شیخ زکزاکی ؛ مبارز راه حق

صدای شیعه: او تحصیلات ابتدایی خود را در مدارس قرآنی و اسلامی و مراکز سنتی - آموزشی آن شهر تاریخی، گذراند. زکزاکی در آن مرکز از محضر اساتید بزرگ آن شهر یعنی استاد ثامن عبدالقادر و استاد عیسی ماداکا بهره برد و کسب علم نمود. شیخ زکزاکی از سال 1971 الی 1975 یعنی از هجده تا بیست و دو سالگی به مدرسه مشهور مطالعات عربی در "کانو"(Kano) پای گذاشت و با کسب موفقیت های چشمگیر در این مرکز آموزشی، مستقیماً به دانشگاه "احمد دوبلّو" در شهر زاریا وارد شد.
زکزاکی در آن دانشگاه در رشته اقتصاد مشغول به تحصیل شد و با مدرک سطح یک در سال 1979 موفق به اخذ مدرک کارشناسی شد. اما دانشگاه مدرک را به او نداد. این رفتار دانشگاه به فعالیت های اسلامی زکزاکی مربوط می شد؛ چراکه ابراهیم در دانشگاه از فعالان در "جامعه اسلامی دانشجویان" بود. او حتی در دوران دانشجویی به دلیل سطح بالای فعالیت هایش در عرصه های دینی و اسلامی، در سطح ملی شناخته شد. به همین دلیل دانشگاه که جوّی لائیک بر آن حاکم بود، مدرک کارشناسی را به او نداد.

یکی از دلایل سلب مدرک دانشگاهی از ایشان اتفاقاتی بود که در سال 1978 در نیجریه رخ داد. در این سال یعنی هنگامی که زکزاکی دبیرکل جامعه اسلامی دانشجویان بود، تظاهرات های گسترده ای در نیجریه اتفاق افتاد و مردم خواستار قراردادن شریعت اسلام در قانون اساسی بودند. گرچه مسلمانان نیمی از جمعیت نیجریه را تشکیل می دادند اما قانون اساسی نیجریه براساس ملاک های دیگری تنطیم شده است و این اعتراضات مردمی خشم مسئولان را در بر داشت. در این برهه زکزاکی، مغز متفکر تمام تظاهرات گسترده ای تلقی می شد که در حمایت قرار دادن شرعیت در قانون اساسی نیجریه برگزار می شد. بنابراین مورد غضب مسئولان و حاکمان نیجریه قرار گرفت .
اما جرقه های بزرگ زندگی شیخ ابراهیم زکزاکی در سال 1978 و 1979 در زندگی او زده شد . او در این سال ها در پاریس با امام خمینی ملاقات کرد؛ زکزاکی یک سال پس از پیروزی انقلاب در سال 1980 زمانی که دانشجوی رشته اقتصاد در دانشگاه زاریا بود، در سمت معاون دبیرکل دانشجویان مسلمان آفریقا به ایران آمد و با امام خمینی دیدار و گفت و گو کرد. هنگامی که امام خمینی در آن دیدار، قرآنی به او هدیه دادند و فرموند: "برو و با قرآن مردم کشورت را هدایت کن" زندگی زکزاکی معنای حقیقی خود را پیدا کرد و گویا راه روشنی در مقابل چشمان او قرار گرفت که با تلألو های خود، او را به سمت حقیقت های بزرگ می کشاند. او پس از آن دیدار به مکتب اهل بیت روی آورد و شیعه شد و تصمیم گرفت تا در رفتار و کردار خود زیبایی های اخلاق اسلامی که در رفتار رسول خدا و اهل بیت پاک ایشان نمود داشت، نشان دهد.
زکزاکی به تقلید از روش پیامبر گرامی اسلام و اهل بیت ایشان، حتی به کودکان در سلام کردن پیشی می گرفت. ساده اما تمییز لباس می پوشید و ادب و احترام را نسبت به همگان چه مسلمان و چه غیر مسلمان نشان می داد. یکی از دلایل گرایش مسیحیان و دیگر فرق اسلامی نیجریه به اسلام و مکتب اهل بیت نیز، رفتارهای اخلاق مدارانه و عدالت محور شیخ زکزاکی است. درباره ایشان می گویند زمانی که اختلاف بین مسلمان و غیرمسلمان روی می داد و به ایشان رجوع می کردند، به دنبال کشف حقیقت بر می آمد و اگر حق با غیرمسلمان بود، حق را به آنان می داد. این رفتارهای عادلانه در کنار منش و اخلاق والای ایشان، اسلام ناب محمدی را در کشور نیجریه گسترش داد و عطر خوش عشق و ارادت به مکتب اهل بیت، به ویژه به امام حسین (ع) را در نیجریه پراکنده ساخت.
تا پیش از گرایش شیخ زکزاکی به مکتب اهل بیت، این مذهب در نیجریه ناشناخته بود و تنها چند نفر پیرو این مکتب گرانقدر بودند اما به واسطه فعالیت های ایشان اکنون نیجریه از پرجمعیت ترین کشورهای مسلمان آفریقاست که البته دولت آن لائیک است.

فعالیت های شیخ زکزاکی، رهبر برجسته مسمانان نیجریه نام "جنبش اسلامی" را به خود گرفته است. این جنبش بیش از سیصد مدرسه ابتدایی و راهنمایی در نقاط مختلف دارد که به طور عمده در قسمت شمالی نیجریه هستند. آنها با نام مدارس "فوزیه" شناخته می شوند. این جنبش همچنین پر تیراژه ترین روزنامه نیجریه را به نام "المیزان" که به زبان "هوسایی" منتشر می شود، در اختیار دارد. شیخ زکزاکی به عنوان رئیس جنبش اسلامی نیجریه، سال های زیادی از عمر خود را صرف تبلیغ اسلام ناب محمدی و مکتب اهل بیت (ع) کرده است و چندین بار به دلیل عقایدش توسط رژیم های حاکم بر نیجریه زندانی شده است.

شیخ زکزاکی همچنین حافظ کل قرآن کریم است و وقت خود را صرف مطالعه و تحقیق در جنبه های مختلف اسلام کرده است. با توجه به تسلطش به زبان های هوسایی، انگلیسی، اسپانیایی، عربی و فارسی، در نیجریه، سیرالئون، نیجر، الجزایر، انگلیس، فرانسه، اسپانیا، امریکا، لبنان، آذربایجان و ایران سخنرانی هایی داشته است
شیخ زکزاکی آنچنان به اهل بیت پاک پیامبر (ص) ارادت و عشق دارد که بارها به زیارت قبر مطهر امام رضا (ع) در مشهد مقدس آمده است. ایشان در مصاحبه ای درباره امام رضا(ع) گفته است: "صحبت کردن درباره امام رضا(ع) یا آنچه درباره ایشان مطرح است، صرفاً در کتاب ها و مقالات و همایش ها و انسان ها و ساختمان هایی که ما در آن زندگی می کنیم منحصر نمی شود. ما باید آن چنان که امام رضا(ع) فرمودند این رفتارها را در وجودمان نهادینه سازی کنیم. این آداب باید در رفتار ما متجلی شود.

این خیلی مهم تر است. ادب، جهاد، عقلانیت، تلاش، صبر و ... را از حضرت یاد بگیریم و به آن عمل کنیم." شیخ زکزاکی در ادامه به نکته مهمی اشاره کرده است. نکته ای که نشان دهنده هدف ایشان از فعالیت های اسلامی در نیجریه است. ایشان گفته اند:
"وقتی ما به کشورهای خودمان برگردیم باید این فرمایش امام رضا(ع) را عملی کنیم که می فرمایند «خدا رحمت کند کسی که امر ما را احیا کند» وقتی از ایشان پرسیدند امر شما چیست؟ فرمودند: «معارف کلام ما را بیاموزند و به مردم یاد بدهند زیرا اگر مردم زیبایی های کلام ما را بشنوند و بشناسند قطعاً از ما پیروی خواهند کرد»."
رهبر شیعیان نیجریه در سخنان خود به حرکت های دینی امام رضا (ع) و امام حسین (ع) اشاره کرد و افزود: "ما دو احیا در تاریخ زندگی ائمه داریم؛ یکی حرکت امام حسین(ع) و یکی دیگر نیز حرکت حضرت رضا(ع) است.

امام رضا(ع) در دوره خودشان دین را دوباره احیا کردند آن هم در شرایطی که افکار انحرافی وارد جهان اسلام شده بود. امام رضا(ع) به خراسان آمدند و این سرزمین را برای هجرت انتخاب کردند. در حقیقت حضورشان در مشهد حکمت الهی بود و خداوند می خواست ایشان به این سرزمین بیایند در غربت زندگی کنند در غربت به شهادت برسند و در سرزمینی غریب مدفون شوند. این ها همه حکمت الهی بوده است. "
شیخ زکزاکی که اراده ویژه ای به انقلاب اسلامی و رهبران آن یعنی امام خمینی(ره) و آیت الله خامنه ای دارد معتقد است که تنش و خشونت در جهان به اوج خود رسیده است. ایشان بر این نظر است که جمهوری اسلامی ایران با تأسی به مکتب اهل بیت که مکتب گفتگوی عقلانی است امروز در جهان نقش چشمگیری را ایفا می کند. رهبر بزرگ مسلمانان نیجریه می گوید: "جمهوری اسلامی با بهره گیری از عقلانیت و فرهنگ رضوی، مساله هسته ای را روی میز حل کرد و این پیامی است که ما باید از این کشور با خودمان به کشورهایمان ببریم."

منبع: خبر و تفسیر برون مرزی