این اسم زینت بخش
نگاهی انداخته ایم به ماجرای یك نام، «زینب» كه جزو اسمهای پرطرفدار میان ما و چند کشور همسایه بوده و در ایران هم حدود 2 دهه است که جزو 5 انتخاب اول مردم بوده است
مامان: اسمت را گذاشتم زینب. میخواستم خیلی باحجاب باشی كه نیستی. حالا كه روزنامهنگار شدی و نام كسی را داری كه از حرف زدن علیه ظلم نمیترسید، حواست باشد همیشه حق بنویسی.
همكار: اسم شما واقعا زینبه؟ نمیخوای عوضش كنی؟ بهت میاد اسمت مثلا رزیتا باشه!
دوستی از عراق: زینب اسم مهمی است. خیلی از خانوادهها دختری به این نام دارند.
دوستی از تركیه: زینب زیباترین اسم دنیاست. میدانی! ما میخواهیم اسم دخترمان را بگذاریم زینب. زینب برای ما همان لیلی شماست.
دوستی از كابل: اسمت، اسم خواهرزادهام است. شوهرخواهرم جزو لشكر فاطمیون است. اولین بار كه پایش رسیده بود حرم، نیت كرده بود دختری داشته باشد و اسمش را بگذارد زینب، حالا هم دارد.
نمیدانم اولین زنی كه در جهان نامش زینب بوده كیست، اما همه میدانیم مهمترین و پررنگترین شخصیتی كه با این نام در ذهنمان گره خورده، نوه پیامبر است، دختر حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه(س) كه پررنگ ترین نقش و چهره از او در قیام كربلا دیده شده است.
نمیدانم اولین زنی كه در جهان نامش زینب بوده كیست، اما میدانم 34 سال است این نام را دارم و برخوردهای متفاوتی را هم با نامم تجربه كردهام.
یكی گفته نامم زیباست و یكی دیگر هم گفته بهتر است عوضش كنم، اما میتوانم بنشینم و آمارهای روبه رشد زینبهایی را ببینم كه به دنیا میآیند و نامی را كه خیلی از هم نسلهای من به تغییرش تشویق میشدند بر خود دارند.
برخوردها هم با این نام خاص و متفاوت است، هر چند در ایران سالهای نوجوانی ما زینب اسم چندان محبوبی نبود اما جالب است كه در كشورهای همسایه برخورد متفاوتی با این نام میشود.
مثلا در كشور تركیه زینب نام محبوبی است، اما نه زینب به معنای شخصیت بزرگ و مهمی كه ما ستایشگرش هستیم. زینب در این كشور یك معشوقه قدیمی است و همانطور كه دوستم میگفت جایگاهش شبیه لیلی ماست و جالب آنكه این محبوبیت بر ایرانیها هم اثر داشته است.
در كشور عراق زینب نامی محبوب است و البته این محبوبیت به سریالهای تركی ربطی ندارد. میگویند هر خانوادهای كه چند دختر دارد، احتمال اینكه نام زینب را برایش انتخاب كند، بسیار زیاد است.
افغانستان امروز اما در برخورد با نام زینب آیینه آن سالهای ماست كه چرا اسمت را عوض نمیكنی، اما آنجا هم تفاوتها و تغییرات هست، همانطور كه دوستم از علاقهمندیشان به اسم زینب میگوید، اسمی كه همسر خواهرش بهعنوان یك مدافع حرم در كنار حرم حضرت زینب(س) برای دختر آیندهاش انتخاب كرده بوده.
یک جمعیت میلیونی
آنطور که از شواهد برمیآید زینب نام پرطرفداری در ایران و کشورهای همسایهای که از اهالیاش پرسوجو کردهایم محسوب میشود. حالا به هر دلیلی هم که باشد، این نام خوش آهنگ شنیده میشود و گوشنوازیاش درک مشترک ما و همسایههایمان است.
نامها هر چند میتوانند بخشی از سلیقه مشترک مردمان یک گوشه از جهان باشند، اما حتما در خود فکر و اندیشهای هم دارند و به دلیل یا دلایلی انتخاب می شوند. دلایلی که در فرهنگ کشور ما و دو کشور دیگر یعنی افغانستان و عراق ریشههای فکری مشترکی دارند و این را یادآوری می کنند که پرچمی که قرنها پیش با نام ظلم ستیزی توسط خواهر امام حسین (ع) برافراشته شده هنوز هم زنده و پاربرجاست و نام دختران بسیاری را انتخاب می کند.
دخترانی که وقتی به دنیا می آیند نامی خواهند داشت که اگر دنبال شخصیت و تفکر صاحب آن بروند حتما با دنیایی متفاوت روبه رو خواهند شد. دنیایی که یادشان میآورد چطور میشود چهره در چهره ظلم ایستاد، شجاع بود و بیترس از آنچه که می تواند آدمها را مشغول این جهان کند، حرف زد و زندگی کرد.
زینب می تواند نامی باشد برای چگونه زیستن، مگر چند نام در این جهان هست که این چگونه زیستن را یاد آدمی بیاورد؟
خلاصه که ما و همسایهها هنوز دردها و حرفها، آرمان و اندیشههای مشترک و به تبع آن نامهای مشترک داریم.
كمی كه فكر میكنم می رسم به حرف و نگرانی مادرم، شاید حق با او باشد.... شاید داشتن نام زینب دشوار باشد، شاید وقتی اسمی را داری باید هر بار كه به همان نام صدایت میزنند دقت كنی و ببینی آن یك كلمه كه بخش مهمی از هویتت را میسازد چه تاثیری بر تو دارد و تا چه اندازه باید حواست را به آن جمع كنی. اصلا روزانه بارها به خودت بگویی «حواست به اسمت باشد»