بياورم اما بعد نظرم عوض شد.
بعد از اينکه تيزر مستند منتشر شد، خيليها گفتند اگر کسي غير از حسين شمقدري سراغ اين موضوع ميرفت، نه تنها جلوي مستندش را ميگرفتند،بلکه با خودش هم برخورد شديد ميشد و به قول معروف توي گونياش ميکردند! خودت اينها را شنيدهاي؟
بله، شنيدهام (ميخندد)، اما کلاً سعي کرده ام وقتي در هر موضوعي مانند اين به من اعتماد شد جواب اين حسن اعتماد را بدهم. خودم ميدانم که فيلم موضوع حساسي دارد و تلاش کردهام آن را صحيح و سالم به مقصد برسانم و احتياطهاي لازم را درباره آن داشته باشم. ممنونم از اينکه به من اعتماد شد ولي خب به ديگر گروههاي مستندساز هم در جاي خودش اعتماد شده و اين نبوده که صرفاً در مورد من اين کار را انجام داده باشند.
با ساخت مستند «انقلاب جنسي» به نظرم تعريفها از «تابو» و خط قرمز را خيلي جلوتر بردهاي، اين تابوشکني عامدانه بوده است؟!
بسياري از تابوهايي که ما در جامعهمان با آن سر و کار داريم براي اين به وجود آمدهاند که نيامدهايم دربارهشان به صورت علمي حرف بزنيم و براي حلشان استدلال و دليل بياوريم. ما تلاش ميکنيم ذهنيت جامعه و حاکميت را نسبت به برخي از مسائل اصلاح کنيم. علاوه بر اين هنوز موضوعات زيادي هستند که به عنوان تابو در جامعه ما شناخته ميشوند و ميتوان به آنها نيز پرداخت؛ موضوعاتي که شبيه عرف شدهاند اما با اصل دين اسلام و مباني اسلامي در تضاد نيستند.
مانند بحث ازدواج موقت يا همان«صيغه» که در مستند «انقلاب جنسي» از آن به عنوان راهحل جامعه براي دچار نشدن به معضلات جنسي در غرب ياد ميکني!
بحث ازدواج موقت يکي از نمادهاي روشنفکري دين اسلام است. زماني ما از دنياي غرب دفاع ميکنيم دقيقاً جايي است که آنجا چيزهايي رخ ميدهد که در اسلام وجود دارد اما ما آن را از اسلاممان حذف کردهايم. در حالي که اين مسائل در اسلام بوده و اسلام آن را ترويج ميداده است. در غرب به طور کامل به نيازهاي جنسي پاسخ داده ميشود و ما ميگوييم اينکه به يک نياز پاسخ داده ميشود، خوب است. اسلام نيز با مطرح کردن مسئله ازدواج موقت به اين نياز پاسخ داده است.
به نظر ميرسد نگاهي که نسبت به آزاديهاي جنسي در غرب داريد، نگاه مثبتي است و حتي پرداختن به راهپيمايي همجنسبازها يا مردان فاحشه، نيز آن طور که بايد نتوانسته فساد جنسي در غرب را به نمايش بگذارد.
تم اصلي کار ما مقايسه ميان غرب و شرايط ايران بود و صرفاً در مرحله بحث همجنسبازي يا مردان فاحشه به خاطر اينکه بعضيها در داخل فکر ميکنند که اين موضوع وجود ندارد، دست به مقايسه نزديم. مراد ما از نشان دادن سکانس مردان روسپي، اين بود که بگوييم زنان غربي به خاطر اينکه مردانشان داراي شادابي جنسي نيستند سراغ مسائلي مثل رابطه با روسپيهاي مرد و همجنسگرايي رفتهاند و آن طور که ما تصور ميکنيم اين موضوع در غرب فراگير نيست. براي همين هم زياد به آن نپرداختيم.
بحث فساد اخلاقي در غرب و بيبندوباري جنسي در غرب را چطور ميبينيد؟
در غرب بيبندوباري جنسي مانند آنچه در خيابان «چراغ قرمز» ديديم بيشتر جنبه توريستي و کسب درآمد دارد.
در انتهاي فيلم به توليد قسمت دوم «انقلاب جنسي» اشاره کرديد، به نظر ميرسد مخاطب هنوز جواب سؤالهايش را نگرفته و منتظر است در قسمت بعدي جوابهايش را بگيرد، اين اتفاق به اينکه بيننده نتواند جمعبندي از مستند داشته باشد، نميانجامد؟
اين را قبول ندارم که مخاطب نميتواند به يک نتيجهگيري کلي از مستند برسد. ما براي ايجاد جذابيت و پيگيري قسمت بعدي سؤالهايي را مطرح کردهايم ولي مستند داراي چارچوب و ساختاري است که در آن به جواب آنچه در ابتدای مستند به آن پرداختهايم ميرسد.
منبع: روزنامه جوان
انتهای پیام